Samenvatting - Gezondheidspromotie (Z14220)

1. Inleiding
1.1. Belangrijke begrippen

Wat is gezondheid?
= een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal welbevinden en niet louter het
ontbreken van ziekten of gebreken
 Zie biopsychosociaal model
 Is een positief begrip (grondlegger: Machteld Huber)

Machteld Huber
 Gezondheid als de kans tot zelfmanagment,
 6 hoofddimensies:
- Lichaamsfuncties: medische feiten, waarnemingen, fysiek functioneren
- Mentale functie / beleving: emotionele toestand, cognitief functioneren,
zelfrespect, zelfmanagment, veerkracht
- Spirituele dimensie: zingeving, doelen nastreven, toekomst perspectief, acceptatie
- Kwaliteit van leven: geluk beleven, genieten, levenslust, balans
- Sociaal-maatschappelijke participaties: sociale en communicatieve vaardigheden,
betekenisvolle relaties, sociale contacten, betekenisvol werk, betrokkenheid
- Dagelijks functioneren: basis en instrumentele ADL, werkvermogen

Mogelijke kritische bedenkingen
 Te hoog ideaal dat voor veel mensen onbereikbaar is
 Doel: volledige afwezigheid van ziekte?
 Sociale determinanten van gezondheid worden onvoldoende benadrukt
 Dynamische aard van gezondheid <-> statisch gegeven


Wat zijn gezondheidsdeterminanten
Biologische factoren (endogeen)
 Biologisch bepaald / erfelijk:
- Geslacht
- Genetische aanleg
 Verworden factoren:
- Gewicht, BD, hoog cholesterolgehalte, longfunctie, immuniteit, …

Fysieke, sociale en economische omgeving (exogeen)
 Chemische, fysische of biotische factoren:
- Luchtkwaliteit, straling, voedselveiligheid,…
 Samenstelling en vormgeving van woon-, werk- en schoolomgevingen en
voorzieningen daarbinnen:
- Groenvoorzieningen, verkeerssituatie, fietspaden, aanwezigheid industrie,…
 Sociale omgeving:
- Organisatie van sociale verbanden (gezin, familie, buren, vrienden, collega’s)
- Media, sociale- en culturele waarden en normen
 Economische omgeving:
- Financiële middelen, arbeidsomstandigheden