Samenvatting Beknopt schematisch overzicht filosofische inzichten e-Thiek RUG

Austin
 Al het recht is overheidsrecht, uitgevaardigd door de soevereine wetgever, toegepast
door de rechter en te gehoorzamen door onderdanen.
 Buitenstaandersperspectief (net als Ehrlich).
 Gewoonterecht en rechtersrecht zijn alleen recht wanneer deze zijn bekrachtigd door de
soeverein. Dit kan expliciet en stilzwijgend.
 Onderscheid tussen moraal en recht (net als Kelsen en Hart).
 Gehoorzaamheid van burger komt voort uit het willen ontlopen van een straf en dus niet
vanuit de instemming van burgers.

Voordelen Austin Nadelen Austin
Je hoeft geen voorkennis van het recht te Geen rekening gehouden met functies van het
hebben. recht: rechtstaat, democratie en internationaal
recht.
Geen vicieuze cirkel: empirisch toegankelijk.
Recht kan wel slecht zijn, maar het is wel recht
 geen beroep op normatieve juistheid.

Ehrlich
 Om het recht te begrijpen moet je het gewoonterecht raadplegen. Levend recht is
datgene wat mensen als recht beschouwen en zien als standaarden voor hun handelen.
 Buitenstaandersperspectief (net als Austin).
 Verschil Austin: meer beschrijvend bezig en meer gefocust op sociale aspect. De moraal
vormt namelijk het cement van de samenleving.

Fuller
 Om recht te kunnen begrijpen moet je het gewoonterecht raadplegen (net als Ehrlich).
Fuller vult echter aan waarom gewoonterecht bindend is.
 Opinio necessitatis: mensen handelen op een bepaalde manier omdat zij vinden dat zij zo
behoren te handelen. Hier is Fuller het niet mee eens.
 Afstemming van gedrag: wanneer iemand gerechtvaardigd vertrouwt dat een ander op een
bepaalde manier gaat handelen, en ook zijn/haar gedrag daarop afstemt, moet de ander ook
daadwerkelijk zo handelen als dat van hem/haar verwacht werd.
 Ook de overheid is gebonden aan het recht.
 Wanneer is niet aan de 8 eisen voldoet, mag het volgens Fuller geen recht genoemd worden.
Hij is dus geen rechtspositivist.

Searle
 Hoe ontstaan institutionele feiten? Dit zijn feiten die berusten op een afspraak. Een
afspraak is een handeling waar een bepaalde status aan wordt toegekend.
 Formule die Searle hanteert is: X telt als Y in C.
 Niet nakomen van een verwachting is het overschrijden van een regel en geen schending van
het gewoonterecht. Mocht dit voorkomen, dan mag je de ander ter verantwoording roepen.

Kelsen
 De typische juridische manier (regels over regels) is kenmerkend voor een rechtssysteem.
De formule X telt als Y in C als aan A en B is voldaan hoort daarbij.
 Mensen worden gestuurd door middel van dwang.

,  Moraal en recht moeten worden gescheiden (net als bij Austin).
 De rechtsorde streeft naar vrede, maar sluit het gebruik van geweld niet uit. Geweld mag
worden gebruikt door iemand die optreedt in opdracht van de orde en bevoegd is geweld te
gebruiken. Paradox van Kelsen: vrede wordt niet bereikt door geweld te verbieden, maar door
het in goede banen te leiden.

Hart
 De dubbele rol van regels (net als Kelsen) vormt de grens tussen rechtssystemen.
Primaire regels hebben betrekking op het gedrag van burgers en secundaire regels
bepalen het toepassingsbereik en de reikwijdte van primaire regels.
 Nadeel van het hebben van alleen primaire regels is het statische karakter, de onzekerheid en
de inefficiënte van de diffuse sociale druk. Oplossing hiervoor is het hebben van secundaire
regels, wat leidt tot rechtseenheid.
 Onderscheid een smal en een breed rechtsbegrip. Smal houdt alleen de rechtvaardige regels in
en breed omvat alle regels die via een daarvoor bestemde procedure tot stand zijn gekomen.
 Recht is een neerslag van de morele opvattingen van de wetgever.

Austin Kelsen Hart
Scheiding moraal en recht: Scheiding moraal en recht: Scheiding moraal en recht:
rechtspositivisme rechtspositivisme rechtspositivisme
Geen dubbele rol van regels Dubbele rol van regels Dubbele rol van regels
Kan langer bestaan van Kan voorstaande dingen wel Kan voorstaande dingen wel
rechtssysteem dan soeverein rechtvaardigen door primaire en rechtvaardigen door primaire en
niet verklaren en kan niet secundaire regels: recht regelt secundaire regels: recht regelt
bevelen niet rechtvaardigen zichzelf (voordeel). zichzelf (voordeel).
(nadeel).
Veronderstelt geen voorkennis Veronderstelt wel voorkennis Veronderstelt wel voorkennis
van het recht (voordeel). van het recht (nadeel). van het recht (nadeel).

Van Aquino
 Aanhanger van het natuurrecht (zelfde als De Groot). De mens is geneigd om samen te
leven omdat het een sociaal en politiek dier is. De individuele belangen van de mens zijn
allemaal anders, maar het gemeenschappelijke belang is gelijk.
 Natuurrecht gaat over onveranderlijke, eeuwige en universele beginselen die niet te vinden
zijn in God, maar in de menselijke natuur. Deze kunnen door de menselijke rede op eigen
kracht worden ontdekt.
 We spreken van een tiran wanneer de overheid niet het gemeenschappelijke belang, maar haar
individuele belang nastreeft.

De Groot
 Wil het natuurrecht niet ter rechtvaardiging van het overheidsgezag gebruiken, maar als
grondslag voor een nieuwe volkerenrecht.
 De nadruk wordt meer gelegd op de universele aard van de mens en dus minder op het
goddelijke karakter (verschil met Van Aquino). Iedereen mag vrijelijk over zichzelf
beschikken als het behoud van eigendom (bezittingen, lijf en leven). Men heeft niet alleen het
recht, maar ook de plicht tot zelfbehoud.
Locke