Wat is een gezonde school?
= containerbegrip van verschillende thema's
- voeding
- beweging
- geestelijke gezondheid
- etc
1. Voeding
In november 2016 ondertekenden de onderwijskoepels en de voedingsindustrie een pact waarin ze
zich engageren om tegen 2021
alle gesuikerde frisdranken uit de scholen te bannen
Warme maaltijden blijven sterk ingeburgerd in de scholen.
Er zijn nog een aantal aandachtspunten:
- het aanbieden van een volwaardige portie groenten
- minder frequent gefrituurde voeding
- minder vet vlees
- meer frequent vers fruit
- ongezoete melkproducten als dessert
Hoe kan je zorgen voor een gezonde school op vlak van voeding
Voorbeeld:
- welke dranken en tussendoortjes worden er meegenomen
- mogen kinderen tijdens de les water drinken
- verbiedt de school snoep, zoute of vette tussendoortjes/traktaties
2. Geestelijke gezondheid
wees je ervan bewust!!
- zoek evenwicht online en offline brein
Hoe gaat het met onze leerlingen
- 1 op 6 kinderen en jongeren in Vlaanderen is slachtoffer van pesten. Veel van hen dragen
daar heel lang de gevolgen van.
- week tegen pesten
3. Tabak & Alcohol, drugs en andere verslavingen (gamen)
→ maatschappelijk een groot probleem
→ belang van aanpak in secundair onderwijs & start hiermee ook in de 3e graad van lager
onderwijs
→ starten in de derde graad (zeker gamen)
Gezond leven
Vlaams instituut gezond leven
- = expertisecentrum voor gezondheidspromotie en ziektepreventie
- breder publiek algemeen informeren over gezond leven
- over gezonde voeding, beweging, sedentair gedrag, roken en mentale gezondheid in het
bijzonder
, - leveren strategieën, advies & begeleiding, opleiding en methodieken aan
gezondheidsprofessionals
In opdracht van de vlaamse overheid werken ze aan volgende gezondheidsthema’s
- Gezondheidsbevordering
- Gezonde voeding
- Bewegen en sedentair gedrag
- Tabakspreventie en rookstop
- Geestelijke gezondheidsbevordering
- Gezondheid en milieu
Wat is een gezondheidsbeleid op school
➢ eenmalige acties (losse flodders) → geen tot weinig effect
➢ inzetten op mix van strategieën:
○ educatie
○ omgevingsinterventies
○ afspraken en regelgeving
○ zorg en begeleiding
➢ op verschillende niveaus
○ leerling
○ klas
○ school
○ omgeving buiten school
➢ gezondheidsmatrix
○ = helpt je om van losse flodders te evolueren naar een samenhangend beleid
○ = schematische voorstelling van de verschillende strategieën en werkniveaus
○ kan je ook gebruiken om de beginsituatie in kaart te brengen
GEZONDHEIDSNIVEAU
de leerling
, - = alle activiteiten op maat van:
- individuele leerling of groepje leerlingen bv leerling met beperkingen
- specifieke doelgroepen
- voorbeeld
- leerlingen die niet kunnen fietsen, leren over de middag fietsen
de klas
- = alle activiteiten die binnen de vier muren van de klas gebeuren
- In de klas staat de gezondheidseducatie centraal, maar de inrichting van de klas en de
klasafspraken ondersteunen die gezondheidseducatie.
- voorbeeld
- Is er ruimte om bewegingstussendoortjes uit te voeren?
de school
- = alle activiteiten die op de volledige school van toepassing zijn
- Voorbeelden:
- het aanbod van dranken en tussendoortjes
- het uitwerken van een visie op gezondheidsbeleid
- de organisatie van de gezondheidseducatie doorheen de leerjaren
- het gezondheidsbeleid voor het personeel → hoe gezond werken?
omgeving buiten de school
- de samenwerking met
- schoolnabije of externe partners
- de gemeente of stad
- de ouders van de lln
DE GEZONDHEIDSSTRATEGIEËN
educatie
- Alle activiteiten die de school neemt om leerinhouden over gezondheid actief aan te brengen.
- kan via lessen, klasgesprekken, affiches, theatervoorstelling, gezondheidsdag, … .
- ook via nascholingen voor het personeel en het informeren van ouders
- Sommige vakken hebben vakgebonden eindtermen rond één of meerdere
gezondheidsthema’s. Maar bovenal is gezondheid een vakoverschrijdend thema. Bepaal
samen met het schoolteam wie wanneer welke leerinhouden geeft in zijn/haar lessen rond
een gezondheidsthema. De leerlijnen rond de gezondheidsthema’s kunnen hierbij helpen.
- Leerlijn tabak, alcohol en drugs
- Leerlijn EHBO
- Leerlijn voeding
omgevingsinterventies
- = aanpassingen in de schoolomgeving die ervoor zorgen dat de gezonde keuze de meest
voor de hand liggende is
- = het gaat zowel over fysieke als sociale schoolomgeving
- de fysieke schoolomgeving bevat
- de schoolinfrastructuur en -inrichting
- het aanbod op school
- de beschikbaarheid van materialen
- het voorzien van activiteiten
- de sociale schoolomgeving bevat
- het schoolklimaat
- motiverend schoolklimaat = !
- de voorbeeldfunctie van het schoolpersoneel
afspraken en regelgeving
- afspraken in school- en arbeidsreglement + informele afspraken
= containerbegrip van verschillende thema's
- voeding
- beweging
- geestelijke gezondheid
- etc
1. Voeding
In november 2016 ondertekenden de onderwijskoepels en de voedingsindustrie een pact waarin ze
zich engageren om tegen 2021
alle gesuikerde frisdranken uit de scholen te bannen
Warme maaltijden blijven sterk ingeburgerd in de scholen.
Er zijn nog een aantal aandachtspunten:
- het aanbieden van een volwaardige portie groenten
- minder frequent gefrituurde voeding
- minder vet vlees
- meer frequent vers fruit
- ongezoete melkproducten als dessert
Hoe kan je zorgen voor een gezonde school op vlak van voeding
Voorbeeld:
- welke dranken en tussendoortjes worden er meegenomen
- mogen kinderen tijdens de les water drinken
- verbiedt de school snoep, zoute of vette tussendoortjes/traktaties
2. Geestelijke gezondheid
wees je ervan bewust!!
- zoek evenwicht online en offline brein
Hoe gaat het met onze leerlingen
- 1 op 6 kinderen en jongeren in Vlaanderen is slachtoffer van pesten. Veel van hen dragen
daar heel lang de gevolgen van.
- week tegen pesten
3. Tabak & Alcohol, drugs en andere verslavingen (gamen)
→ maatschappelijk een groot probleem
→ belang van aanpak in secundair onderwijs & start hiermee ook in de 3e graad van lager
onderwijs
→ starten in de derde graad (zeker gamen)
Gezond leven
Vlaams instituut gezond leven
- = expertisecentrum voor gezondheidspromotie en ziektepreventie
- breder publiek algemeen informeren over gezond leven
- over gezonde voeding, beweging, sedentair gedrag, roken en mentale gezondheid in het
bijzonder
, - leveren strategieën, advies & begeleiding, opleiding en methodieken aan
gezondheidsprofessionals
In opdracht van de vlaamse overheid werken ze aan volgende gezondheidsthema’s
- Gezondheidsbevordering
- Gezonde voeding
- Bewegen en sedentair gedrag
- Tabakspreventie en rookstop
- Geestelijke gezondheidsbevordering
- Gezondheid en milieu
Wat is een gezondheidsbeleid op school
➢ eenmalige acties (losse flodders) → geen tot weinig effect
➢ inzetten op mix van strategieën:
○ educatie
○ omgevingsinterventies
○ afspraken en regelgeving
○ zorg en begeleiding
➢ op verschillende niveaus
○ leerling
○ klas
○ school
○ omgeving buiten school
➢ gezondheidsmatrix
○ = helpt je om van losse flodders te evolueren naar een samenhangend beleid
○ = schematische voorstelling van de verschillende strategieën en werkniveaus
○ kan je ook gebruiken om de beginsituatie in kaart te brengen
GEZONDHEIDSNIVEAU
de leerling
, - = alle activiteiten op maat van:
- individuele leerling of groepje leerlingen bv leerling met beperkingen
- specifieke doelgroepen
- voorbeeld
- leerlingen die niet kunnen fietsen, leren over de middag fietsen
de klas
- = alle activiteiten die binnen de vier muren van de klas gebeuren
- In de klas staat de gezondheidseducatie centraal, maar de inrichting van de klas en de
klasafspraken ondersteunen die gezondheidseducatie.
- voorbeeld
- Is er ruimte om bewegingstussendoortjes uit te voeren?
de school
- = alle activiteiten die op de volledige school van toepassing zijn
- Voorbeelden:
- het aanbod van dranken en tussendoortjes
- het uitwerken van een visie op gezondheidsbeleid
- de organisatie van de gezondheidseducatie doorheen de leerjaren
- het gezondheidsbeleid voor het personeel → hoe gezond werken?
omgeving buiten de school
- de samenwerking met
- schoolnabije of externe partners
- de gemeente of stad
- de ouders van de lln
DE GEZONDHEIDSSTRATEGIEËN
educatie
- Alle activiteiten die de school neemt om leerinhouden over gezondheid actief aan te brengen.
- kan via lessen, klasgesprekken, affiches, theatervoorstelling, gezondheidsdag, … .
- ook via nascholingen voor het personeel en het informeren van ouders
- Sommige vakken hebben vakgebonden eindtermen rond één of meerdere
gezondheidsthema’s. Maar bovenal is gezondheid een vakoverschrijdend thema. Bepaal
samen met het schoolteam wie wanneer welke leerinhouden geeft in zijn/haar lessen rond
een gezondheidsthema. De leerlijnen rond de gezondheidsthema’s kunnen hierbij helpen.
- Leerlijn tabak, alcohol en drugs
- Leerlijn EHBO
- Leerlijn voeding
omgevingsinterventies
- = aanpassingen in de schoolomgeving die ervoor zorgen dat de gezonde keuze de meest
voor de hand liggende is
- = het gaat zowel over fysieke als sociale schoolomgeving
- de fysieke schoolomgeving bevat
- de schoolinfrastructuur en -inrichting
- het aanbod op school
- de beschikbaarheid van materialen
- het voorzien van activiteiten
- de sociale schoolomgeving bevat
- het schoolklimaat
- motiverend schoolklimaat = !
- de voorbeeldfunctie van het schoolpersoneel
afspraken en regelgeving
- afspraken in school- en arbeidsreglement + informele afspraken
