Inhoud
Situering................................................................................................................................................5
Structuur................................................................................................................................................5
Titel 3: algemene beginselen..................................................................................................................6
Hoofdstuk 1: definities........................................................................................................................6
Hoofdstuk 2: types van rechtspleging: accusatorie & inquisitoire rechtspleging................................8
Hoofdstuk 3: verloop van het strafproces...........................................................................................9
Hoofdstuk 4: de actoren in het strafproces.......................................................................................13
Afdeling 1: De verdachte...............................................................................................................13
Afdeling 2: Het slachtoffer............................................................................................................14
Afdeling 3: De burgerlijk aansprakelijke partij...............................................................................15
Afdeling 4: De (vrijwillig of gedwongen) tussenkomende partij....................................................15
Afdeling 5: De politie....................................................................................................................16
Afdeling 6: Het openbaar ministerie.............................................................................................18
Afdeling 7: De onderzoeksrechter.................................................................................................22
Afdeling 8: De onderzoeksgerechten............................................................................................24
Afdeling 9: De vonnisgerechten....................................................................................................25
Hoofdstuk 5: beleidsorganen in het strafprocesrecht.......................................................................27
Afdeling 1: minister van justitie....................................................................................................27
Afdeling 2: Procureur des Konings................................................................................................28
Titel 4: strafprocesrecht........................................................................................................................28
Deel I: de rechten van verdediging in strafzaken..............................................................................28
Hoofdstuk 1: recht op een onafhankelijke en onpartijdige rechter...............................................28
Afdeling 1: onafhankelijkheid...................................................................................................28
Afdeling 2: onpartijdigheid.......................................................................................................28
Hoofdstuk 2: recht op de behandeling van zijn zaak binnen een redelijk termijn.........................29
Afdeling 1: begrip......................................................................................................................29
Afdeling 2: begin- en eindpunt..................................................................................................29
Afdeling 3: criteria ter beoordeling van de redelijkheid van de duur van het proces................29
Afdeling 4: sanctie bij overschrijding van het redelijke termijn.................................................30
Deel II: de vorderingen die uit het misdrijf voortvloeien..................................................................30
Hoofdstuk 1: de strafvordering.....................................................................................................30
Afdeling 1: algemene beginselen..............................................................................................30
Afdeling 2: personen die de strafvordering uitoefenen............................................................31
Afdeling 3: wijze waarop de strafvordering wordt uitgeoefend................................................32
1
, Afdeling 4: personen tegen wie de strafvordering wordt uitgeoefend.....................................37
Afdeling 5: (extra)territoriale gelding van de strafvordering.....................................................38
Afdeling 6: prejudiciële vragen en prejudiciële geschillen........................................................39
Afdeling 7: verval v/d strafvordering.........................................................................................40
Hoofdstuk 2: de burgerlijke vordering..........................................................................................47
Afdeling 1: algemene beginselen..............................................................................................47
Afdeling 2: personen die de burgerlijke vordering uitoefenen..................................................47
Afdeling 3: personen tegen wie de burgerlijke vordering wordt uitgeoefend...........................48
Afdeling 4: gevallen waarin geen burgerlijke partijstelling mogelijk is......................................48
Afdeling 5: voorwerp van de burgerlijke vordering...................................................................49
Afdeling 6: wijze waarop de burgerlijke vordering wordt uitgeoefend.....................................49
Afdeling 7: verval van de burgerlijke vordering.........................................................................52
Afdeling 8: gezag strafrechtelijk gewijsde tav burgerlijk gewijsde.............................................52
Afdeling 9: slachtofferhulpfonds...............................................................................................53
Deel III: het vooronderzoek in strafzaken.........................................................................................54
Hoofdstuk 1: wijze waarop het onderzoek gevoerd wordt...........................................................54
Afdeling 1: opsporingsonderzoek en gerechtelijk onderzoek....................................................54
Afdeling 2: wijze waarop misdrijven ter kennis komen van de overheid...................................55
Afdeling 3: wijze waarop misdrijven worden opgespoord en vastgesteld.................................57
afdeling 4: rechten verdachte, inverdenkinggstelde, burgerlijke partij en derde-beslagene
tijdens het vooronderzoek........................................................................................................58
Hoofdstuk 2: personen belast met opsporing en vaststelling van misdrijven...............................61
Afdeling 1: algemene beginselen..............................................................................................61
Afdeling 2: de leidinggevende magistraten...............................................................................61
Afdeling 3: de politiediensten...................................................................................................63
Hoofdstuk 3: het opsporingsonderzoek........................................................................................63
Afdeling 1: begrip......................................................................................................................63
Afdeling 2: de heterdaadprocedure..........................................................................................64
Afdeling 3: de proactieve recherche.........................................................................................64
Afdeling 4: afsluiting van het opsporingsonderzoek (zie deel I)................................................65
Hoofdstuk 4: het gerechtelijk onderzoek......................................................................................65
Afdeling 1: begrip......................................................................................................................65
Afdeling 2: taakomschrijving van de onderzoeksrechter...........................................................65
Afdeling 3: saisine van de onderzoeksrechter...........................................................................65
Afdeling 4: verhouding onderzoeksrechter & procureur des Konings.......................................67
Afdeling 5: afsluiting van het gerechtelijk onderzoek: de regeling van de rechtspleging..........68
2
, Afdeling 6: controle door de Kamer van Inbeschuldigingstelling..............................................71
Hoofdstuk 5: onderzoeksverrichtingen.........................................................................................74
Afdeling 1: het opnemen van klachten en aangiften.................................................................74
Afdeling 2: identiteitscontroles.................................................................................................74
Afdeling 3: plaatsbezoek...........................................................................................................74
Afdeling 4: observatie...............................................................................................................74
Afdeling 5: ondervraging van de verdachte..............................................................................74
Afdeling 6: inverdenkinggestelde van de verdachte..................................................................79
Afdeling 7: getuigenverhoor.....................................................................................................80
Afdeling 8: deskundigenonderzoek...........................................................................................88
Afdeling 9: DNA-onderzoek.......................................................................................................90
Afdeling 10: inobservatiestelling...............................................................................................91
Afdeling 11: fouillering..............................................................................................................91
Afdeling 12: onderzoek aan het lichaam...................................................................................92
Afdeling 13: huiszoeking...........................................................................................................92
Afdeling 14: inkijkoperatie........................................................................................................95
Afdeling 15: inbeslagneming.....................................................................................................96
Afdeling 16: databeslag en netwerkzoeking.............................................................................97
Afdeling 17: uitgestelde tussenkomst, gecontroleerde aflevering en gecontroleerde
doorlevering.............................................................................................................................98
Afdeling 18: schending briefgeheim..........................................................................................98
Afdeling 19: identificatie telefoonnummers en opsporen & lokaliseren van telecommunicatie
..................................................................................................................................................99
Afdeling 20: afluisteren van ‘privé(tele)communicaties’...........................................................99
Afdeling 21: bijzondere opsporingsmethoden........................................................................101
Afdeling 22: voorlopige maatregelen tav rechtspersonen......................................................107
Afdeling 23: beknopt voorlichtingsrapport en maatschappelijke enquête.............................108
Afdeling 24: het Europees beschermingsbevel en het Europees onderzoeksbevel.................108
Hoofdstuk 6: de voorlopige hechtenis........................................................................................108
Afdeling 1: algemene beginselen............................................................................................108
Afdeling 2: arrestatie (art. 1 en 2 VHW)..................................................................................110
Afdeling 3: bevel tot medebrenging (art.3 en 4 VHW)............................................................112
Afdeling 4: aanhoudingsbevel (art.16 VHW)...........................................................................112
Afdeling 5: verbod van vrij verkeer (art.20, §2 VHW)..............................................................114
Afdeling 6: opheffing aanhoudingsbevel (art.25 VHW)...........................................................114
Afdeling 7: aanhoudingsbevel tav een in vrijheid gelaten of gestelde verdachte....................115
3
, Afdeling 8: rechterlijk toezicht op de voorlopige hechtenis....................................................115
Afdeling 9: voorlopige hechtenis en regeling van de rechtspleging........................................117
Afdeling 10: onmiddellijke aanhouding ter terechtzitting.......................................................117
Afdeling 11: alternatieven voor de voorlopige hechtenis.......................................................117
Afdeling 12: onwerkzame hechtenis.......................................................................................118
Afdeling 13: Europees aanhoudingsbevel...............................................................................118
Deel IV: het onderzoek ter terechtzitting........................................................................................122
Hoofdstuk 1: inleiding.................................................................................................................122
Hoofdstuk 2: de bevoegdheid in strafzaken................................................................................122
Afdeling 1: algemene bevoegdheidsregels..............................................................................122
Afdeling 2: bevoegdheidsconflicten........................................................................................124
Hoofdstuk 3: de saisine van de vonnisgerechten........................................................................125
Afdeling 1: wijze waarop het vonnisgerecht geadieerd wordt................................................125
Afdeling 2: omvang van de saisine..........................................................................................126
Afdeling 3: gevolgen van de saisine........................................................................................126
Hoofdstuk 4: de rechtspleging voor de vonnisgerechten............................................................127
Afdeling 1: de politierechtbank en de correctionele rechtbank..............................................127
Afdeling 2: het Hof van Assisen...............................................................................................136
Hoofdstuk 5: het bewijs in strafzaken.........................................................................................138
Afdeling 1: inleiding................................................................................................................138
Afdeling 2: de bewijsvoering...................................................................................................138
Afdeling 3: de bewijsmiddelen................................................................................................139
Afdeling 4: de bewijswaardering.............................................................................................144
Afdeling 5: bewijsstandaard....................................................................................................145
Hoofdstuk 6: de rechtsmiddelen.................................................................................................146
Afdeling 1: inleiding................................................................................................................146
Afdeling 2: verzet....................................................................................................................146
Afdeling 3: hoger beroep........................................................................................................148
Afdeling 4: voorziening in cassatie..........................................................................................151
4
Situering................................................................................................................................................5
Structuur................................................................................................................................................5
Titel 3: algemene beginselen..................................................................................................................6
Hoofdstuk 1: definities........................................................................................................................6
Hoofdstuk 2: types van rechtspleging: accusatorie & inquisitoire rechtspleging................................8
Hoofdstuk 3: verloop van het strafproces...........................................................................................9
Hoofdstuk 4: de actoren in het strafproces.......................................................................................13
Afdeling 1: De verdachte...............................................................................................................13
Afdeling 2: Het slachtoffer............................................................................................................14
Afdeling 3: De burgerlijk aansprakelijke partij...............................................................................15
Afdeling 4: De (vrijwillig of gedwongen) tussenkomende partij....................................................15
Afdeling 5: De politie....................................................................................................................16
Afdeling 6: Het openbaar ministerie.............................................................................................18
Afdeling 7: De onderzoeksrechter.................................................................................................22
Afdeling 8: De onderzoeksgerechten............................................................................................24
Afdeling 9: De vonnisgerechten....................................................................................................25
Hoofdstuk 5: beleidsorganen in het strafprocesrecht.......................................................................27
Afdeling 1: minister van justitie....................................................................................................27
Afdeling 2: Procureur des Konings................................................................................................28
Titel 4: strafprocesrecht........................................................................................................................28
Deel I: de rechten van verdediging in strafzaken..............................................................................28
Hoofdstuk 1: recht op een onafhankelijke en onpartijdige rechter...............................................28
Afdeling 1: onafhankelijkheid...................................................................................................28
Afdeling 2: onpartijdigheid.......................................................................................................28
Hoofdstuk 2: recht op de behandeling van zijn zaak binnen een redelijk termijn.........................29
Afdeling 1: begrip......................................................................................................................29
Afdeling 2: begin- en eindpunt..................................................................................................29
Afdeling 3: criteria ter beoordeling van de redelijkheid van de duur van het proces................29
Afdeling 4: sanctie bij overschrijding van het redelijke termijn.................................................30
Deel II: de vorderingen die uit het misdrijf voortvloeien..................................................................30
Hoofdstuk 1: de strafvordering.....................................................................................................30
Afdeling 1: algemene beginselen..............................................................................................30
Afdeling 2: personen die de strafvordering uitoefenen............................................................31
Afdeling 3: wijze waarop de strafvordering wordt uitgeoefend................................................32
1
, Afdeling 4: personen tegen wie de strafvordering wordt uitgeoefend.....................................37
Afdeling 5: (extra)territoriale gelding van de strafvordering.....................................................38
Afdeling 6: prejudiciële vragen en prejudiciële geschillen........................................................39
Afdeling 7: verval v/d strafvordering.........................................................................................40
Hoofdstuk 2: de burgerlijke vordering..........................................................................................47
Afdeling 1: algemene beginselen..............................................................................................47
Afdeling 2: personen die de burgerlijke vordering uitoefenen..................................................47
Afdeling 3: personen tegen wie de burgerlijke vordering wordt uitgeoefend...........................48
Afdeling 4: gevallen waarin geen burgerlijke partijstelling mogelijk is......................................48
Afdeling 5: voorwerp van de burgerlijke vordering...................................................................49
Afdeling 6: wijze waarop de burgerlijke vordering wordt uitgeoefend.....................................49
Afdeling 7: verval van de burgerlijke vordering.........................................................................52
Afdeling 8: gezag strafrechtelijk gewijsde tav burgerlijk gewijsde.............................................52
Afdeling 9: slachtofferhulpfonds...............................................................................................53
Deel III: het vooronderzoek in strafzaken.........................................................................................54
Hoofdstuk 1: wijze waarop het onderzoek gevoerd wordt...........................................................54
Afdeling 1: opsporingsonderzoek en gerechtelijk onderzoek....................................................54
Afdeling 2: wijze waarop misdrijven ter kennis komen van de overheid...................................55
Afdeling 3: wijze waarop misdrijven worden opgespoord en vastgesteld.................................57
afdeling 4: rechten verdachte, inverdenkinggstelde, burgerlijke partij en derde-beslagene
tijdens het vooronderzoek........................................................................................................58
Hoofdstuk 2: personen belast met opsporing en vaststelling van misdrijven...............................61
Afdeling 1: algemene beginselen..............................................................................................61
Afdeling 2: de leidinggevende magistraten...............................................................................61
Afdeling 3: de politiediensten...................................................................................................63
Hoofdstuk 3: het opsporingsonderzoek........................................................................................63
Afdeling 1: begrip......................................................................................................................63
Afdeling 2: de heterdaadprocedure..........................................................................................64
Afdeling 3: de proactieve recherche.........................................................................................64
Afdeling 4: afsluiting van het opsporingsonderzoek (zie deel I)................................................65
Hoofdstuk 4: het gerechtelijk onderzoek......................................................................................65
Afdeling 1: begrip......................................................................................................................65
Afdeling 2: taakomschrijving van de onderzoeksrechter...........................................................65
Afdeling 3: saisine van de onderzoeksrechter...........................................................................65
Afdeling 4: verhouding onderzoeksrechter & procureur des Konings.......................................67
Afdeling 5: afsluiting van het gerechtelijk onderzoek: de regeling van de rechtspleging..........68
2
, Afdeling 6: controle door de Kamer van Inbeschuldigingstelling..............................................71
Hoofdstuk 5: onderzoeksverrichtingen.........................................................................................74
Afdeling 1: het opnemen van klachten en aangiften.................................................................74
Afdeling 2: identiteitscontroles.................................................................................................74
Afdeling 3: plaatsbezoek...........................................................................................................74
Afdeling 4: observatie...............................................................................................................74
Afdeling 5: ondervraging van de verdachte..............................................................................74
Afdeling 6: inverdenkinggestelde van de verdachte..................................................................79
Afdeling 7: getuigenverhoor.....................................................................................................80
Afdeling 8: deskundigenonderzoek...........................................................................................88
Afdeling 9: DNA-onderzoek.......................................................................................................90
Afdeling 10: inobservatiestelling...............................................................................................91
Afdeling 11: fouillering..............................................................................................................91
Afdeling 12: onderzoek aan het lichaam...................................................................................92
Afdeling 13: huiszoeking...........................................................................................................92
Afdeling 14: inkijkoperatie........................................................................................................95
Afdeling 15: inbeslagneming.....................................................................................................96
Afdeling 16: databeslag en netwerkzoeking.............................................................................97
Afdeling 17: uitgestelde tussenkomst, gecontroleerde aflevering en gecontroleerde
doorlevering.............................................................................................................................98
Afdeling 18: schending briefgeheim..........................................................................................98
Afdeling 19: identificatie telefoonnummers en opsporen & lokaliseren van telecommunicatie
..................................................................................................................................................99
Afdeling 20: afluisteren van ‘privé(tele)communicaties’...........................................................99
Afdeling 21: bijzondere opsporingsmethoden........................................................................101
Afdeling 22: voorlopige maatregelen tav rechtspersonen......................................................107
Afdeling 23: beknopt voorlichtingsrapport en maatschappelijke enquête.............................108
Afdeling 24: het Europees beschermingsbevel en het Europees onderzoeksbevel.................108
Hoofdstuk 6: de voorlopige hechtenis........................................................................................108
Afdeling 1: algemene beginselen............................................................................................108
Afdeling 2: arrestatie (art. 1 en 2 VHW)..................................................................................110
Afdeling 3: bevel tot medebrenging (art.3 en 4 VHW)............................................................112
Afdeling 4: aanhoudingsbevel (art.16 VHW)...........................................................................112
Afdeling 5: verbod van vrij verkeer (art.20, §2 VHW)..............................................................114
Afdeling 6: opheffing aanhoudingsbevel (art.25 VHW)...........................................................114
Afdeling 7: aanhoudingsbevel tav een in vrijheid gelaten of gestelde verdachte....................115
3
, Afdeling 8: rechterlijk toezicht op de voorlopige hechtenis....................................................115
Afdeling 9: voorlopige hechtenis en regeling van de rechtspleging........................................117
Afdeling 10: onmiddellijke aanhouding ter terechtzitting.......................................................117
Afdeling 11: alternatieven voor de voorlopige hechtenis.......................................................117
Afdeling 12: onwerkzame hechtenis.......................................................................................118
Afdeling 13: Europees aanhoudingsbevel...............................................................................118
Deel IV: het onderzoek ter terechtzitting........................................................................................122
Hoofdstuk 1: inleiding.................................................................................................................122
Hoofdstuk 2: de bevoegdheid in strafzaken................................................................................122
Afdeling 1: algemene bevoegdheidsregels..............................................................................122
Afdeling 2: bevoegdheidsconflicten........................................................................................124
Hoofdstuk 3: de saisine van de vonnisgerechten........................................................................125
Afdeling 1: wijze waarop het vonnisgerecht geadieerd wordt................................................125
Afdeling 2: omvang van de saisine..........................................................................................126
Afdeling 3: gevolgen van de saisine........................................................................................126
Hoofdstuk 4: de rechtspleging voor de vonnisgerechten............................................................127
Afdeling 1: de politierechtbank en de correctionele rechtbank..............................................127
Afdeling 2: het Hof van Assisen...............................................................................................136
Hoofdstuk 5: het bewijs in strafzaken.........................................................................................138
Afdeling 1: inleiding................................................................................................................138
Afdeling 2: de bewijsvoering...................................................................................................138
Afdeling 3: de bewijsmiddelen................................................................................................139
Afdeling 4: de bewijswaardering.............................................................................................144
Afdeling 5: bewijsstandaard....................................................................................................145
Hoofdstuk 6: de rechtsmiddelen.................................................................................................146
Afdeling 1: inleiding................................................................................................................146
Afdeling 2: verzet....................................................................................................................146
Afdeling 3: hoger beroep........................................................................................................148
Afdeling 4: voorziening in cassatie..........................................................................................151
4
