Samenvatting BT 4
bouwsystemen
1. Prefabbeton
1.1. Kan in massief of skeletbouw (puntlasten)
1.2. Met moet het ontwerpproces hieraan aanpassen
1.3. Voordelen prefab:
1.3.1. Fabrieks producten = effeciënte productiemethode, geschoold personeel en kwaliteitsbewaking
1.3.2. Optimaal gebruik van materialen
1.3.2.1. Hogesterktebeton
1.3.2.2. Zelfdichtend beton (toevoeging plastificeerder en filler) waardoor er geen
trillingslawaai bij betonneren is, kleinere druk op de mal, snel betonneren, minder
luchtbellen (kolommen) en kan in normaal tot hoge betondruksterkte
1.3.3. Kortere bouwtijd en ook mogelijk in winter = hierdoor is er vlugge opbrengst van investeringen
1.3.4. Hoge kwaliteit door controle = door controle grondstoffen, systemen, processen en
producten door zelfcontrole met of zonder supervisie van derde partij (vb SECO)
Mogelijkheden prefab:
1.4. Eigen (mooie) architectuur
1.5. Constructieve efficiëntie, flexibeler plan
1.5.1. Grote overspanningen en slanke kolommen mogelijk
1.5.2. Gereduceerde betondoorsnede voor balken en platen
1.5.3. Grote open binnenruimtes
1.6. Aanpasbaarheid van het gebouw ifv nieuwe bestemming
1.6.1. Aanpasbaarheid aan noden van gebruikers (afbraak of reno is duur)
1.6.2. Vooral voor kantoren, maar in toekomst ook voor woningen of appartementen
1.6.3. Grote open binnenruimtes zonder beperkingen voor mogelijk onderverdelen
1.7. Hoge brandweerstand (R60, door verhoogde betondekking R120)
1.8. Hoge afwerkingsgraad
1.8.1. Door stalen bekisting: zichtbaar beton, dadelijk schilderen op beton of spuiten vliespleister
1.8.2. Voor gevelpanelen: contratexturen
1.9. Milieu-vriendelijke manier van bouwen
1.9.1. Modulatie (het bv schikken van kolommen op rasterassen)
1.9.2. Standaardisatie (lagere kost, betere kwali, betrouwbaar en vlugge uitvoering) dmv
standaardproducten, standaardverbindingen en standaarddetails, wapeningen en
hulpstukken
1.9.3. Minder grondstoffen, energieverbruik en afval
Basisontwerp prefab:
1.10. Algemeen ontwerpprincipe
1.11. Ontwerp wapeningen
1.11.1. beperkt verschillende diameters zoveel mogelijk,
1.11.2. gebruik netten
1.11.3. vermijd opeenhoping van staven
1.12. Complexere planvormen
1
, 1.12.1. Kleine vloerdelen worden beter ter plaatse gestort omwille van moeilijke productie
1.13. Toleranties
1.13.1. Opvangen in verbindingen
1.13.2. Oplegmaterialen zijn meestal noodzakelijk
1.13.3. Rekening houden met opbuigingen
1.14. Geïntegreerde technische uitrustingen
1.14.1. Buizen en leidingen door kanalen holle vloeren
1.14.2. Warmtewisseling met ventilatielucht door kanalen holle vloeren
1.15. Ontwerp zodat zoveel mogelijk prefab-fabrikanten kunnen meespelen
1.16. Uitvoeringsplannen moeten vroeger klaar zijn dan bij ter plaatse gestorte onderdelen
2. Horizontale stabiliteit prefabbeton
2.1. Draagconstructie moet voldoende sterk, stabiel, stijf en duurzaam zijn
2.2. Massiefbouw: neemt horizontale en verticale lasten op., voor hoge gebouwen zwaar
2.3. Skeletbouw: kolommen en balken nemen verticale last op, horizontale krachten
opgenomen door raamwerk met buigvaste knopen (ongeschoord) of door stijve
schoorconstructies (geschoord)
2.3.1. Ter plaatse gestort: raamwerk met buigvaste knopen (ongeschoord) of raamwerk
met stijve schoorconstructies (geschoord)
2.3.2. Prefab: raamwerk met stijve schoorconstructies omwille van moeilijke uitvoering van
buigvaste knopen. Soms kolommen ingeklemd in fundering of knopen buigvast gemaakt (=
ongeschoord)
2.4. Geschoord = met een windverband of centrale of excentrische kernen over alle niveau’s,
ongeschoord is zonder dit
2.5. Kolommen inklemmen = ongeschoord, windverbanden = geschoord, dus kan combi van beide
zijn
2.6. Schijfwerking van vloeren voor geschoorde of niet-geschoord raamwerk
2.7. Horizontale acties worden overgedragen naar stabiliteitscomponenten door schijfwerking van
vloeren: wanden en kernen fungeren als steunpunten voor vloerschijven (balken)
2.8. Horizontale schijf wordt ontwerpen als platte balk met drukboog en trekband (=altijd aan
onderzijde boog)
2.9. Schuifspanningen in langse voegen tussen holle platen worden beperkt, ook een druklaag met
wapening verankerd in dwarswanden is mogelijk
2.10. Schijfwerking TTP elementen door gelaste verbindingen (zonder druklaag) of constructieve
druklagen (wapeningen in druklaag voldoende verankerd in kernen en dwarswanden), combi
ook mogelijk
2.11. Opname horizontale lasten mogelijk door:
2.11.1. Omtrekskettingen
2.11.2. Langse vloerkettingen
2.11.3. Dwarse vloerkettingen
2.11.4. Verticale kettingen
2.11.5. Horizontale kettingen voor kolommen en wanden
2.11.6. De continuiteit van kettingen wordt verwezenlijkt door overlapping wapening of
geschroefd verankeringssystemen.
2.11.7. Kettingen worden ingestort om corrosie te vermijden.
2
,3. Verbindingen prefabbeton
De constructieve verbindingen worden ontworpen op:
3.1. Sterkte
3.1.1. Verbinden moeten kunnen weerstaan aan belastingen, krimp, kruip en thermische vervormingen,
onvoorziene scheefstand en excentriciteiten en accidentele belasting: aanrijding, explosie,…
3.2. Brandweerstand
3.2.1. Alle verbindingen moeten dezelfde brandweerstand hebben als elementen die ze
verbinden: omhullen met beton of brandbeschermende materialen gebruiken
3.3. Vervormingen
3.3.1. Krimp, kruip, tempschommelingen geven spanningen in verbindingen: of vervorming
mogelijk maken, of verbinding sterk genoeg maken of een combi
3.3.2. Dilatatievoegen: alleen prefab: 80m rechthoekig gebouw of 60
bij onregelmatige vorm, prefab + druklaag: 40m rechthoekig of
30 onregelmatig
3.4. Duurzaamheid (lang meegaan, niet perse sustainable)
3.4.1. Corrosie van staal vermijden door instorten in beton, behandelen met
roestwerende verf of roestvrij staal gebruiken
3.4.2. Levensduur verbinding moet groter zijn dan levensduur van constructie
3.5. Maattolleranties
3.6.
Het doel van de verbindingen:
3.7. Elementen verbinden met oplegconstructie
3.8. Krachten overdragen doorheen voegen
3.9. Krachten overbrengen naar stabiliteitscomponenten
3.10. Absorberen maattoleranties
3.11. Werking van subsystemen verzekeren zoals schijfwerking, raamwerking, dwarkracht van
wanden en dwarsverdeling van geconcentreerde belasting
Ontwerpcriteria productie:
3.12. Vermijd opeenhoping wapening
3.13. Minimaliseer aantal te storten hulpstukken
3.14. Gebruik gestandariseerde hulpstukken
3.15. Gebruik seriedetails
3.16. Gebruik details die vergissingen bij gebruik voorkomen
Ontwerpcriteria Stockeren :
3.17. Uitstekende hulpstukken kunnen stockeren moeilijk maken
Ontwerpcriteria Monteren :
3.18. Kies snelle en eenvoudige details voor verbindingen
3.19. Dimensionele toleranties moeten opgenomen worden
3.20. Verbindingen moeten gemakkelijk toegankelijk zijn voor bevestiging en controle
3.21. Rekening houden met tijdelijke belastingen
3
, Overzicht van constructieve verbindingen:
Insluiting Wrijving + insluiting
overdracht door schuif-wrijvingsmechanisme
Overlapping van wapening Deuvelwerking
krachtoverdracht door
deuvelwerking, combi buiging
deuvel in omringd beton gaat het
trekkrachten overbrengen
Aanhechting Mechanische grendels
Overdracht schuifkrachten in verticale voegen
Ruwheid bovenvlak en betonsamenstellings
tussen wanden
hecht aan druklaag
Schranken van voegen Schroefverbindingen
overdracht van schuifkrachten via geschrankte
voegen
Staven verankerd in gaines Lassen Mes en brievenbus
Gaines
opgegoten/injecteerd met
krimpvrije mortel
bouwsystemen
1. Prefabbeton
1.1. Kan in massief of skeletbouw (puntlasten)
1.2. Met moet het ontwerpproces hieraan aanpassen
1.3. Voordelen prefab:
1.3.1. Fabrieks producten = effeciënte productiemethode, geschoold personeel en kwaliteitsbewaking
1.3.2. Optimaal gebruik van materialen
1.3.2.1. Hogesterktebeton
1.3.2.2. Zelfdichtend beton (toevoeging plastificeerder en filler) waardoor er geen
trillingslawaai bij betonneren is, kleinere druk op de mal, snel betonneren, minder
luchtbellen (kolommen) en kan in normaal tot hoge betondruksterkte
1.3.3. Kortere bouwtijd en ook mogelijk in winter = hierdoor is er vlugge opbrengst van investeringen
1.3.4. Hoge kwaliteit door controle = door controle grondstoffen, systemen, processen en
producten door zelfcontrole met of zonder supervisie van derde partij (vb SECO)
Mogelijkheden prefab:
1.4. Eigen (mooie) architectuur
1.5. Constructieve efficiëntie, flexibeler plan
1.5.1. Grote overspanningen en slanke kolommen mogelijk
1.5.2. Gereduceerde betondoorsnede voor balken en platen
1.5.3. Grote open binnenruimtes
1.6. Aanpasbaarheid van het gebouw ifv nieuwe bestemming
1.6.1. Aanpasbaarheid aan noden van gebruikers (afbraak of reno is duur)
1.6.2. Vooral voor kantoren, maar in toekomst ook voor woningen of appartementen
1.6.3. Grote open binnenruimtes zonder beperkingen voor mogelijk onderverdelen
1.7. Hoge brandweerstand (R60, door verhoogde betondekking R120)
1.8. Hoge afwerkingsgraad
1.8.1. Door stalen bekisting: zichtbaar beton, dadelijk schilderen op beton of spuiten vliespleister
1.8.2. Voor gevelpanelen: contratexturen
1.9. Milieu-vriendelijke manier van bouwen
1.9.1. Modulatie (het bv schikken van kolommen op rasterassen)
1.9.2. Standaardisatie (lagere kost, betere kwali, betrouwbaar en vlugge uitvoering) dmv
standaardproducten, standaardverbindingen en standaarddetails, wapeningen en
hulpstukken
1.9.3. Minder grondstoffen, energieverbruik en afval
Basisontwerp prefab:
1.10. Algemeen ontwerpprincipe
1.11. Ontwerp wapeningen
1.11.1. beperkt verschillende diameters zoveel mogelijk,
1.11.2. gebruik netten
1.11.3. vermijd opeenhoping van staven
1.12. Complexere planvormen
1
, 1.12.1. Kleine vloerdelen worden beter ter plaatse gestort omwille van moeilijke productie
1.13. Toleranties
1.13.1. Opvangen in verbindingen
1.13.2. Oplegmaterialen zijn meestal noodzakelijk
1.13.3. Rekening houden met opbuigingen
1.14. Geïntegreerde technische uitrustingen
1.14.1. Buizen en leidingen door kanalen holle vloeren
1.14.2. Warmtewisseling met ventilatielucht door kanalen holle vloeren
1.15. Ontwerp zodat zoveel mogelijk prefab-fabrikanten kunnen meespelen
1.16. Uitvoeringsplannen moeten vroeger klaar zijn dan bij ter plaatse gestorte onderdelen
2. Horizontale stabiliteit prefabbeton
2.1. Draagconstructie moet voldoende sterk, stabiel, stijf en duurzaam zijn
2.2. Massiefbouw: neemt horizontale en verticale lasten op., voor hoge gebouwen zwaar
2.3. Skeletbouw: kolommen en balken nemen verticale last op, horizontale krachten
opgenomen door raamwerk met buigvaste knopen (ongeschoord) of door stijve
schoorconstructies (geschoord)
2.3.1. Ter plaatse gestort: raamwerk met buigvaste knopen (ongeschoord) of raamwerk
met stijve schoorconstructies (geschoord)
2.3.2. Prefab: raamwerk met stijve schoorconstructies omwille van moeilijke uitvoering van
buigvaste knopen. Soms kolommen ingeklemd in fundering of knopen buigvast gemaakt (=
ongeschoord)
2.4. Geschoord = met een windverband of centrale of excentrische kernen over alle niveau’s,
ongeschoord is zonder dit
2.5. Kolommen inklemmen = ongeschoord, windverbanden = geschoord, dus kan combi van beide
zijn
2.6. Schijfwerking van vloeren voor geschoorde of niet-geschoord raamwerk
2.7. Horizontale acties worden overgedragen naar stabiliteitscomponenten door schijfwerking van
vloeren: wanden en kernen fungeren als steunpunten voor vloerschijven (balken)
2.8. Horizontale schijf wordt ontwerpen als platte balk met drukboog en trekband (=altijd aan
onderzijde boog)
2.9. Schuifspanningen in langse voegen tussen holle platen worden beperkt, ook een druklaag met
wapening verankerd in dwarswanden is mogelijk
2.10. Schijfwerking TTP elementen door gelaste verbindingen (zonder druklaag) of constructieve
druklagen (wapeningen in druklaag voldoende verankerd in kernen en dwarswanden), combi
ook mogelijk
2.11. Opname horizontale lasten mogelijk door:
2.11.1. Omtrekskettingen
2.11.2. Langse vloerkettingen
2.11.3. Dwarse vloerkettingen
2.11.4. Verticale kettingen
2.11.5. Horizontale kettingen voor kolommen en wanden
2.11.6. De continuiteit van kettingen wordt verwezenlijkt door overlapping wapening of
geschroefd verankeringssystemen.
2.11.7. Kettingen worden ingestort om corrosie te vermijden.
2
,3. Verbindingen prefabbeton
De constructieve verbindingen worden ontworpen op:
3.1. Sterkte
3.1.1. Verbinden moeten kunnen weerstaan aan belastingen, krimp, kruip en thermische vervormingen,
onvoorziene scheefstand en excentriciteiten en accidentele belasting: aanrijding, explosie,…
3.2. Brandweerstand
3.2.1. Alle verbindingen moeten dezelfde brandweerstand hebben als elementen die ze
verbinden: omhullen met beton of brandbeschermende materialen gebruiken
3.3. Vervormingen
3.3.1. Krimp, kruip, tempschommelingen geven spanningen in verbindingen: of vervorming
mogelijk maken, of verbinding sterk genoeg maken of een combi
3.3.2. Dilatatievoegen: alleen prefab: 80m rechthoekig gebouw of 60
bij onregelmatige vorm, prefab + druklaag: 40m rechthoekig of
30 onregelmatig
3.4. Duurzaamheid (lang meegaan, niet perse sustainable)
3.4.1. Corrosie van staal vermijden door instorten in beton, behandelen met
roestwerende verf of roestvrij staal gebruiken
3.4.2. Levensduur verbinding moet groter zijn dan levensduur van constructie
3.5. Maattolleranties
3.6.
Het doel van de verbindingen:
3.7. Elementen verbinden met oplegconstructie
3.8. Krachten overdragen doorheen voegen
3.9. Krachten overbrengen naar stabiliteitscomponenten
3.10. Absorberen maattoleranties
3.11. Werking van subsystemen verzekeren zoals schijfwerking, raamwerking, dwarkracht van
wanden en dwarsverdeling van geconcentreerde belasting
Ontwerpcriteria productie:
3.12. Vermijd opeenhoping wapening
3.13. Minimaliseer aantal te storten hulpstukken
3.14. Gebruik gestandariseerde hulpstukken
3.15. Gebruik seriedetails
3.16. Gebruik details die vergissingen bij gebruik voorkomen
Ontwerpcriteria Stockeren :
3.17. Uitstekende hulpstukken kunnen stockeren moeilijk maken
Ontwerpcriteria Monteren :
3.18. Kies snelle en eenvoudige details voor verbindingen
3.19. Dimensionele toleranties moeten opgenomen worden
3.20. Verbindingen moeten gemakkelijk toegankelijk zijn voor bevestiging en controle
3.21. Rekening houden met tijdelijke belastingen
3
, Overzicht van constructieve verbindingen:
Insluiting Wrijving + insluiting
overdracht door schuif-wrijvingsmechanisme
Overlapping van wapening Deuvelwerking
krachtoverdracht door
deuvelwerking, combi buiging
deuvel in omringd beton gaat het
trekkrachten overbrengen
Aanhechting Mechanische grendels
Overdracht schuifkrachten in verticale voegen
Ruwheid bovenvlak en betonsamenstellings
tussen wanden
hecht aan druklaag
Schranken van voegen Schroefverbindingen
overdracht van schuifkrachten via geschrankte
voegen
Staven verankerd in gaines Lassen Mes en brievenbus
Gaines
opgegoten/injecteerd met
krimpvrije mortel
