samenvatting neurowetenschappen, deel psychologie 2de bach

Een korte geschienis v
cognitieve neurowetenschappen
 Cognitieve nerowetenschappen= vakgebied dat integratie beoogt tssn neurowetenschap &
cognitieve psychologie
 Cognitie, kenvermogen= vermogen tot kennisverwerving via zintuigelijke waarneming &
verwerken vd informatie door denken
 Meer/minder ontwikkeld => afh v:
- Individuele voorstellingsvermogen
- Geheugen
- Rede= denkvermogen
- Ervaring
- Vermogen tot gewaarwording
- Hypothesetesting v ideën/overtuigingen
 Sterke cognitie draagt bij tot vermogen tot probleemoplossing & besluitvorming

1. Geschiedenis
 Oude romeinen (150)
 Galen was doctor vr gladiatoren
 Zag effecten v hersen- en rugschade
 Dissecteerde schapen
- Cerebrum is zacht, dus gevoelens & perceptie
- Cerebellum is hard, dus motor controle
- Ventrikels zijn hol, dus communicatie
 Renaissance (1500)
 Andreas Vesalius: maakte medische tekeningen & groef lijken op
 Corporis humani fabrica libri septum
 Set aan boeken met anatomietekeningn v oa hersenen
 Schonk vooral aandacht aan ventrikels
 1700-1750:
 Eerste wetenschappelijke dissectie:
- Grey matter
- white matter: loopt via zenuwbanen over ih lichaam => verzond informatie
- centrale & perifere ZS
- gyri & sulci zijn universeel
 1751:
 Ben Franklin’s paper over elektriciteit
 Leidde tot ontwikkelen v nieuwe tools
 Ontdekten dat elektriciteit informatie doorvoert van, naar & in hersnen

2. Frenologie
Obv vorm vd schedel afleiden welke processen & waar ze zich afspelen id hersenen
 Elke deel vd schedel stond vr bepaald afspect (wiskunde, oriëntatie)
 Zelf ook toepassen: obv iemand zijn voorkomen bepalen of die persoon bepaalde
karaktereigenschappen heeft, betrouwbaar is of niet




1

, Methodes om hersenactivatie te
meten
1. Case studies
 Phineas Gage:
 Onverwacht explosie => steel door hoofd
 Herstelde snel => kon nog praten & wandelen
 Grote veranderingen in persoonlijkheid MAAR sociaal herstel op latere leeftijd
 Paul broca: patiënt kon spraak begrijpen maar zelf niet meer spreken => broca regio

2. Neuroimaging-instrumenten
2.1. Eerste neurowetenschappelijke methode
Angolo Mosso’s human circulatoin balance:
 Hersenen hebben bloed nodig => bloed weegt
 Wiskunde/emoties tipten balans
2.2. Pneumoencephalografie, Walter Dandy
 Cerebrospinal vocht gedraineerd & verplaatst door lucht
 Zorgde vr beter contract in X-ray
 Invasief, pijnlijk, gevaarlijk
 Gebruikt vr fMRI
2.3. MRI= magnetic Resonance Imaging
 Adhv zware magneet, afgekoeld door helium=> Homogeen magnetisch veld
 Radian collens: maken wijzigingen in magnetisch veld
 Radian frequencys: maken afsluiting
 Gegevens waarnemen ivm functie vd hersenen
2.4. Structurele beeldvorming: MRI
2.5. Functionele MRI
 Meet daling HbO & stijging v gedeoxygeneerd Hb ih lichaam
 Toevoer zuurstofrijk bloed nr plaats waar er hersenactiviteit plaatsvond
 Grotere toevoer v HbO nr hersenen bij grotere hersenactiviteit
 Geen directe meting vd hersenactiviteit
 BOLD respons: blood-oxygen-level dependent
 Toevoer vh bloed volgt zeer specfieke functies
 Bepaalde activiteit op tijdstip 0
 Toevoer zuurstofrijk bloed
 Daalt zeer snel
 Kort undershoot
 Stijgt weert tot stabiel level
Samenvatting:
 Verandering v neuronale activiteit
 Verandering vd zuurstofconcentratie ih bloed
 Verandering vd magnetische eigenschappen v hemoglobine
 Zuurstofrijk bloed: meer ijzer
 Verandering vd signaalintensiteit
Voxels: 3D kubussen, meeteenheid => waar heeft activiteit plaatsgevonden
 Toevoer bloed= afh v waar bloedvaatjes lopen
Afwisselend raster & zwart projecteren

2

,  Hersenactiviteit gaat mooi op & neer dorsaal id hersenregio
 Links, frontaal id hersenregio reageert er niet meer op
 Stimulus meer in dorsale regio dan in frontale regio
2.6. Elektro-encefalografie (EEG)
 Direct neuronale activiteit meten door elektroden op schedel te plaatsen
 Temporele resolutie is veel beter maar spatiële niet
 Moeilijk te meten waar signaal vandaan komt
Ontdekking
 Hans Berger viel ve paard
 Zus voelde dat er iets aan de hand was
 Telepathie?
 Onderzoek om oorsprong v psychische energie ontdekken
Probleem: weten vaak niet waar hersenactiviteit vandaan komt
 Subcorticaal: hersenactiviteit op verschillende elektroden detecteerdbaar
Event-related potentials (ERPs): gebeurtenis-gerelateerde potentialen
 Activiteit gebonden aan gebeurtenis
fMRI VS EEG:
 fMRI:
- hoge spatiële resolutie om non-invasieve techniek te zijn (+)
 VERSUS invasieve mthodes: epillepsie patiënten
 hersenpan opengesneden vr paar dagen
 taken doen
 enorme spatiële resolutie
- meet corticale & subcorticale activatie (+)
- slechte temproele resolutie (-)
- indirecte meting neuronale activiteit (-)
 EEG:
- Hoge temporele resolutie (+)
- Meer directe meting v hersenactiviteit (+)
- Slechte spatiële resolutie (-)
- Voornamelijk corticale activiteit (-)

3. Non-invasieve hersenstimulatie
Van buiten uit stimuleren & kijken welke activiteit erop treedt:
- Transcranial magnetic stimulation (TMS): Magnetsich veld gecreëerd
- Transcranial direct current stimulation (tDCS): Elektrisch veld gecreëerd
 Kan heel specifieke motorische activiteiten uitlokken
 Laesie toepassen voor bepaalde termijn door heel sterke TMS-stimulatie toe te dienen

Visuele perceptie
Zeer gespecialiseerde, lokaliseerbare activiteit
 V1, V2: wat geprojecteerd wordt op retina bijna in zelfde lay-out te zien op hersneen
 V3, V4, V5: vaak meer gespecialiseerd
 Groen gebied: zeer gevoelig vr gezichten & objecten
 Gebieden die instaan vr verschillende aspecten waarvoor ze werken

1. Algemene principes
1.1. Verdeelde verwerking
 Verwerking wordt verdeeld over verschillende hersendelen
 Hersendelen staan in vr kleur, diepte, vorm, beweging

3