Pathogenese van de mens
NUTRITIONELE AANDOENINGEN
1. OBESITAS
De WHO definieert obesitas en overgewicht als een abnormale hoeveelheid
vetopstapeling dat een impact heeft op de gezondheid. Er wordt een cut-off waarde
gegeven van een vetopstapeling van meer dan 20% van het lichaamsgewicht. Het is een
chronische en medische aandoening die verantwoordelijk is voor ernstige
verwikkelingen (morbiditeit) maar eigenlijk ook voor vervroegde sterfte (mortaliteit).
A. Nood aan meetinstrumenten
Het gebruik van BMI (BMI = massa/lengte2) is een methode dat wereldwijd wordt
gebruikt en ons een illustratie geeft, maar geen echte exacte waarde van het
lichaamsvet. Het geeft ons een inschatting van iemand van zijn
lichaamssamenstelling.
De cut-off waardes voor de Kaukasische populatie:
i. <18 kg/m2 = underweight
ii. 18-25 kg/m2 = normal body weight
iii. > 25 kg/m2 : overweight
iv. > 30 kg/m2 = obesity class 1
v. > 35 kg/m2 = obesity class 2
vi. > 40 kg/m2 = obesity class 3
Overschat is mogelijk bij mensen die musculair zijn.
B. Aanvullende technieken
Niet al het vet in ons lichaam heeft dezelfde functie of dezelfde histologische structuren,
het is daarom belangrijk dat deze van elkaar worden onderscheiden en op een gewone
weegschaal gaat dit niet. Er zijn andere manieren nodig om de adipositas beter te
kunnen inschatten. Op onderstaande figuur wordt een CT-scan afgebeeld waarin de
verschillende soorten vetten van elkaar kunnen worden benoemd.
Figuur: in het lichtblauw worden de
spieren aangkleurd, alles in het
zwart toont het subcutaan vet aan
en in het wit zien we het visceraal
vet.
, We kunnen andere methodes gebruiken voor het inschatten van adipositas;
i. Huidplooimetingen waarbij op een aantal plaatsen de huidplooidikte gaan
meten en zeker bij kinderen die risico hebben op groeiachterstand. Als je
enkel geïnteresseerd bent in de gevolgen van overgewicht, dan is dit een
robuuste methode aangezien deze enkel het subcutaan vet gaat meten.
ii. Bio-elektrische impedantie waarbij laag-energetische stroom doorheen het
lichaam gestuurd wordt en in functie van de geleiding van die stroom wordt
er een inschatting gemaakt of de persoon musculair is of adipoos. Dit
afhankelijk van hoe snel de stroom doorheen de patiënt zal passeren.
Wanneer dit snel gebeurt, is dit door de aanwezigheid van veel water ten
gevolge van veel aanwezige spieren. Geeft terug geen inschatting weer
tussen het visceraal en subcutaan vet.
iii. MRI, CAT scans, ultrasounds, onderwater wegen, …
Centraal obesitas (visceraal vet) is geassocieerd met meer gezondheidsrisico’s
dan lager obesitas (subcutaan vet).
Belangrijke functies vet:
i. We hebben duidelijk vet nodig voor het opslaan van vetzuren die dan als
brandstof kunnen dienen voor verbruik in latere situaties. Dit is belangrijk
voor de nodige opslagcapaciteit
ii. Er zijn een aantal fysiologische functies die vetcellen in ons lichaam regelen
en in balans kunnen houden
iii. Het zijn belangrijke hormonale spelers
iv. Het dient als isolatie om onze vallen minder pijnlijk te maken. Rond iedere
zenuwuitloper, zijn vetten aanwezig als mechanische bescherming maar ook
als voeding.
Het vet dat we nodig hebben voor het in stand houden van die fysiologische
functies wordt al essentieel vet beschouwd. In ideale omstandigheden, is dit vet
ook niet beschikbaar als reservoir voor brandstof.
Vrouwen hebben meer vetpercentage nodig dan mannen, dit heeft hoogstwaarschijnlijk
te maken met de reproductieve functie van de vrouwen. Wanneer je een te laag
lichaamsvet hebt of te mager ben, wordt dit vaak geassocieerd met onvruchtbaarheid
door het verdwijnen van de aanmaak van vrouwelijke hormonen. Ook bij mannen zal de
testosteronspiegel onder het gemiddelde zakken. Er zal sprake zijn van vertraagde
maturatie tijdens de adolescentie en botverlies.
C. Oorzaken
De balans tussen hoeveel energie je verbruikt en hoeveel je opneemt is zeer belangrijk
en dit balans is scheef bij obese mensen. Dit door opname van te veel energie-rijke
voedingsstoffen en door te weinig beweging of toegenomen sedentarisme.
2
NUTRITIONELE AANDOENINGEN
1. OBESITAS
De WHO definieert obesitas en overgewicht als een abnormale hoeveelheid
vetopstapeling dat een impact heeft op de gezondheid. Er wordt een cut-off waarde
gegeven van een vetopstapeling van meer dan 20% van het lichaamsgewicht. Het is een
chronische en medische aandoening die verantwoordelijk is voor ernstige
verwikkelingen (morbiditeit) maar eigenlijk ook voor vervroegde sterfte (mortaliteit).
A. Nood aan meetinstrumenten
Het gebruik van BMI (BMI = massa/lengte2) is een methode dat wereldwijd wordt
gebruikt en ons een illustratie geeft, maar geen echte exacte waarde van het
lichaamsvet. Het geeft ons een inschatting van iemand van zijn
lichaamssamenstelling.
De cut-off waardes voor de Kaukasische populatie:
i. <18 kg/m2 = underweight
ii. 18-25 kg/m2 = normal body weight
iii. > 25 kg/m2 : overweight
iv. > 30 kg/m2 = obesity class 1
v. > 35 kg/m2 = obesity class 2
vi. > 40 kg/m2 = obesity class 3
Overschat is mogelijk bij mensen die musculair zijn.
B. Aanvullende technieken
Niet al het vet in ons lichaam heeft dezelfde functie of dezelfde histologische structuren,
het is daarom belangrijk dat deze van elkaar worden onderscheiden en op een gewone
weegschaal gaat dit niet. Er zijn andere manieren nodig om de adipositas beter te
kunnen inschatten. Op onderstaande figuur wordt een CT-scan afgebeeld waarin de
verschillende soorten vetten van elkaar kunnen worden benoemd.
Figuur: in het lichtblauw worden de
spieren aangkleurd, alles in het
zwart toont het subcutaan vet aan
en in het wit zien we het visceraal
vet.
, We kunnen andere methodes gebruiken voor het inschatten van adipositas;
i. Huidplooimetingen waarbij op een aantal plaatsen de huidplooidikte gaan
meten en zeker bij kinderen die risico hebben op groeiachterstand. Als je
enkel geïnteresseerd bent in de gevolgen van overgewicht, dan is dit een
robuuste methode aangezien deze enkel het subcutaan vet gaat meten.
ii. Bio-elektrische impedantie waarbij laag-energetische stroom doorheen het
lichaam gestuurd wordt en in functie van de geleiding van die stroom wordt
er een inschatting gemaakt of de persoon musculair is of adipoos. Dit
afhankelijk van hoe snel de stroom doorheen de patiënt zal passeren.
Wanneer dit snel gebeurt, is dit door de aanwezigheid van veel water ten
gevolge van veel aanwezige spieren. Geeft terug geen inschatting weer
tussen het visceraal en subcutaan vet.
iii. MRI, CAT scans, ultrasounds, onderwater wegen, …
Centraal obesitas (visceraal vet) is geassocieerd met meer gezondheidsrisico’s
dan lager obesitas (subcutaan vet).
Belangrijke functies vet:
i. We hebben duidelijk vet nodig voor het opslaan van vetzuren die dan als
brandstof kunnen dienen voor verbruik in latere situaties. Dit is belangrijk
voor de nodige opslagcapaciteit
ii. Er zijn een aantal fysiologische functies die vetcellen in ons lichaam regelen
en in balans kunnen houden
iii. Het zijn belangrijke hormonale spelers
iv. Het dient als isolatie om onze vallen minder pijnlijk te maken. Rond iedere
zenuwuitloper, zijn vetten aanwezig als mechanische bescherming maar ook
als voeding.
Het vet dat we nodig hebben voor het in stand houden van die fysiologische
functies wordt al essentieel vet beschouwd. In ideale omstandigheden, is dit vet
ook niet beschikbaar als reservoir voor brandstof.
Vrouwen hebben meer vetpercentage nodig dan mannen, dit heeft hoogstwaarschijnlijk
te maken met de reproductieve functie van de vrouwen. Wanneer je een te laag
lichaamsvet hebt of te mager ben, wordt dit vaak geassocieerd met onvruchtbaarheid
door het verdwijnen van de aanmaak van vrouwelijke hormonen. Ook bij mannen zal de
testosteronspiegel onder het gemiddelde zakken. Er zal sprake zijn van vertraagde
maturatie tijdens de adolescentie en botverlies.
C. Oorzaken
De balans tussen hoeveel energie je verbruikt en hoeveel je opneemt is zeer belangrijk
en dit balans is scheef bij obese mensen. Dit door opname van te veel energie-rijke
voedingsstoffen en door te weinig beweging of toegenomen sedentarisme.
2
