Hoofdstuk 1.
- Verschijningsvorm: betekenis van een getal.
- Functie van een getal:
● Telgetal/ordinaal getal: geeft rangorde aan bijv.. 1,2,3 en eerste, tweede,
nummer 3.
● Hoeveelheidsgetal/kardinaal getal: geeft een bepaalde hoeveelheid aan.
● Naamgetal: buslijn 4, buslijn 13.
● Meetgetal: geeft maat aan: 4 jaar, 4 meter, 4 graden
● Formeel getal: kaal rekengetal zoals je in een rekensom tegenkomt: 36 x
125.
- Natuurlijke getallen: alle hele getallen, behalve de negatieve getallen.
- Talstelsel/getallen systeem: manier waarop getallen worden weergegeven.
- Arabische getalsysteem: decimale structuur ( het bestaat uit de cijfers 1 t/m 9).
- Cijfersymbolen: een cijfer, dus 398 heeft 3 cijfersymbolen.
- Plaatswaarde/positiewaarde: plaats bepaald de waarde van een cijfer, de 3 in 300
is 300 waard.
- Positionele notatie: waarde aan getal komt door positiewaarde.
- Romeinse cijfers:
- Additief systeem: waarde van het voorgesteld getal wordt bepaald door het totaal
van symbolen.
- Subtractief systeem: als een symbool met een kleinere waarde voor een symbool
met een hogere waarde staat, wordt het getal van elkaar afgetrokken.
- Binaire talstelsel: tweetallig positioneel stelsel. Schrijf altijd eerst uit 2 tot macht 2
etc.
- Hexadecimale stelsel: zestientallige telstalsel. schrijf macht 16 uit.
- Octale stelsel: achttallig stelsel. schrijf macht 8 uit.
- Metriek stelsel: een dag werd verdeeld in 10 uur, een uur in 100 minuten en een
minuut in honderd seconden.
- Eigenschappen van getallen:
● Deelbaarheid: splitsen en ontbinden.
● Priemgetal: getal dat alleen zichzelf en het getal 1 als deler heeft.
● Volmaakte getallen: positief getal dat gelijk is aan de som van zijn delers
behalve zichzelf. Dus bijvoorbeeld 6: (1, 2 en 3, als je de delers bij elkaar
optelt kom je uit op 6),
● Figuraal getal: getallen waar je een stippenpatroon mee kan maken
(driehoek, kubus, piramide).
, - Ontbinden in factoren: getallen die met elkaar vermenigvuldigd het oorspronkelijke
getal weer opleveren.
- GGD: grootste gemene deler.
- KGV: kleinste gemene veelvoud. (Dus bijvoorbeeld van 6 en 15 is dit 30).
- Commutatieve eigenschap/wisseleigenschap: je mag termen omwisselen: 8+5
wordt dan 5 +8.
- Associatieve eigenschap: je mag kiezen welke je als eerste optelt/ vermenigvuldigt:
dus 3 x 4 x 5 of 5 x 4 x 3.
- Distributieve eigenschap: 3 x 14 mag je eerst 3 x 10 doen en daarna 3 x 4 en dan
optellen.
- Verdeeleigenschap: 31936 : 8 = 32000 : 8 - 64.
- Inverse relatie: 56 : 8 = 7 want 7 x 8 = 56
- Termen: getallen/ letters.
- Functies: geven aan wat er gebeurt met getallen/ letters: optellen / aftrekken etc.
- Som: optellen
- Verschil: aftrekken.
- Product: vermenigvuldigen.
- Quotiënt: delen.
- Aftrektal: getal waar iets van afgetrokken wordt. (8 - 4)
- Aftrekker: getal dat afgetrokken wordt. (8 - 4)
- Vermenigvuldiger: getal dat vermenigvuldigd wordt (8 x 4)
- Vermenigvuldigtal: getal dat het andere getal vermenigvuldigd (8 x 4)
- Deeltal: getal dat gedeeld wordt (8 : 4)
- Deler: door wat het getal gedeeld wordt (8 : 4)
- Operator: bewerker ( 6 x 3)
- Operant: degene die bewerkt moet worden (6 x 3)
Hoofdstuk 2.
- Elementair getalbegrip: het verkennen van de verschillende betekenissen en
functies van getallen en het verkennen van de opbouw van getallen.
- Rijke leeromgeving: omgeving waarin leerlingen kunnen leren door betekenisvolle
situaties.
- Zone van naaste ontwikkeling: dat wat de leerling zonder begeleiding nog niet kan
doen, maar met begeleiding al wel.
- Één-één relatie: evenveel traktaties als kinderen.
- Subiteren: direct herkennen van hoeveelheid. dit kunnen kleuters: hoeveel meteen
herkenning ongeacht de vorm. Dit lukt tot het getal vijf (ze kunnen bijvoorbeeld wel
vijf vingers tellen, maar niet vijf voorwerpen).
- Akoestisch tellen: telrij wordt hardop opgezegd. Telrij hoeft niet te kloppen.
- Asynchroon tellen: kinderen tellen hoeveelheid één voor één, maar aanwijzen en
tellen gaan nog niet synchroon. (De tweede keer wordt dan wat anders geteld dan de
eerste keer). Één op één relatie wordt niet goed gelegd.
- Synchroon tellen: voorwerpen aanwijzen en het juiste telwoord aangeven. Één op
één relatie wordt goed gelegd.
- Resultatief tellen: kinderen tellen synchroon en weten na afloop hoeveel blokjes er
liggen. Dus: juiste volgorde telrij, juiste relatie tussen telwoorden en voorwerpen, en
- Verschijningsvorm: betekenis van een getal.
- Functie van een getal:
● Telgetal/ordinaal getal: geeft rangorde aan bijv.. 1,2,3 en eerste, tweede,
nummer 3.
● Hoeveelheidsgetal/kardinaal getal: geeft een bepaalde hoeveelheid aan.
● Naamgetal: buslijn 4, buslijn 13.
● Meetgetal: geeft maat aan: 4 jaar, 4 meter, 4 graden
● Formeel getal: kaal rekengetal zoals je in een rekensom tegenkomt: 36 x
125.
- Natuurlijke getallen: alle hele getallen, behalve de negatieve getallen.
- Talstelsel/getallen systeem: manier waarop getallen worden weergegeven.
- Arabische getalsysteem: decimale structuur ( het bestaat uit de cijfers 1 t/m 9).
- Cijfersymbolen: een cijfer, dus 398 heeft 3 cijfersymbolen.
- Plaatswaarde/positiewaarde: plaats bepaald de waarde van een cijfer, de 3 in 300
is 300 waard.
- Positionele notatie: waarde aan getal komt door positiewaarde.
- Romeinse cijfers:
- Additief systeem: waarde van het voorgesteld getal wordt bepaald door het totaal
van symbolen.
- Subtractief systeem: als een symbool met een kleinere waarde voor een symbool
met een hogere waarde staat, wordt het getal van elkaar afgetrokken.
- Binaire talstelsel: tweetallig positioneel stelsel. Schrijf altijd eerst uit 2 tot macht 2
etc.
- Hexadecimale stelsel: zestientallige telstalsel. schrijf macht 16 uit.
- Octale stelsel: achttallig stelsel. schrijf macht 8 uit.
- Metriek stelsel: een dag werd verdeeld in 10 uur, een uur in 100 minuten en een
minuut in honderd seconden.
- Eigenschappen van getallen:
● Deelbaarheid: splitsen en ontbinden.
● Priemgetal: getal dat alleen zichzelf en het getal 1 als deler heeft.
● Volmaakte getallen: positief getal dat gelijk is aan de som van zijn delers
behalve zichzelf. Dus bijvoorbeeld 6: (1, 2 en 3, als je de delers bij elkaar
optelt kom je uit op 6),
● Figuraal getal: getallen waar je een stippenpatroon mee kan maken
(driehoek, kubus, piramide).
, - Ontbinden in factoren: getallen die met elkaar vermenigvuldigd het oorspronkelijke
getal weer opleveren.
- GGD: grootste gemene deler.
- KGV: kleinste gemene veelvoud. (Dus bijvoorbeeld van 6 en 15 is dit 30).
- Commutatieve eigenschap/wisseleigenschap: je mag termen omwisselen: 8+5
wordt dan 5 +8.
- Associatieve eigenschap: je mag kiezen welke je als eerste optelt/ vermenigvuldigt:
dus 3 x 4 x 5 of 5 x 4 x 3.
- Distributieve eigenschap: 3 x 14 mag je eerst 3 x 10 doen en daarna 3 x 4 en dan
optellen.
- Verdeeleigenschap: 31936 : 8 = 32000 : 8 - 64.
- Inverse relatie: 56 : 8 = 7 want 7 x 8 = 56
- Termen: getallen/ letters.
- Functies: geven aan wat er gebeurt met getallen/ letters: optellen / aftrekken etc.
- Som: optellen
- Verschil: aftrekken.
- Product: vermenigvuldigen.
- Quotiënt: delen.
- Aftrektal: getal waar iets van afgetrokken wordt. (8 - 4)
- Aftrekker: getal dat afgetrokken wordt. (8 - 4)
- Vermenigvuldiger: getal dat vermenigvuldigd wordt (8 x 4)
- Vermenigvuldigtal: getal dat het andere getal vermenigvuldigd (8 x 4)
- Deeltal: getal dat gedeeld wordt (8 : 4)
- Deler: door wat het getal gedeeld wordt (8 : 4)
- Operator: bewerker ( 6 x 3)
- Operant: degene die bewerkt moet worden (6 x 3)
Hoofdstuk 2.
- Elementair getalbegrip: het verkennen van de verschillende betekenissen en
functies van getallen en het verkennen van de opbouw van getallen.
- Rijke leeromgeving: omgeving waarin leerlingen kunnen leren door betekenisvolle
situaties.
- Zone van naaste ontwikkeling: dat wat de leerling zonder begeleiding nog niet kan
doen, maar met begeleiding al wel.
- Één-één relatie: evenveel traktaties als kinderen.
- Subiteren: direct herkennen van hoeveelheid. dit kunnen kleuters: hoeveel meteen
herkenning ongeacht de vorm. Dit lukt tot het getal vijf (ze kunnen bijvoorbeeld wel
vijf vingers tellen, maar niet vijf voorwerpen).
- Akoestisch tellen: telrij wordt hardop opgezegd. Telrij hoeft niet te kloppen.
- Asynchroon tellen: kinderen tellen hoeveelheid één voor één, maar aanwijzen en
tellen gaan nog niet synchroon. (De tweede keer wordt dan wat anders geteld dan de
eerste keer). Één op één relatie wordt niet goed gelegd.
- Synchroon tellen: voorwerpen aanwijzen en het juiste telwoord aangeven. Één op
één relatie wordt goed gelegd.
- Resultatief tellen: kinderen tellen synchroon en weten na afloop hoeveel blokjes er
liggen. Dus: juiste volgorde telrij, juiste relatie tussen telwoorden en voorwerpen, en
