Deel 2: soft tissue technieken
1. Inleiding
1.1. Soorten soft tissue technieken
Behandelen v weke delen: fasica, spierweefsel, ligamenten, …
- Massage
- Sportmassage
- Foamrolling
- Behandeling littekens/brandwonden
Diepe soft tissue technieken:
- relaxatie hypertone spieren
- stretch v verkorte fasciale structuren
Myofasciale therapie:
- gericht op spier & fascia systeem
- flexibiliteit & mobiliteit vd bindweefslstructuren bevorderen
trigger point technieken: myofasciale trigger points
1.2. situering binnen kinesitherapie
1 vd behandelmiddelen
Grondig kinesitherapeutisch onderzoek
Hangt af vd bevindingen bij patient
Belangrijk om ook oorzaak aan te pakken
Vb: te lang statische houding, musculaire dysbalans, verkorte spier
Werken ENKEL op gevolg
Vb: pijn
KORTE TERMIJN
INFORMEREN!
Slaagkans therapie enkel bij combinatie met actieve revalidatie
1
, Geen passieve coppingstijl
Actieve copingstijl stimuleren
Selfmanagement
P niet afh maken van soft tissue technieken
2. Effect v massage – achterliggende theoriën
2.1. Pijnpoorttheorie vr pijnreductie (korte termijn effect)
Analgetische effect v massage
Pijnervaring gereduceerd door bepaalde stimuli (druk & koude) => stimuli passeren langs
dezelfde weg in zenuwstelsel
Poort sluiten voordat pijn verwerkt kan worden
2.2. Bevorden v parasympatische activiteit
Shift ih autonoom ZS: sympathische parasympatische respons
- Sympatische respons: Lichaam voorbereiden om te bewegen/verdedigen
Verhoogde cardiovasculaire activiteit
Verhoging in stress hormonen
Gevoel v spanning
- Parasympatische respons: lichaam in rust
Gedaalde cardiovasculaire activiteit
Vermindering in stress hormonen
Gevoelens v kalmte & welzijn
Druk bij massage: stimuleert vagale activiteit
Reductie in angst, depressie & pijn
2.3. Invloed op stofwisseling in lichaam
Pijnvermindering/gevoel v welzijn bevorderen door invloed vh vrijkomen v bepaalde stoffen:
Verhoogde niveau’s serotonine: inhiberen transmissie v pijnlijke stimuli nr hersenen
Loslaten v endorfines stimuleren
OPM: zelfde MAAR groter effect bij sporten
2.4. Mechanische effecten
Herstel versnellen & pijn reduceren
Enkel in oppervlakkige lagen, NIET in diepe lagen
Afbraak v subcutane adhaesies: spierstrengen die vastzitten losmaken
Tegengaan fibrose
Circulatie v bloed & lymfe
2.5. Verbeteren v herstellende slaap
Belangrijke rol in blessures
Verbetere, minder verstoorde slaap bij mensen met fibromyalgie
Verstoorde diepe slaap: veranderingen in lichaamsstoffen => pijnverhoging
Tekort aan diepe slaap: substance P verhogen & somatostatine verminderen => pijnverhoging
2.6. Persoonlijke aandacht
Praat met patiënt
3. Effect v massage
3.1. Effect v massage op spierweefsel
Doorbloeding:
2
, - geen toename vd spierdoorbloeding door massage => WEL door lichte contractie
- Toename enkel oppervlakkig id huid
" hyperaemie door capillairen die verwijden door mechanische stimulatie
tonus:
afname vd prikkelbaarheid vd alfa-motoneuronen vd spier
afname vd spiertonus
3.2. effect v massage op huid
hyperaemie
afschilferen vd bovenste huidlagen
verschuifbaarheid vd huid neemt toe => littekenmassage (prikkels aan cellen om terug op juiste
manier te oriënteren)
absorptie verbetert
pijndemping
3.3. effecten v massage op respiratoir stelsel
matige evidentie dat massagetheapie nuttig is vr longfunctie bij kinderen met cystische fibrosis
tapotage, vibratie & schuddingen => mucus mobiliseren & losmaken
3.4. effecten v maasage op ingewanden
effect op spijsverteringstelsel: constipatie
effect op urinair stelsel: tapping voor blaaslediging op urinair stelsel bij dwarslaesie-patiënten
3.5. effect v massage op pijn
pijnpoorttheorie/vrijmaken v endogene opiaten
oefentherapie: voorkeur boven passieve technieken
effect op pijn= groter
landuriger
patiënt heeft meer verantwoordelijkheid
self efficacy verhoogt
indicatie:
- acute lage rugpijn
- subacute & chronische non-specifieke lage rugpijn
- klachten v nek, arm & schouder
- fibromyalgie
- juveniele rheumatoïde artritis
- myofasciale pijn
- knie-osteoartritis
- temporomandibulaire dysfuncties
3.6. effect v massage op mentale gezondheid
positief effect bij:
- kankerpatiënten
- kinderen met chronische aandoeningen
- dementerendere bejaarden
- patiënten op intensieve zorgen
- gehospitaliseerde patiënten
minder onrustig, minder angstig & relaxatie promoten (1-malige massagesessie)
gemoedstoestand verbetert (meerdere sessies)
slaappatroon verbetert
afname in cortisol?
3
, Reductie hartslag & bloeddruk?
Beïnvloeden regio’s id hersenen die zorgen vr stress & emotie regulatie
3.7. Effect v massage op algemene circulatie
Manuele lymfedrainage: veneuze afvoer & lymfestroom verbetert
3.8. Effecten v massage bij zwangerschap/op baby’s
Beperkte evidentie
Pre-partum – bevallingspijn – post-partum
Prematuren & laag geboortegewicht baby’s:
- Reductie stress
- Mindere duur hospitalisatie
- Betere groei & ontwikkeling
- Betere moeder-kind relatie
- Verbetering post-natale depressie
Geen evidentie bij normaal ontwikkelende kinderen
Opletten bij zwangere vrouwen!
3.9. Effect v massage bij kankerpatiënten
Symptoomvermindering
Angst reduceren op korte termijn
Positief effect op fysieke symptomen v kanker: pijn & nausea
Promoot relaxatie & geeft boost aan psyche
Opgelet: niet aangeraden :
- Kans dat metastasen zich verspreiden door massage
- Problemen met bloed
- Gevoelig aan huid door bestralingstherapie
- Niet op tumor site masseren
4. Effect v sportmassage
Doel:
1) Verbeterde fysieke toestand & blessurepreventie
2) Betere performance creëren in daaropvolgende sportactiviteit
3) Recuperatie waarbij sportmassage helpt om belaste zone sneller & efficiënter te ontspannen
4.1. Verbeterde fysieke conditie & blessure preventie
Postieve relatie tssn massage & flexibiliteitsverbetering beperkt wetenschappelijk ondersteund
1) Biomechanische effecten inzake actieve & passieve stijfheid
2) ROM verbetering
3) Hyperaemie
4.2. Stijging performance in daaropvolgende sportactiviteit
1) Verhogen tonus & bijhorende neurologische readiness vd spier
Inspelen op exicteerbaarheid v alfamotoneuronen
2) Verhogen vd temperatuur & doorbloeding vd spier/spierzone
Hoffman/neuromusculaire exciterende reflex= parameter om neuromusculaire prikkelbaarheid
te meten
- Klassieke massage (3-6min): reflex daalde
- Sportmassage (hogere frequentie, intensiteit + hoger stressniveau v behandelde persoon):
relfex stijgt
Doppler technieken: om onderliggende weefseldoorbloeding in kaart te brengen
4
1. Inleiding
1.1. Soorten soft tissue technieken
Behandelen v weke delen: fasica, spierweefsel, ligamenten, …
- Massage
- Sportmassage
- Foamrolling
- Behandeling littekens/brandwonden
Diepe soft tissue technieken:
- relaxatie hypertone spieren
- stretch v verkorte fasciale structuren
Myofasciale therapie:
- gericht op spier & fascia systeem
- flexibiliteit & mobiliteit vd bindweefslstructuren bevorderen
trigger point technieken: myofasciale trigger points
1.2. situering binnen kinesitherapie
1 vd behandelmiddelen
Grondig kinesitherapeutisch onderzoek
Hangt af vd bevindingen bij patient
Belangrijk om ook oorzaak aan te pakken
Vb: te lang statische houding, musculaire dysbalans, verkorte spier
Werken ENKEL op gevolg
Vb: pijn
KORTE TERMIJN
INFORMEREN!
Slaagkans therapie enkel bij combinatie met actieve revalidatie
1
, Geen passieve coppingstijl
Actieve copingstijl stimuleren
Selfmanagement
P niet afh maken van soft tissue technieken
2. Effect v massage – achterliggende theoriën
2.1. Pijnpoorttheorie vr pijnreductie (korte termijn effect)
Analgetische effect v massage
Pijnervaring gereduceerd door bepaalde stimuli (druk & koude) => stimuli passeren langs
dezelfde weg in zenuwstelsel
Poort sluiten voordat pijn verwerkt kan worden
2.2. Bevorden v parasympatische activiteit
Shift ih autonoom ZS: sympathische parasympatische respons
- Sympatische respons: Lichaam voorbereiden om te bewegen/verdedigen
Verhoogde cardiovasculaire activiteit
Verhoging in stress hormonen
Gevoel v spanning
- Parasympatische respons: lichaam in rust
Gedaalde cardiovasculaire activiteit
Vermindering in stress hormonen
Gevoelens v kalmte & welzijn
Druk bij massage: stimuleert vagale activiteit
Reductie in angst, depressie & pijn
2.3. Invloed op stofwisseling in lichaam
Pijnvermindering/gevoel v welzijn bevorderen door invloed vh vrijkomen v bepaalde stoffen:
Verhoogde niveau’s serotonine: inhiberen transmissie v pijnlijke stimuli nr hersenen
Loslaten v endorfines stimuleren
OPM: zelfde MAAR groter effect bij sporten
2.4. Mechanische effecten
Herstel versnellen & pijn reduceren
Enkel in oppervlakkige lagen, NIET in diepe lagen
Afbraak v subcutane adhaesies: spierstrengen die vastzitten losmaken
Tegengaan fibrose
Circulatie v bloed & lymfe
2.5. Verbeteren v herstellende slaap
Belangrijke rol in blessures
Verbetere, minder verstoorde slaap bij mensen met fibromyalgie
Verstoorde diepe slaap: veranderingen in lichaamsstoffen => pijnverhoging
Tekort aan diepe slaap: substance P verhogen & somatostatine verminderen => pijnverhoging
2.6. Persoonlijke aandacht
Praat met patiënt
3. Effect v massage
3.1. Effect v massage op spierweefsel
Doorbloeding:
2
, - geen toename vd spierdoorbloeding door massage => WEL door lichte contractie
- Toename enkel oppervlakkig id huid
" hyperaemie door capillairen die verwijden door mechanische stimulatie
tonus:
afname vd prikkelbaarheid vd alfa-motoneuronen vd spier
afname vd spiertonus
3.2. effect v massage op huid
hyperaemie
afschilferen vd bovenste huidlagen
verschuifbaarheid vd huid neemt toe => littekenmassage (prikkels aan cellen om terug op juiste
manier te oriënteren)
absorptie verbetert
pijndemping
3.3. effecten v massage op respiratoir stelsel
matige evidentie dat massagetheapie nuttig is vr longfunctie bij kinderen met cystische fibrosis
tapotage, vibratie & schuddingen => mucus mobiliseren & losmaken
3.4. effecten v maasage op ingewanden
effect op spijsverteringstelsel: constipatie
effect op urinair stelsel: tapping voor blaaslediging op urinair stelsel bij dwarslaesie-patiënten
3.5. effect v massage op pijn
pijnpoorttheorie/vrijmaken v endogene opiaten
oefentherapie: voorkeur boven passieve technieken
effect op pijn= groter
landuriger
patiënt heeft meer verantwoordelijkheid
self efficacy verhoogt
indicatie:
- acute lage rugpijn
- subacute & chronische non-specifieke lage rugpijn
- klachten v nek, arm & schouder
- fibromyalgie
- juveniele rheumatoïde artritis
- myofasciale pijn
- knie-osteoartritis
- temporomandibulaire dysfuncties
3.6. effect v massage op mentale gezondheid
positief effect bij:
- kankerpatiënten
- kinderen met chronische aandoeningen
- dementerendere bejaarden
- patiënten op intensieve zorgen
- gehospitaliseerde patiënten
minder onrustig, minder angstig & relaxatie promoten (1-malige massagesessie)
gemoedstoestand verbetert (meerdere sessies)
slaappatroon verbetert
afname in cortisol?
3
, Reductie hartslag & bloeddruk?
Beïnvloeden regio’s id hersenen die zorgen vr stress & emotie regulatie
3.7. Effect v massage op algemene circulatie
Manuele lymfedrainage: veneuze afvoer & lymfestroom verbetert
3.8. Effecten v massage bij zwangerschap/op baby’s
Beperkte evidentie
Pre-partum – bevallingspijn – post-partum
Prematuren & laag geboortegewicht baby’s:
- Reductie stress
- Mindere duur hospitalisatie
- Betere groei & ontwikkeling
- Betere moeder-kind relatie
- Verbetering post-natale depressie
Geen evidentie bij normaal ontwikkelende kinderen
Opletten bij zwangere vrouwen!
3.9. Effect v massage bij kankerpatiënten
Symptoomvermindering
Angst reduceren op korte termijn
Positief effect op fysieke symptomen v kanker: pijn & nausea
Promoot relaxatie & geeft boost aan psyche
Opgelet: niet aangeraden :
- Kans dat metastasen zich verspreiden door massage
- Problemen met bloed
- Gevoelig aan huid door bestralingstherapie
- Niet op tumor site masseren
4. Effect v sportmassage
Doel:
1) Verbeterde fysieke toestand & blessurepreventie
2) Betere performance creëren in daaropvolgende sportactiviteit
3) Recuperatie waarbij sportmassage helpt om belaste zone sneller & efficiënter te ontspannen
4.1. Verbeterde fysieke conditie & blessure preventie
Postieve relatie tssn massage & flexibiliteitsverbetering beperkt wetenschappelijk ondersteund
1) Biomechanische effecten inzake actieve & passieve stijfheid
2) ROM verbetering
3) Hyperaemie
4.2. Stijging performance in daaropvolgende sportactiviteit
1) Verhogen tonus & bijhorende neurologische readiness vd spier
Inspelen op exicteerbaarheid v alfamotoneuronen
2) Verhogen vd temperatuur & doorbloeding vd spier/spierzone
Hoffman/neuromusculaire exciterende reflex= parameter om neuromusculaire prikkelbaarheid
te meten
- Klassieke massage (3-6min): reflex daalde
- Sportmassage (hogere frequentie, intensiteit + hoger stressniveau v behandelde persoon):
relfex stijgt
Doppler technieken: om onderliggende weefseldoorbloeding in kaart te brengen
4