Samenvatting Arbeidspsychologie Alle Stof Voor Deeltentamen 2

AN INTRODUCTION TO CONTEMPORARY WORK
PSYCHOLOGY
SAMENVATTING 2023-2024

Hoofdstuk 18.
BURNOUT, VERVELING EN WERKBETROKKENHEID

Er zijn drie hoofdconcepten van psychologisch welzijn:

1. Burnout: een syndroom van emotionele uitputting, depersonalisatie en
verminderde persoonlijke prestatie, wat kan voorkomen wanneer mensen
‘(mensen)werk’ doen. Daarnaast bestaat een burnout uit drie dimensies:
- Vermoeidheid: Komt voort uit werk stressoren en veroorzaakt de
tweede dimensie.
- Cynisme: onverschillige of afstandelijke houding tegenover werk.
Daarnaast is het een oorzaak voor de derde dimentie.
- Gebrek aan professionele effectiviteit.
Schaufeli & Taris stellen daarnaast dat vermoeidheid en mentaal afstand
nemen eerder de kern van een burnout vormen, dan dimensies ervan.
Wanneer je namelijk niet in staat bent om moeite te doen en geen moeite
wilt doen, zal dit leiden tot een burnout.
2. Verveling: een onplezierige staat van weinig opwinding en
ontevredenheid, veroorzaakt door onvoldoende stimulering op werk.
Verveling kan door twee dingen komen, namelijk door het moeten
uitvoeren van repetitieve taken, of door een behoefte aan hoge simulatie
die niet vervuld kan worden.
3. Werkbetrokkenheid: het gaat hierbij om emotionele betrokkenheid bij
het werk en ‘in de rush’ van het werk zitten. Ook werkbetrokkenheid
bestaat uit drie dimensies:
- Kracht: Veel energie en mentale veerkracht hebben tijdens het werk.
- Toewijding: Sterk betrokken zijn bij werk en gevoelens zoals
enthousiasme en uitdaging ervaren.
- Absorptie: Het hebben van gefocuste aandacht, geconcentreerd zijn,
verdieping ervaren als iets prettigs en de tijd snel vinden gaan tijdens
het werk.

TAXONOMIE VAN WERKNEMERSWELZIJN

Russel (1980) heeft een model gemaakt waarop alle menselijke emoties
geplaatst kunnen worden. Deze emoties worden op deze cirkel geplaatst, op
basis van twee schalen. Deze schalen kijken naar hoe prettig iets is en hoe erg
iets activerend is. Dit model kan ook toegepast worden op emoties van
werknemers, zoals te zien is aan de kwarten waarin de cirkel is opgedeeld.

,Warr & Inceoglu lieten in hun studie daarnaast zien dat de staat ‘engaged’
gerelateerd is met een slechte match tussen de werknemer en de baan.
Werknemers willen dus meer van hun werk dan ze krijgen en zijn daarom op zoek
naar uitdagingen. Daarnaast presteren werknemers die engaged zijn beter.
‘Satisfied’ werknemers ervaren daarentegen een goede match tussen
werknemer en baan.

Workaholics werken daarnaast niet hard en veel omdat ze hun werk leuk vinden,
maar omdat ze het idee hebben dat ze anders falen en zich hierdoor slecht gaan
voelen over zichzelf. Workaholicsm is daarnaast een ‘slecht’ type van hard
werken, in tegenstelling tot engagement.


ANTECEDENTEN & CONSEQUENTIES VAN BURNOUT, VERVELING EN
WERKBETROKKENHEID

Veel werkeigenschappen kunnen als zowel antecedenten als consequenties
fungeren. Daarnaast werken de verschillende antecedenten ook vaak op elkaar
in en staan ze in relatie tot elkaar.

Burnout
Burnout heeft veel verschillende antecedenten, die zowel kwantitatief als
kwalitatief zijn. Daarnaast komt een burnout vaker voor, wanneer er gebrek is
aan (persoonlijke) hulpbronnen. Ook heeft een burnout negatieve gevolgen voor
zowel de persoon die de burnout heeft, als voor de organisatie waar die persoon
voor werkt. Op persoonlijk vlak gaat het hier vooral om zowel de fysieke als
mentale gezondheid van de werknemer, die negatief beïnvloed worden. Als het
gaat om de organisatie, trekken werknemers zich zowel fysiek als mentaal terug
en hebben ze dus moeite om hun werk goed uit te voeren.

Verveling
Alle antecedenten van verveling hebben te maken met gebrek aan stimulatie of
gebrek aan uitdaging tijdens het werk. Echter, vinden sommige mensen
repetitieve taken juist fijn. Als het gaat om de consequenties, lijken deze erg op
de consequenties van burnout. Daarnaast zijn ongelukken op werk, alcohol- en
drugsgebruik en het vertonen van contraproductief werkgedrag ook
consequenties.

Werkbetrokkenheid
De antecedenten van werkbetrokkenheid zijn voornamelijk gerelateerd aan
hulpbronnen, maar ook aan uitdagende aspecten van werk, zoals werkdruk. Deze

, antecedenten zorgen er namelijk voor dat mensen zich kunnen ontwikkelen.
Werkbetrokkenheid heeft daarnaast vooral positieve consequenties. Voorbeelden
zijn veel motivatie, betere werkprestatie en beter mentaal en fysiek welzijn.


INDIVIDUELE VERSCHILLEN IN WERKNEMERSWELZIJN

Individuele verschillende kunnen op meerdere manieren invloed hebben op
welzijn:
a. Causale relatie tussen individuele verschillen en welzijn.
b. Mensen kiezen een baan die aansluit bij hun persoonlijkheid, om welzijn te
bevorderen.
c. Derde variabele tussen werkeigenschappen en welzijn
d. Moderator tussen werkeigenschappen en welzijn.




Er zijn veel verschillende individuele verschillen, die ook invloed hebben op of
werknemers sneller een burnout krijgen of juist eerder werkbetrokken zijn.


VERKLARINGEN VOOR BURNOUT, VERVELING EN WERKBETROKKENHEID

Burnout
 Een oorzaak voor burnout is dat werknemers een bepaald ideaalbeeld
schetsen van hun werk, terwijl de realiteit uiteindelijk hard is. De fases
hierbij zijn (1) enthousiasme, (2) stagnatie, (3) frustratie en (4)
apathie/lusteloosheid.
 Een andere, meer voorkomende verklaring voor burnouts is dat
werknemers uitgeput raken en daardoor mentaal afstand nemen, wat
uiteindelijk leidt tot ineffectiviteit.
 Interacties zorgen voor veel stress. Mensen zijn van nature namelijk sociale
dieren en wanneer ze de moeite die ze investeren in sociale relaties niet
terug krijgen, zullen mensen hierdoor uitgeput raken, wat kan leiden tot
emotioneel afstand doen.