Airway
> De luchtweg begint bij mond/neus of bijvoorbeeld een tracheostoma en eindigt bij de
Carina (splitsing van de trachea naar de bronchia).
> Luchtweg is essentieel om zuurstof binnen te krijgen.
Primary assessment:
- Is deze functie stabiel, dreigend instabiel of stabiel?
- Wat zijn de vitale parameters?
- Moet er een interventie ingezet worden?
- Moet er hulp bij geroepen worden?
Problemen:
- Primaire obstructie;
o Bloed, slijm, braaksel, corpus alienum, gebitsdelen;
o Zwelling (verbranding, ontsteking, allergie);
o Uitwendige compressie (bloeding, tumor, abces);
- Secundaire obstructie;
o Door bewustzijnsdaling > verminderde spierspanning in nek/hals/tong;
- Bij trauma;
o Eventueel CWK-letsel.
Beoordelen:
- Kijk/luister/voel;
o Bewustzijn;
o Bewegingen borst en buik;
o Geluiden bij in- en uitademing;
o Luchtstroom door mond en neus;
o Inspectie mond/keel/hals;
- Geluiden;
o Snurken;
o Heesheid;
o Gorgelen;
o Stridor (piepende/hoorbare in-ademhaling) > wheezing is bijv. meestal bij
uitademing, zoals bij COPD).
Interventies:
- Luchtwegopenings-handelingen;
o Headtilt-chinlift;
o Jaw thrust (hierbij blijft de nek stabiel);
- Uitzuigen (Yankauer);
- Corpus alienum verwijderen als deze goed zichtbaar is;
- Stabilisatie CWK;
, - Hulpmiddelen > o.a. Guedeel (mayotube);
o Mayotube alleen inbrengen buiten bewustzijn ivm kokhalzen;
o Geen mayotube inbrengen bij losse onderdelen of aangezichtsletsel;
- Verstikkingsprotocol.
CWK-letsel:
- Wervelkolom immobilisatie totdat CWK-letsel is uitgesloten!
o Manuele In Line stabilisatie (met handen);
o Wervelplank;
o Hoofdblokken;
o Vacuümmatras/traumamatras (traumamatras is röntgen doorlatend);
o Nekkraag is niet persé geïndiceerd!
, Breathing
Primary assessment:
- Is deze functie stabiel,
dreigend instabiel of stabiel?
- Wat zijn de vitale
parameters?
- Moet er een interventie
ingezet worden?
- Moet er hulp bij geroepen
worden?
Problemen:
- Stoornissen in aansturing
ademhaling in het brein;
o Bewustzijnsdaling;
o CVA, etc.;
- Mechanische belemmering thorax;
o Thoraxwand > ribben zetten uit bij inademing bij aanspannen rib-spieren;
o Diafragma > ontspanning in uitademing (naar boven)/inspanning bij
inademing (naar beneden);
- Stoornissen in:
o Ventilatie > verplaatsen van lucht;
o Diffusie > verplaatsen van deeltjes;
o Perfusie > verplaatsen van vloeistof;
o Distributie > verdeling van gassen over het weefsel;
- Postalveolaire oorzaken;
o Stoornis in O2-transport > als de O2 niet aankomt waar het moet zijn
veroorzaakt dat ook klachten (zoals bij CO-intoxicatie).
Beoordelen:
- Kijk/luister/voel:
o Ademhalingsbewegingen;
Hulpademhalingsspieren en intrekkingen;
Paradoxale ademhaling;
o Geluiden;
Stridor bij A-problemen > hoogfrequent, gierend geluid dat meestal
wordt gehoord bij inspiratie. Wordt veroorzaakt door een partiële,
hoge, luchtwegobstructie;
Wheezing bij B-problemen > continu piepend/fluitend geluid dat
wordt gehoord bij expiratie. Wordt veroorzaakt door obstructie in de
lagere luchtwegen (vernauwde bronchiën, zoals bij COPD);
> De luchtweg begint bij mond/neus of bijvoorbeeld een tracheostoma en eindigt bij de
Carina (splitsing van de trachea naar de bronchia).
> Luchtweg is essentieel om zuurstof binnen te krijgen.
Primary assessment:
- Is deze functie stabiel, dreigend instabiel of stabiel?
- Wat zijn de vitale parameters?
- Moet er een interventie ingezet worden?
- Moet er hulp bij geroepen worden?
Problemen:
- Primaire obstructie;
o Bloed, slijm, braaksel, corpus alienum, gebitsdelen;
o Zwelling (verbranding, ontsteking, allergie);
o Uitwendige compressie (bloeding, tumor, abces);
- Secundaire obstructie;
o Door bewustzijnsdaling > verminderde spierspanning in nek/hals/tong;
- Bij trauma;
o Eventueel CWK-letsel.
Beoordelen:
- Kijk/luister/voel;
o Bewustzijn;
o Bewegingen borst en buik;
o Geluiden bij in- en uitademing;
o Luchtstroom door mond en neus;
o Inspectie mond/keel/hals;
- Geluiden;
o Snurken;
o Heesheid;
o Gorgelen;
o Stridor (piepende/hoorbare in-ademhaling) > wheezing is bijv. meestal bij
uitademing, zoals bij COPD).
Interventies:
- Luchtwegopenings-handelingen;
o Headtilt-chinlift;
o Jaw thrust (hierbij blijft de nek stabiel);
- Uitzuigen (Yankauer);
- Corpus alienum verwijderen als deze goed zichtbaar is;
- Stabilisatie CWK;
, - Hulpmiddelen > o.a. Guedeel (mayotube);
o Mayotube alleen inbrengen buiten bewustzijn ivm kokhalzen;
o Geen mayotube inbrengen bij losse onderdelen of aangezichtsletsel;
- Verstikkingsprotocol.
CWK-letsel:
- Wervelkolom immobilisatie totdat CWK-letsel is uitgesloten!
o Manuele In Line stabilisatie (met handen);
o Wervelplank;
o Hoofdblokken;
o Vacuümmatras/traumamatras (traumamatras is röntgen doorlatend);
o Nekkraag is niet persé geïndiceerd!
, Breathing
Primary assessment:
- Is deze functie stabiel,
dreigend instabiel of stabiel?
- Wat zijn de vitale
parameters?
- Moet er een interventie
ingezet worden?
- Moet er hulp bij geroepen
worden?
Problemen:
- Stoornissen in aansturing
ademhaling in het brein;
o Bewustzijnsdaling;
o CVA, etc.;
- Mechanische belemmering thorax;
o Thoraxwand > ribben zetten uit bij inademing bij aanspannen rib-spieren;
o Diafragma > ontspanning in uitademing (naar boven)/inspanning bij
inademing (naar beneden);
- Stoornissen in:
o Ventilatie > verplaatsen van lucht;
o Diffusie > verplaatsen van deeltjes;
o Perfusie > verplaatsen van vloeistof;
o Distributie > verdeling van gassen over het weefsel;
- Postalveolaire oorzaken;
o Stoornis in O2-transport > als de O2 niet aankomt waar het moet zijn
veroorzaakt dat ook klachten (zoals bij CO-intoxicatie).
Beoordelen:
- Kijk/luister/voel:
o Ademhalingsbewegingen;
Hulpademhalingsspieren en intrekkingen;
Paradoxale ademhaling;
o Geluiden;
Stridor bij A-problemen > hoogfrequent, gierend geluid dat meestal
wordt gehoord bij inspiratie. Wordt veroorzaakt door een partiële,
hoge, luchtwegobstructie;
Wheezing bij B-problemen > continu piepend/fluitend geluid dat
wordt gehoord bij expiratie. Wordt veroorzaakt door obstructie in de
lagere luchtwegen (vernauwde bronchiën, zoals bij COPD);