Samenvatting
Cursus Pedagogiek
SW1C06
,Inhoudsopgave
De vier basis dementies van opvoeden:..............................................................................................................4
Pedagogische vormingen:...................................................................................................................................5
Les 2:............................................................................................................................................................ 6
Zelfdeterminatie theorie......................................................................................................................................6
Opvoedingsstijlen:...............................................................................................................................................7
Gezinstypen.........................................................................................................................................................9
Culturele diversiteit in opvoeden.......................................................................................................................10
Les 3:.......................................................................................................................................................... 12
De kracht van alledaags ouderschap. Versterken van levensvaardigheden van ouders..................................12
Ouderschap.......................................................................................................................................................13
Belangrijke verandering....................................................................................................................................14
Draagkracht en draaglast.................................................................................................................................15
Balansmodel......................................................................................................................................................15
Ouderschapsfasen uitgelegd.............................................................................................................................16
Lectoraat ouderschap en ouderbegeleiding......................................................................................................17
Les 4:.......................................................................................................................................................... 19
Socialisatie van het kind binnen opvoedingsmilieus.........................................................................................19
Maatschappij - Pedagogische civil society........................................................................................................20
Invloed technologie (vooral sociale media) op opvoedingsmilieus...................................................................20
Les 5:.......................................................................................................................................................... 22
hulpverleners.....................................................................................................................................................22
Belangrijke denkers en stromingen door de tijd heen......................................................................................22
20e eeuw: Emperisch - analytische pedagogiek...............................................................................................24
Kritisch-emancipatorische pedagogiek.............................................................................................................24
Relatie met ontwikkelingspsychologie..............................................................................................................25
Humanisme:......................................................................................................................................................25
Psychosociale theorie (Erikson).........................................................................................................................25
Behaviorisme:....................................................................................................................................................25
Les 6:.......................................................................................................................................................... 27
Martinus Langeveld...........................................................................................................................................27
Rien van Ijzeldoorn............................................................................................................................................27
Louis Tavecchio..................................................................................................................................................27
Mischa de Winter..............................................................................................................................................28
Les 7:.......................................................................................................................................................... 29
2
, Scheiding...........................................................................................................................................................30
Rouw..................................................................................................................................................................30
Ziekte of stoornis...............................................................................................................................................30
Wat kun je doen om problematische opvoedsituaties te voorkomen?.............................................................30
3
, Les 1:
Betekend letterlijk kinderleiding
Pais = kind
Agogein = Leiden
Pedagogiek maakt gebruik van psychologiesche, sociologische, filosofische, theologische en
andragogische wetenschappen (opvoeding van volwassenen).
Belangrijke uitgangspunten bij opvoeden zijn: Wederzijds respect, voldoende veiligheid en
uitgedaagd worden om eigen beslissingen te nemen die passen bij de leeftijd. Dit draagt bij
aan zelfontplooiing.
De vier basis dementies van opvoeden:
1. Ondersteunen: warmte, affectie, responsiviteit, sensitiviteit, belonen en straffen,
negeren, materiele ondersteuning.
2. Instrueren: door het geven van instructies leert het kind verantwoordelijkheidsgevoel,
zelf beslissingen nemen. Zelfstandigheid en zelfredzaamheid
3. Controle uitoefenen: machtsuitoefening, autoritaire en restrictieve controle wordt
gekenmerkt met strikte regels en weinig bewegingsvrijheid. Autoritatieve controle is
het uitleggen waarom iets niet mag of moet. De ouder geeft instructie suggesties en
aanwijzingen. Het doet beroep op de verantwoordelijkheid en zelfstandigheid.
4. Grenzen stellen: heeft te maken met de wijze waarop een kind gestraft en beloond
wordt. Hierin moeten ouders consequent zijn om het gedrag van het kind te
beïnvloeden. Door grenzen te stellen leert het kind om te gaan met normen en
waarden.
De vier dimenties zijn verbonden met elkaar en kunnen overlappen.
De drie opvoedingsdoelen, ook wel de drie Z’s genoemd zijn:
1. Zelfstandigheid
2. Zelfredzaamheid
3. Zelfvertrouwen
Opvoeden is een circulair proces waarbij spraken is van actie en interactie tussen ouder en
kind. De ouder biedt liefde, aandacht, geborgenheid, veiligheid, ondersteuning, instructie,
controle en grenzen. Het kind reageert daarop met liefde en aangepast gedrag of boosheid en
tegenstribbelen. De ouder geeft daar een reactie op waardoor er interactie ontstaat tussen
beide partijen. Als de opvoeding gericht is op een positieve benadering kan dit voorkomen
dat beide partijen in een vicieuze cirkel terecht komen. Werkt een bepaalde benadering van
het kind niet, dan kan de ouder kiezen voor een andere manier. Ieder kind is anders (uniciteit)
waardoor een bepaalde benadering bij het ene kind wel werkt en bij de ander niet. Er is een
constante wisselwerking tussen ouder en kind omdat het gedrag van het kind gekoppeld is
aan het opvoedgedrag van de ouder.
4
Cursus Pedagogiek
SW1C06
,Inhoudsopgave
De vier basis dementies van opvoeden:..............................................................................................................4
Pedagogische vormingen:...................................................................................................................................5
Les 2:............................................................................................................................................................ 6
Zelfdeterminatie theorie......................................................................................................................................6
Opvoedingsstijlen:...............................................................................................................................................7
Gezinstypen.........................................................................................................................................................9
Culturele diversiteit in opvoeden.......................................................................................................................10
Les 3:.......................................................................................................................................................... 12
De kracht van alledaags ouderschap. Versterken van levensvaardigheden van ouders..................................12
Ouderschap.......................................................................................................................................................13
Belangrijke verandering....................................................................................................................................14
Draagkracht en draaglast.................................................................................................................................15
Balansmodel......................................................................................................................................................15
Ouderschapsfasen uitgelegd.............................................................................................................................16
Lectoraat ouderschap en ouderbegeleiding......................................................................................................17
Les 4:.......................................................................................................................................................... 19
Socialisatie van het kind binnen opvoedingsmilieus.........................................................................................19
Maatschappij - Pedagogische civil society........................................................................................................20
Invloed technologie (vooral sociale media) op opvoedingsmilieus...................................................................20
Les 5:.......................................................................................................................................................... 22
hulpverleners.....................................................................................................................................................22
Belangrijke denkers en stromingen door de tijd heen......................................................................................22
20e eeuw: Emperisch - analytische pedagogiek...............................................................................................24
Kritisch-emancipatorische pedagogiek.............................................................................................................24
Relatie met ontwikkelingspsychologie..............................................................................................................25
Humanisme:......................................................................................................................................................25
Psychosociale theorie (Erikson).........................................................................................................................25
Behaviorisme:....................................................................................................................................................25
Les 6:.......................................................................................................................................................... 27
Martinus Langeveld...........................................................................................................................................27
Rien van Ijzeldoorn............................................................................................................................................27
Louis Tavecchio..................................................................................................................................................27
Mischa de Winter..............................................................................................................................................28
Les 7:.......................................................................................................................................................... 29
2
, Scheiding...........................................................................................................................................................30
Rouw..................................................................................................................................................................30
Ziekte of stoornis...............................................................................................................................................30
Wat kun je doen om problematische opvoedsituaties te voorkomen?.............................................................30
3
, Les 1:
Betekend letterlijk kinderleiding
Pais = kind
Agogein = Leiden
Pedagogiek maakt gebruik van psychologiesche, sociologische, filosofische, theologische en
andragogische wetenschappen (opvoeding van volwassenen).
Belangrijke uitgangspunten bij opvoeden zijn: Wederzijds respect, voldoende veiligheid en
uitgedaagd worden om eigen beslissingen te nemen die passen bij de leeftijd. Dit draagt bij
aan zelfontplooiing.
De vier basis dementies van opvoeden:
1. Ondersteunen: warmte, affectie, responsiviteit, sensitiviteit, belonen en straffen,
negeren, materiele ondersteuning.
2. Instrueren: door het geven van instructies leert het kind verantwoordelijkheidsgevoel,
zelf beslissingen nemen. Zelfstandigheid en zelfredzaamheid
3. Controle uitoefenen: machtsuitoefening, autoritaire en restrictieve controle wordt
gekenmerkt met strikte regels en weinig bewegingsvrijheid. Autoritatieve controle is
het uitleggen waarom iets niet mag of moet. De ouder geeft instructie suggesties en
aanwijzingen. Het doet beroep op de verantwoordelijkheid en zelfstandigheid.
4. Grenzen stellen: heeft te maken met de wijze waarop een kind gestraft en beloond
wordt. Hierin moeten ouders consequent zijn om het gedrag van het kind te
beïnvloeden. Door grenzen te stellen leert het kind om te gaan met normen en
waarden.
De vier dimenties zijn verbonden met elkaar en kunnen overlappen.
De drie opvoedingsdoelen, ook wel de drie Z’s genoemd zijn:
1. Zelfstandigheid
2. Zelfredzaamheid
3. Zelfvertrouwen
Opvoeden is een circulair proces waarbij spraken is van actie en interactie tussen ouder en
kind. De ouder biedt liefde, aandacht, geborgenheid, veiligheid, ondersteuning, instructie,
controle en grenzen. Het kind reageert daarop met liefde en aangepast gedrag of boosheid en
tegenstribbelen. De ouder geeft daar een reactie op waardoor er interactie ontstaat tussen
beide partijen. Als de opvoeding gericht is op een positieve benadering kan dit voorkomen
dat beide partijen in een vicieuze cirkel terecht komen. Werkt een bepaalde benadering van
het kind niet, dan kan de ouder kiezen voor een andere manier. Ieder kind is anders (uniciteit)
waardoor een bepaalde benadering bij het ene kind wel werkt en bij de ander niet. Er is een
constante wisselwerking tussen ouder en kind omdat het gedrag van het kind gekoppeld is
aan het opvoedgedrag van de ouder.
4
