MPO deel 2
Kwalitatieve en gemengde
methoden
40 MPC, Nederlands.
HB + HC
Voorbeelden HB + HC, maar geen details zoals namen of jaartallen. Je moet de vb. vooral begrijpen = weten
waarom voor kwalitatieve methode gekozen is bijv.
1
,2
,LES 1: BELANG EN FUNCTIES VAN KWALITATIEF ONDERZOEK
INLEIDING
1. Inleiding tot de kwalitatieve methoden
o Waarom (belang) en wanneer (functies) gebruiken psychologen kwalitatieve methoden van
onderzoek?
2. Methoden van dataverzameling
o Wat zijn veel gebruikte methoden van dataverzameling in psychologisch onderzoek – behalve
experimenten?
▪ Zelfrapportage: interviews en narratieven
▪ Focusgroepen
▪ Observatie onderzoek
3. Data analyse
o Wat doe je met kwalitatieve data – zonder tellen en rekenen?
▪ verwerken van data → transcriptiemethoden
o Wat zijn veel gebruikte methoden van data- analyse in psychologisch onderzoek – behalve
kwantitatieve metingen en analyses?
▪ Inhoudsanalyse (= thematische analyse)
▪ Vertooganalyse (=discoursanalyse)
4. Onderzoeksopzet, kwaliteit & ethiek
o Hoe kies je de beste onderzoeksopzet om je vraag te beantwoorden?
▪ Bijv. wie in het onderzoek betrekken?
o Wanneer en hoe combineren psychologen kwalitatieve en kwantitatieve methoden van
onderzoek?
o Hoe beoordeel je kwalitatief onderzoek op wetenschappelijke kwaliteit en ethiek?
5. Algemeen
o Kennis van en inzicht in (kwalitatieve) onderzoeksmethoden in de psychologie
o Kritisch beoordelen van kwaliteit van (kwalitatief) psychologisch onderzoek
WAAROM METHODEN VAN ONDERZOEK?
Niet alle psychologen doen zelf aan onderzoek
En, álle psychologen maken gebruik van psychologische kennis
→ iedere psycholoog moet kennisclaims kunnen beoordelen!!
Bv: “Baby’s en peuters zijn te jong om een trauma op te doen”
o Moeten we dan nog wel zorgen voor de psychologische begeleiding van jonge vluchtelingen?
o Weerlegd door psychologen!
Bv: “Constant bereikbaar zijn voor het werk veroorzaakt stress”
o Blijkt wel degelijk zo te zijn
o Moeten werkgevers e-mailverkeer verbieden buiten de werkuren?
o Hierover doet een psycholoog onderzoek; deze kennisclaim onderzoeken
3
, IEDERE PSYCHOLOOG MOET KENNISCLAIMS KUNNEN BEOORDELEN
Wat maakt een wetenschappelijk onderzoek anders van andere kennisclaims
1. Steunen op wetenschappelijk onderzoek
2. Onderscheiden zich van …
o persoonlijke ervaringen of meningen
▪ zelf meegemaakt, geen ervaringsdeskundigheid, geen levenswijsheid
o sociale normen
▪ gezond verstand, iedereen ziet toch dat …
o informatie van experts
▪ Niet iedere expert doet aan wetenschappelijk onderzoek
▪ Expertrol (minister, president) vs échte expert.
3. Geen theologie (door God gegeven)
4. Geen metafysica (abstract beredeneerd)
Psycholoog moet vertrouwd zijn met wetenschappelijke methoden om
o (1) psychologische kennis kritisch te beoordelen
o (2) verantwoord te gebruiken
o (3) eventueel zelf onderzoek te doen
WAT IS KWALITATIEF ONDERZOEK?
ONDERSCHEID TUSSEN KWALITATIEF EN KWANTITATIEF ONDERZOEK
Onderscheid op 3 niveaus.
Kennistheoretische benadering Data-collectie & analyse Onderzoeksproces
… ander doel van het onderzoek … andere gereedschapskist … andere accenten in
gebruiken empirische cyclus
4
Kwalitatieve en gemengde
methoden
40 MPC, Nederlands.
HB + HC
Voorbeelden HB + HC, maar geen details zoals namen of jaartallen. Je moet de vb. vooral begrijpen = weten
waarom voor kwalitatieve methode gekozen is bijv.
1
,2
,LES 1: BELANG EN FUNCTIES VAN KWALITATIEF ONDERZOEK
INLEIDING
1. Inleiding tot de kwalitatieve methoden
o Waarom (belang) en wanneer (functies) gebruiken psychologen kwalitatieve methoden van
onderzoek?
2. Methoden van dataverzameling
o Wat zijn veel gebruikte methoden van dataverzameling in psychologisch onderzoek – behalve
experimenten?
▪ Zelfrapportage: interviews en narratieven
▪ Focusgroepen
▪ Observatie onderzoek
3. Data analyse
o Wat doe je met kwalitatieve data – zonder tellen en rekenen?
▪ verwerken van data → transcriptiemethoden
o Wat zijn veel gebruikte methoden van data- analyse in psychologisch onderzoek – behalve
kwantitatieve metingen en analyses?
▪ Inhoudsanalyse (= thematische analyse)
▪ Vertooganalyse (=discoursanalyse)
4. Onderzoeksopzet, kwaliteit & ethiek
o Hoe kies je de beste onderzoeksopzet om je vraag te beantwoorden?
▪ Bijv. wie in het onderzoek betrekken?
o Wanneer en hoe combineren psychologen kwalitatieve en kwantitatieve methoden van
onderzoek?
o Hoe beoordeel je kwalitatief onderzoek op wetenschappelijke kwaliteit en ethiek?
5. Algemeen
o Kennis van en inzicht in (kwalitatieve) onderzoeksmethoden in de psychologie
o Kritisch beoordelen van kwaliteit van (kwalitatief) psychologisch onderzoek
WAAROM METHODEN VAN ONDERZOEK?
Niet alle psychologen doen zelf aan onderzoek
En, álle psychologen maken gebruik van psychologische kennis
→ iedere psycholoog moet kennisclaims kunnen beoordelen!!
Bv: “Baby’s en peuters zijn te jong om een trauma op te doen”
o Moeten we dan nog wel zorgen voor de psychologische begeleiding van jonge vluchtelingen?
o Weerlegd door psychologen!
Bv: “Constant bereikbaar zijn voor het werk veroorzaakt stress”
o Blijkt wel degelijk zo te zijn
o Moeten werkgevers e-mailverkeer verbieden buiten de werkuren?
o Hierover doet een psycholoog onderzoek; deze kennisclaim onderzoeken
3
, IEDERE PSYCHOLOOG MOET KENNISCLAIMS KUNNEN BEOORDELEN
Wat maakt een wetenschappelijk onderzoek anders van andere kennisclaims
1. Steunen op wetenschappelijk onderzoek
2. Onderscheiden zich van …
o persoonlijke ervaringen of meningen
▪ zelf meegemaakt, geen ervaringsdeskundigheid, geen levenswijsheid
o sociale normen
▪ gezond verstand, iedereen ziet toch dat …
o informatie van experts
▪ Niet iedere expert doet aan wetenschappelijk onderzoek
▪ Expertrol (minister, president) vs échte expert.
3. Geen theologie (door God gegeven)
4. Geen metafysica (abstract beredeneerd)
Psycholoog moet vertrouwd zijn met wetenschappelijke methoden om
o (1) psychologische kennis kritisch te beoordelen
o (2) verantwoord te gebruiken
o (3) eventueel zelf onderzoek te doen
WAT IS KWALITATIEF ONDERZOEK?
ONDERSCHEID TUSSEN KWALITATIEF EN KWANTITATIEF ONDERZOEK
Onderscheid op 3 niveaus.
Kennistheoretische benadering Data-collectie & analyse Onderzoeksproces
… ander doel van het onderzoek … andere gereedschapskist … andere accenten in
gebruiken empirische cyclus
4