1. Functies van het urinaire stelsel
Excretie
= verwijdering van organische afvalstoffen uit lichaamsvloeistoffen
Door de nieren:
Vorming van urine
Urine = water, ionen, kleine opgeloste deeltjes
Nefronen kapsel van Bowman, lis van Henle filtratie, reabsorptie en excretie
Eliminatie
= lozing van deze afvalstoffen naar buiten
Homeostase
= homeostatische regeling van het volume en de concentratie opgeloste stoffen in het
bloedplasma
Reguleren bloedvolume en de BD
Reguleren concentratie Na, Ka, chloride en andere ionen
Stabiliseren van de pH van bloed
Behouden van waardevolle voedingsstoffen
Blaas is een steriel orgaan
Afwijkingen in de uitscheiding van urine
Gerelateerd aan vochtopname
Obstructie
Hormoonveranderingen
Bloeddruk veranderingen !!!
Mictie
Nieren filteren 140l bloed per dag
Urineproductie 1.5l per dag
Urinelozing als reactie op veranderingen in de druk in de blaas:
350-450ml = normale blaascapaciteit, <300ml – blaaswand ontspannen, >300ml –
druk in blaas stijgt receptoren signaal ruggenmerg
400-500ml = blaaswand trekt samen, inwendige kringspier ontspant, aandrang
urineren
600-700ml = inhouden wordt onmogelijk
,1. Urologische zorgen
1.1. Terminologie
, 1.2. Urinaire verblijfskatheters of blaaskatheterisatie
= medische handeling waarbij een flexibele katheter in de urineblaas wordt gebracht
Toegangswegen:
Transurethraal: blaaskatheter wordt in de blaas gebracht via de urethra
Suprapubisch: katheter wordt chirurgisch via de buikwand, boven het schaambeen, tot
in de blaas gebracht
Soorten o.b.v. verblijfsduur:
Éénmalige: éénmalig uitvoeren van blaaskatheterisatie, blijft niet ter plaatse
Intermittente: meerdere keren per dag blaas ledigen mbv éénmalig katheter, blijft niet
ter plaatse, kan door hv of patiënt zelf
Langdurige mbv verblijfskatheter: bij langdurige indicatie voor blaaskatheter / urine-
afvloei of urineproductie nauwkeurig monitoren, blijft ter plaatse
1.1. Materialen voor blaaskatheterisatie
1.1.1. De blaaskatheter
Samenstelling materiaal en duurzaamheid
PVC:
Indicatie: éénmalige of intermittente katheterisatie
Voor-nadelen: goedkoop / snel irritatie van mucosa en korstvorming
Latex:
Indicatie: verblijfskatheter – korte verblijfsduur (< 3 weken)
Voor-nadelen: latexallergie, snel irritatie van mucosa – kan urethra beschadigen /
flexibel
Latex met siliconencoating:
Indicatie: éénmalige katheterisatie & verblijfskatheter – korte verblijfsduur (< 7dagen)
Voor-nadelen: silicone vereenvoudigt het inbrengen en helpt beschadiging van de
binnenwand van de urethra te voorkomen / latexallergie
Latex met siliconen-elastomeer coating:
Indicatie: verblijfskatheter – lange verblijfsduur (< 6 weken)
Voor-nadelen: geeft bescherming tegen urethrale irritatie, vereenvoudigt inbrengen,
beschermt tegen urethrale infecties / latexallergie
Latex met hydrogelcoating:
Indicatie: verblijfskatheter – lange verblijfsduur (< 12 weken)
Voor-nadelen: zeer zacht en biocompatibel, geen glijmiddel nodig, minder kans op
infectie en kwetsuren / latexallergie
Excretie
= verwijdering van organische afvalstoffen uit lichaamsvloeistoffen
Door de nieren:
Vorming van urine
Urine = water, ionen, kleine opgeloste deeltjes
Nefronen kapsel van Bowman, lis van Henle filtratie, reabsorptie en excretie
Eliminatie
= lozing van deze afvalstoffen naar buiten
Homeostase
= homeostatische regeling van het volume en de concentratie opgeloste stoffen in het
bloedplasma
Reguleren bloedvolume en de BD
Reguleren concentratie Na, Ka, chloride en andere ionen
Stabiliseren van de pH van bloed
Behouden van waardevolle voedingsstoffen
Blaas is een steriel orgaan
Afwijkingen in de uitscheiding van urine
Gerelateerd aan vochtopname
Obstructie
Hormoonveranderingen
Bloeddruk veranderingen !!!
Mictie
Nieren filteren 140l bloed per dag
Urineproductie 1.5l per dag
Urinelozing als reactie op veranderingen in de druk in de blaas:
350-450ml = normale blaascapaciteit, <300ml – blaaswand ontspannen, >300ml –
druk in blaas stijgt receptoren signaal ruggenmerg
400-500ml = blaaswand trekt samen, inwendige kringspier ontspant, aandrang
urineren
600-700ml = inhouden wordt onmogelijk
,1. Urologische zorgen
1.1. Terminologie
, 1.2. Urinaire verblijfskatheters of blaaskatheterisatie
= medische handeling waarbij een flexibele katheter in de urineblaas wordt gebracht
Toegangswegen:
Transurethraal: blaaskatheter wordt in de blaas gebracht via de urethra
Suprapubisch: katheter wordt chirurgisch via de buikwand, boven het schaambeen, tot
in de blaas gebracht
Soorten o.b.v. verblijfsduur:
Éénmalige: éénmalig uitvoeren van blaaskatheterisatie, blijft niet ter plaatse
Intermittente: meerdere keren per dag blaas ledigen mbv éénmalig katheter, blijft niet
ter plaatse, kan door hv of patiënt zelf
Langdurige mbv verblijfskatheter: bij langdurige indicatie voor blaaskatheter / urine-
afvloei of urineproductie nauwkeurig monitoren, blijft ter plaatse
1.1. Materialen voor blaaskatheterisatie
1.1.1. De blaaskatheter
Samenstelling materiaal en duurzaamheid
PVC:
Indicatie: éénmalige of intermittente katheterisatie
Voor-nadelen: goedkoop / snel irritatie van mucosa en korstvorming
Latex:
Indicatie: verblijfskatheter – korte verblijfsduur (< 3 weken)
Voor-nadelen: latexallergie, snel irritatie van mucosa – kan urethra beschadigen /
flexibel
Latex met siliconencoating:
Indicatie: éénmalige katheterisatie & verblijfskatheter – korte verblijfsduur (< 7dagen)
Voor-nadelen: silicone vereenvoudigt het inbrengen en helpt beschadiging van de
binnenwand van de urethra te voorkomen / latexallergie
Latex met siliconen-elastomeer coating:
Indicatie: verblijfskatheter – lange verblijfsduur (< 6 weken)
Voor-nadelen: geeft bescherming tegen urethrale irritatie, vereenvoudigt inbrengen,
beschermt tegen urethrale infecties / latexallergie
Latex met hydrogelcoating:
Indicatie: verblijfskatheter – lange verblijfsduur (< 12 weken)
Voor-nadelen: zeer zacht en biocompatibel, geen glijmiddel nodig, minder kans op
infectie en kwetsuren / latexallergie