Samenvatting Acute zorg

VD&I 2 MODULE ACUTE ZORG
HOOFDSTUK 1: ALGEMENE ORIËNTATIE IN DE CHIRURGIE
1. DE CHIRURG EN DE OPERATIE
Heelkunde/chirurgie
 De geneesheer/chirurg maakt vnl. van operatee ingriipen gebruik om genezing te bekomen
oe te bespoedigen.

Operatee ingriipen
 = Maken van niet-natuurliike openingen in het lichaam om bii dieper gelegen delen te komen

Laparoscopie (= kiikoperate oe sleutelgatoperatee
 De gynaecoloog voert de ingreep uit via een aantal kleine sneeties van ongeveer één tot
twee centmeter in de buikwand. (zie eoto 1e
 Meestal comeortabeler met een snellere heling, maar niet noodzakeliik minder risico's zoals
piin, bloedingsgevaar en ineectegevaar.

Laparotomie = klassieke methode van chirurgie
 Er wordt een grotere snede in de buikwand gemaakt. Deze ingreep vergt in het algemeen
een langere ziekenhuisopname dan een laparoscopie. (eoto 2e




Diverse specialismen in de chirurgie
 Abdominale heelkunde: ingrepen aan organen van het spiisverteringskanaal
 Orthopedie = gewrichten
 Urologie = urinewegen/manneliik geslachtsorgaan
 Plastsche en reconstructeve chirurgie = corrigerende wonden bv. brandwonden,
verminkende tumoren
 Neurochirurgie = hersenen, ruggenmerg, zenuwen, nek en rug
 Thoraxchirurgie oe cardiopulmonale chirurgie = ademhaling en hart
 Vaatchirurgie = ingrepen mbt aders en slagaders

2. ANESTHESIE
Anesthesie
 Anesthesie = gevoelloos maken van het lichaam
 Werkterrein van de anesthesist omvat
o Toedienen anesthesie, bewaking en nazorg
o Piinbestriiding
o Reanimate




1

,Verschillende vormen
 Algehele anesthesie oe narcose = pt slaapt volledig
o Premedicate op de aedeling + 3 easen
 Regionale anesthesie = gedeelte vh lichaam is gevoelloos
o Plexus
o Epidurale
o Spinale
 Lokale anesthesie = enkel operateplek is gevoelloos

2.1. ALGEHELE ANESTHESIE
Eerst: premedicate
 Toedieningsvorm
o Sublinguaal (SLe bv. Xanax, temesta
o Intramusculair (IMe bv. propoeol
 indicatess
o Sedate
o Pt rustger/minder angstg te maken
o Amnesie
o Analgesie
o Vlotte, gemakkeliike inducte
o Vermindering benodigde hoeveelheid anesthetca
o Vermindering sliimsecrete in bovenste LW (droge monde
o Onderdrukken misseliikheid en braken (risico op aspirate zure maaginhoude
 Steeds vaker DH ® onmogeliikheid premedicate ® Voordeel aeschafen premedicates
o Anesthesist kan vlak voor operate nog met en heldere pt praten
o Pt kan na kortdurende operate sneller wakker worden en evt. naar huis

Fase 1: Inleiding in de narcose
 Volwassene: IV snel werkend anesthetcum toedienen ® prikkelend voor de aders. Refexen
vallen weg bii diepe slaap.
 Kinderen/ angstge pt: inhalateanesthesie
 LW vriimaken ® endotracheale tube oe larynxmasker inbrengen
 Intubate/ineuus prikken pas bii ease 1 om trauma te voorkomen
 FOTO 1: Endotracheale intubate (ETTe
o Tube wordt in luchtpiip gebracht.
o Voordeel: luchtweg wordt volledig aegesloten ® geen terugvloei bv. maaginhoud
o Nadeel: Zit tss stemspleet ® hees na operate
 FOTO 2: Larynx masker
o Buisie dat uitkomt in een masker met een opblaasbare rand (cufe
o Ruimte rond de opening vh strottenhooed wordt aegesloten. Opening vh masker
komt over de stemspleet te liggen ® t kan spontaan ademen oe beademd worden.
 Weinig bii kinderen omdat stemspleet zo klein is dat men daar niet tss kan.
 Ook bii personen waarbii hyperextensie niet mogeliik is (bv. ruggenletsele
o Nadeel: maaginhoud kan terugvloeien (is geen volledige aesluitnge




2

,Fase 2: narcoseease
 Via narcoseapparaat mengsel O2 & narcosegassen toegediend
 Complicates
o Postoperateve febits (aderontstekinge
o Postoperateve luchtwegproblematek (Narcosegassen drogen sliimvliezen van
luchtwegen uit en prikkelt trilhaarepitheel ® reageren sliim aan te maken (om
prikkeling weg te kriigene.
o Bronchits (veel sliim + piin ® niet durven hoesten ® ophoping ® bronchitse
 Functes: Piinbestriiding, bewusteloosheid, spierverslapping (curaree en onderdrukking van
de vegetateve refexen (braken, hoestene

Fase 3: Beëindiging narcose
 Inademen van alleen nog O2 (narcosegassen stoppene
o Narcosemiddel wordt aegebroken in de lever en uitgescheiden via nieren en longen
 Risicogroepen
o Ouderen: niereuncte vermindert ® duurt langer voor ze narcosegassen uitscheiden
en ontwaken
o Zwaarliivige: narcosegassen slagen op in vetcellen
 Bewustziin (gehoor!e keert snel terug
 Patënt in staat zelestandig te ademen => mag operatekamer verlaten + mayo-canule ipv ETT
o Mayo canule om te voorkomen dat tong kan wegzakken
 Verdere bewaking op recovery
o Lichaamstemperatuur (koud in OK voor remming kiemgroeie
o Saturate
o Harstslag
o BD
o Urineoutput
o Piin ervaring pt oe niet

Invloed van algemene narcose
 BD↓
 02-verbruik ↑
 Hart belast
 Sliimproducte luchtwegen ↑
 Irritate keel

2.2. REGIONALE ANESTHESIE
Regionaal
 Niet voor elke operate geschikt bv. enkel bii extremiteiten (armen/benene
 Niet voor elke patënt geschikt bv. angst
 Werking van beperkte duur
 Heelkunde t.h.v. armen, benen en onderbuik

Voordelen
 Bewustziin bliif aanwezig ( vnl. belangriik bii ouderene
 Geen intubate nodig
 Minder longproblemen
 Minder schadeliike efecten op het hart
 Minder misseliikheid en braken



3

, Nadelen
 Werking duurt slechts enkele uren
 Aantal te opereren gebieden is beperkt

Soorten
 Plexus: plexus (= zenuwknoope via iniecte verdooed ® groot gebied
 Epidurale
 Spinale

Epiduraal Spinaal (= rachi-anesthesiee
Katheter in epidurale ruimte (vanae laatste Naald in lumbale ruimte tussen L4 en L5
thoracale wervele = ruimte tussen binnenkant = er wordt een naald door de dura mater geprikt
wervels en dura mater (DM = vlies dat tot in de lumbale ruimte
ruggenmerg omgeefe ® liquor = cerebrospinale vloeistoe
Bliif gedurende langere periode zitten (post-op Korte werkingstid
piinbestriidinge
Sensiebel blok Sensiebel en motorisch blok
Werkt na ± 20 min. Werkt onmiddelliik
Pt kan benen bewegen Pt kan benen niet meer bewegen
Contra indictes: Nadeel: doorprikken van zak ® zit vol vocht ®
- Sterke hypotensie lekken van vocht ® invloed op hersenen ® leidt
- Stollingsstoornissen tot hooedpiin ® advies pt enkele uren te bliiven
- Ineecte id buurt vd insteekplaats liggen na operate
- Verhoogde hersendruk
Epiduraal Spinaal




plexus




2.3. LOKALE ANESTHESIE
Lokaal
 Bv. bii tandarts, voor het verwiideren van ingegroeide teennagel,..
 Kan mét oe zonder adrenaline




4