Opleidings- en werkveldorientatie
werkveldoriëntatie
Basisbeginselen cursus
Grondwet = document dat in grote lijnen uiteenzet hoe de staat (belgie) bestuurd wordt, hoe diverse
instellingen georganiseerd zijn en de verhouding v burgers
- Grondwet is de basis voor alles
- Belgie is een grondwettelijke staat
Monarchie = land die geleid wordt door een koning. (belgie)
Republiek = land word geleidt door een president
Rechtstaat = niet alleen de burgers, maar ook de overheidsinstanties moeten de regels respecten
- Rechtsregels worden verkoezen door de meerderheid
- Wetten krijgen vorm wanneer het aantal parlementsleden dat voor de wet stemt, groter is dan het
aantal dat tegen de wet stemt
Scheiding der machten
- Idee van Montesquieu ‘De l’esprit des lois’
Iedereen die macht heeft is geniegd deze te misbruiken. Daarom oet de macht verdeeld worden over diverse
instanties met elk een eigen bevoegdheid:
Macht Wie? Bevoegdheid
Wetgevende macht Koning & parlement 1. Wetten maken/stemmen
2. Controleren uitvoerende
(kamer v macht
volksvertegenwoordiging en
Senaat)
Uitvoerende macht 1. Het land leiden
2. Indienen v
Koning & regering wetsontwerpen
3. Uitvoeren v wetten
Rechterlijke macht Hoven & rechtbanken 1. Uitspraak doen over
geschillen
- Belgische staat in 1830
- Koning heeft slechts een beperkte macht (enkel bevoegdheden die hij samen met zijn ministers kan
uitoefenen
- Grondwettelijke macht v/d koning gaat over de eerstgeborene
- 1991: ook vrouwelijke nakomelingen kunnen staathoofd worden
Representatieve en parlementaire democratie
1
,Parlementaire democratie = enkel parlementsleden worden verkozen door de bevolking, de ministers en
staatshoofd niet
Representatieve democartie = Bevolking laat zich vertegenwoordigen door verkozen parlementsleden
Overheden
Federale overheid = beslissingsbevoegdheid over het grondgebied v/h hele land
Gemeenschappen = opgericht om culturele eigenheid v/d Nederlandstalige, Franstalige & duitstalige bevolking
te beschermen en te ontwikkelen
- cultuur- en persoonsgebonden
- cultuur, onderwijs, welzijn, jeugd, gelijke kansen,…
Gewesten = opgericht om beter te kunnen inspelen op de economische eigenheid v/e regio
- economie/plaats- of grondgebonden
- economie, leefmillieu, water, energie, werk, openbaar vervoer, landbouw,…
Provincies = hebben bevoegdheden op het provinciaal grondgebied
- onderhoud waterlopen
- streekontwikkeling
- provinciale domeinen
- onderwijs (gezien de grondwettelijke vrijheid v onderwijs)
Lokale besturen = gemeenten en steden hebben bevoegdheden binnen hun grondgebied
Hierarchie der rechtsnormen
= rangorde tussen hogere en lagere normen. De lagere overheden moeten altijd de norm v/d hogere overheid
respecteren
Belgisch federale model of het asymmetrisch model
2
,3
, 4
werkveldoriëntatie
Basisbeginselen cursus
Grondwet = document dat in grote lijnen uiteenzet hoe de staat (belgie) bestuurd wordt, hoe diverse
instellingen georganiseerd zijn en de verhouding v burgers
- Grondwet is de basis voor alles
- Belgie is een grondwettelijke staat
Monarchie = land die geleid wordt door een koning. (belgie)
Republiek = land word geleidt door een president
Rechtstaat = niet alleen de burgers, maar ook de overheidsinstanties moeten de regels respecten
- Rechtsregels worden verkoezen door de meerderheid
- Wetten krijgen vorm wanneer het aantal parlementsleden dat voor de wet stemt, groter is dan het
aantal dat tegen de wet stemt
Scheiding der machten
- Idee van Montesquieu ‘De l’esprit des lois’
Iedereen die macht heeft is geniegd deze te misbruiken. Daarom oet de macht verdeeld worden over diverse
instanties met elk een eigen bevoegdheid:
Macht Wie? Bevoegdheid
Wetgevende macht Koning & parlement 1. Wetten maken/stemmen
2. Controleren uitvoerende
(kamer v macht
volksvertegenwoordiging en
Senaat)
Uitvoerende macht 1. Het land leiden
2. Indienen v
Koning & regering wetsontwerpen
3. Uitvoeren v wetten
Rechterlijke macht Hoven & rechtbanken 1. Uitspraak doen over
geschillen
- Belgische staat in 1830
- Koning heeft slechts een beperkte macht (enkel bevoegdheden die hij samen met zijn ministers kan
uitoefenen
- Grondwettelijke macht v/d koning gaat over de eerstgeborene
- 1991: ook vrouwelijke nakomelingen kunnen staathoofd worden
Representatieve en parlementaire democratie
1
,Parlementaire democratie = enkel parlementsleden worden verkozen door de bevolking, de ministers en
staatshoofd niet
Representatieve democartie = Bevolking laat zich vertegenwoordigen door verkozen parlementsleden
Overheden
Federale overheid = beslissingsbevoegdheid over het grondgebied v/h hele land
Gemeenschappen = opgericht om culturele eigenheid v/d Nederlandstalige, Franstalige & duitstalige bevolking
te beschermen en te ontwikkelen
- cultuur- en persoonsgebonden
- cultuur, onderwijs, welzijn, jeugd, gelijke kansen,…
Gewesten = opgericht om beter te kunnen inspelen op de economische eigenheid v/e regio
- economie/plaats- of grondgebonden
- economie, leefmillieu, water, energie, werk, openbaar vervoer, landbouw,…
Provincies = hebben bevoegdheden op het provinciaal grondgebied
- onderhoud waterlopen
- streekontwikkeling
- provinciale domeinen
- onderwijs (gezien de grondwettelijke vrijheid v onderwijs)
Lokale besturen = gemeenten en steden hebben bevoegdheden binnen hun grondgebied
Hierarchie der rechtsnormen
= rangorde tussen hogere en lagere normen. De lagere overheden moeten altijd de norm v/d hogere overheid
respecteren
Belgisch federale model of het asymmetrisch model
2
,3
, 4
