samenvatting neurowetenschappen, deel anatomie 2de bach

1. Inleiding & ontwikkeling vh
CZS
1.1. Centraal zenuwstelsel: onderdelen & organisatie
2 grote delen:
 Hersenen
- Cerebrum/grote hersenen
- Hersenstam
- Cerebellum/kleine hersenen
 Ruggenmerg
1) Communicerende zenuwcellen/neuronen.
 Optimale communicatie om goed te functioneren
- Axonen  informatie wegleiden uit cel
- Dendrieten  informatie ontvangen vanuit andere cellen via synapsen
 Sensibele neuronen: ontvangen directe stimuli vanuit receptoren
 Motorische neuronen: eindigen direct in spieren/klieren
 Interneuronen: verbinden andere neuronen met elkaar
2) Steuncellen/gliacellen
 Vormen myelineschede  prikkel sneller doet geleiden
1) witte stof: gemyeliniseerd axonen

1

, 2) grijze stof: zenuwlichamen & dendrieten
 grote bloedtoevoer
CZS: omgeven door 3 hersenvliezen (meningen)
 erin & errond hersenvocht

1.2. stoornissen id ontwikkeling vh CZS
3 grote groepen v afwijkingen:
 structurele afwijkingen id sluiting vd neurale buis= dysraphisme
 neurale groeven differentiëren niet, invagineren niet, komen niet los vh ectoderm
 stoornissen id celmigratie => ook id vorming vd cerebrale cortex
 stofwisselingsstoornissen
 stapeling toxische metabolieten thv hersenen
 deficiëntie v essentiële bestanddelen
1.2.1. neurale-buisdefecten (neural tube defectss, NTD)
 thv caudale uiteinde vd oorspronkelijke neurale buis
 onvolledig sluiten vd gepaarde botstructuur= bifidum
 oorzaken:
- erfelijke factoren
- tekort aan foliumzuur id voeding v jonge moeder
- inname v teratogenen (anti-epileptica)

2. algemene topografie vh CZS
2.1. grote hersenen & ventrikelsysteem
2.1.1. telencephalon = cerebrum
 diepe herskernen
 hemisferen: linker- en rechterhersenhelften
 tssn: fissura longitudinalis cerebri
 id diepte: balk  beide hemisferen verbindt: corpus callosum
- sulci: groeven
- gyri: windingen
 6 lobben aan 1 hemisfeer
Lateraal aanzicht:
 Sulcus lateralis/fossa v Sylvius
 Sulcus centralis
- Voor ‘’: Frontaalkwab/lobus frontalis:
- Achter ‘’: Pariëtaalkwab/lobus parietalis
- Onder ‘’: Temporaalkwab/ lobus temporalis
 Achteraan: occipitaalkwab/lobus occipitals
 Afgeronde uiteinden:
- Frontaalpool
- Occipitaalpool
- Temporaalpool
 5de lobus= limbische lobus
 Geen echte kwab
- Gyrus cinguli
- Gyrus parahippocampalis
- Hippocampus
- Uncus
 6de kwab: lobus insula

2

,  Schorsgebied achtergebleven in ontwikkeling
 Onder operculum parietalis, operculum frontalis, operculum temporalis
Dia 11
Mediaal aanzicht:
 Sulcus parieto-occipitalis: grens tssn occipital- en pariëtaalkwab
 Facies medialis:
- Corpus callosum:
1) Rostrum= smal anterior deel
2) Genu= anterior deel
3) Truncus= middendeel
4) Splenium= posterior eind
- Commisura anterior/posterior: verbindingsbundel tssn linker- en rechterhemisfeer
- Septum pellucidum: vliesje tssn linker en rechter laterale ventrikels
- Forceps major (achter)/minor (voor): vezels die verbinding maken met linker & rechter
helft
 Goed met elkaar samenwerken door communicatievelden
 Met elkaar communiceren om functie uit te oefenen
Witte stof: vanaf cortex nr ruggenmerg
 Corona radiata: onder schors
 Capsula interna: in bundels tssn diepe kernen
 Pedunculus/crus cerebri: 1 grote bundel door
middenhersenen
 Capsula externa: deel vd corona radiatia loopt nr
benden langs buitenzijde vd diepe kernen
 Capsula extrema: onder oppervlak vd insulaschors
2.1.2. Diencephalon
 Aan onder- en binnenzijde vd hemisferen
 Thalamus (L&R)
 Verbinding L&R: massa intermedia
 Hypothalamus
 Kernen v grijze stof, ertussen: 3de ventrikel (zijwanden= thalami; vloer= hypothalamus)
 Commisura posterior: begrenzing achteraan
 Interventriculair foramen v Monro: begrenzing vooraan
 Verbindt laterale ventrikel met 3de ventrikel
 Hypofyse: aan ventrale zijde in fossahypophysealis vh os sphenoidale
 Neurohypofyse: achterkwab vd hypofyse
 Epifyse: dorsaal & caudaal vd thalamus
2.1.3. Diepe kernen & venrtikels id grote hersenen
Corpus stratum:
 Nucleus caudatus: aan mediale zijde vd capsula interna
 Nucleus accumbens
 Nucleus lentiformis Basale ganglia
- Globus pallidus
- Putamen
 Aan laterale zijde vh genu capsulae internae

Extrapiramidaal systeem
 Nucleus subthalamicus (Luysi): ih diencephalon
 Substantia nigra: ih mesencephalon
 Produceert dopamine
 Tekort? Verkleining vd bewegingen

3