BOEKHOUDEN
1. DE BOEKHOUDKUNDIGE GELIJKHEID
INLEIDING (A)
Boekhouden is de identificatie, registratie en samenvatting van financiële informatie en
rapportering naar belanghebbenden.
Boekhoudkundige informatie is belangrijk voor iedereen die een beslissing wenst te
nemen met een economische impact.
Stakeholders / gebruikers : partijen die belang hebben bij de activiteiten van de
onderneming :
o Aandeelhouders/beleggers : willen weten of een onderneming een goede investering
is
o Crediteuren (schuldeisers zoals banken en leveranciers) : willen weten of ze krediet
kunnen verstreken, hoeveel en voor hoe lang
o Klanten : willen weten of ze kunnen vertrouwen op een goede na-verkoop dienst
o Overheid
o Overige
Boekhoudkundige domeinen :
- Algemeen (financieel) boekhouden = external boekhouding (wordt in dit vak
gedetailleerd)
- Management accounting = internal boekhouding, intern in het bedrijf. Vb : wanneer
we vis verkopen is dit onze marge, bij koeken is dit de marge (wordt in dit vak niet
gedetailleerd)
Algemeen Boekhouden Management Accounting
Voornaams Externen : aandeelhouders, Intern : managers
te crediteuren, klanten, overheid
gebruikers
Rapporten Samenvattende verslagen die Gedetailleerde verslagen over delen
over de volledige onderneming van het bedrijf (producten,
worden opgesteld, gewoonlijk op afdelingen, landen), vaak op
kwartaal-of jaarbasis dagelijkse of wekelijkse basis
Tijdspanne - Vertraagd, historisch - Actueel, toekomstgericht
- Vb: cijfers over 2017 worden - Vb: budget van 2018 wordt in
in 2018 gerapporteerd 2017 opgesteld
- 1 jaar - 1 à 15 jaar
, Vormvereis Gereguleerd, strenge Geen regels, systemen en informatie
ten vormvereisten (GAAP + bepaald door management en
standaardschema van de tegemoet te komen aan strategische
jaarrekening) en operationele behoeften
VORMVEREISTEN
Generally Accepted Accounting Principles :
Algemeen aanvaardbare boekhoudkundige beginselen (GAAP) = geheel van afspraken
die zijn overeengekomen om op enige consistente manier gebeurtenissen te boeken
Het is belangrijk om jaarrekeningen te kunnen vergelijken. Hiervoor is het belangrijk
dat alle bedrijven dezelfde format volgen: GAAP. Ieder land heeft zijn eigen gaat
waardoor kleine verschillen tussen landen ontstaan
BOEKHOUDKUNDIGE ENTITEIT
Een afzonderlijke economische eenheid. Vb : rechtspersoon, groep van vennootschappen,
technische eenheid, zelfstandige. Helpt om te bepalen of een gebeurtenis binnen of
buiten de entiteit valt. Zaken die plaatsvinden buiten de onderneming mogen niet in de
boekhouding belanden.
BOEKHOUDKUNDIGE TRANSACTIE
Gebeurtenis die financiële toestand beïnvloed EN betrouwbaar in geld is uit te drukken.
Uitleg : financiële toestand want er gaat geld weg v/ je rekening EN kan in geld uitgedrukt
worden.
Employee op zich heeft geen waarde -> loon is wel een financiële transactie maar puur
de aanwerving kost ons niet dus is geen boekhoudkundige transactie (uitzondering =
voetbal -> de voetballer heeft een waarde). (Ex. De prof staat niet in de jaarrekening van
de VUB)
REALISATIE
Opbrengsten is gerealiseerd als :
- De verdiend = goederen of diensren verstrekt aan klant
- Geconcretiseerd = geld of vordering verkregen van de klant.
+ andere : overeenstemming (matching), continuïteit, materliatiteit, consistentie (zie
volgende hoofdstukken)
Doordat ieder land toch zijn eigen regels had ontstond er een ander systeem van
boekhouden dat wel door een groot deel van de landen wordt gebruikt = International
Financial Reporting Standards (IFRS)
- Wereldwijde harmonisatie voor de financiële verslaggeving van ondernemingen
,- Jaarrekeningen van verschillende ondernemingen in de wereld met elkaar
vergelijkbaar te maken
- Gemaakt door International Accounting Standards Board (IASB) -> Publiceren en
opstellen van IFRS
- Binnen de Europese Unie moeten beursgenoteerde ondernemingen sinds januari 2005
hun geconsolideerde jaarrekening opstellen in overeenstemming met de IFRS
- Alle beursgenoteerde bedrijven moeten sinds deze regeling hun jaarrekening
opstellen in overeenstemming met IFRS
- In 140 van de 166 rechtsgebieden ter wereld is IFRS verplicht voor beursgenoteerde
bedrijven
- Ieder berdrijf maakt een jaarrekening maar als een bedrijf groot genoeg is, in beurs
staat en dochterbedrijven geeft moet een jaarrekeking niet alleen gemaakt worden
voor het bedrijf maar ook voor het geheel.
JURIDISCH KADER (B)
1975: eerste boekhoudkundige wet → beginselen Europese richtlijnen. Wie moet er een
boekhouding voeren ?
De Belgische wetgever verplicht in principe alle ondernemingen om een boekhouding te
voeren en bepaald hoe ze dat moet doen. Wetboek Economisch Recht definieert een
onderneming als:
NATUURLIJKE PERSONEN DIE ZELFSTANDIG EEN BEROEPSACTIVITEIT
UITOEFENEN
= Eenmanszaken
Is in principe voor iedere zelfstandige (bestuurders, beoefenaars van een vrij beroep, …).
Dit soort business is eenvoudig op te richten, er is geen minimum startkapitaal. MAAR je
belastingen zijn persoonbelastingen en je bent onbeperkt aansprakelijk.
In andere woorden : Nadeel : schulden -> dan ben je persoonlijk aansprakelijk. Ze kunnen
je privebezittingen inzetten + je winst zijn in de personenbelasting belastbaar (kan gaan
tot 50%)
RECHTSPERSONEN
VENNOOTSCHAPPEN : WINSTUITKERING MOGELIJK
- Onbeperkt en hoofdelijk -> vennootschap onder firma, commanditaire vennootschap
- Beperkt -> besloten vennootschap (BV), naamloze vennootschap (NV), coöperatieve
vennootschap (CV). Beperkt aansprakelijk tot de inbreng dat je hebt gedaan, ze zullen
niets nemen van je privébezittingen. Nadeel : je boekhouding moet zeer transparant
zijn + financieel plan moet zeer nauwkeurig zijn, als dit roekeloos gedaan wordt en je
gaat binnen de 3 jaar failliet dan ben je wel financieel aansprakelijk!
VERENIGINGEN : WINSTUITKERING VERBODEN
VZW en stichting -> winst dient om de vereniging beter te maken
, Ter info : je hebt geld in de pot gelegd en wordt dan aandeelhouder. Als je wilt stoppen
krijg je je geld terug. Als onderneming het goed doet, is er misschien winst en dan mag
die winst uitkeren aan haar aandeelhouders. Bij een VZW mag je minsten maken maar
moeten die gebruikt worden om de VZW te verbeteren.
ORGANISATIES ZONDER RECHTSPERSOONLIJKHEID
Hieronder vallen ondermeer de maatschappen. Dit is een business waarin 2 of meer dan
2 personen in samenwerking gaan. Belofte om samen te werken als groep zonder
individualiteit te verliezen. In andere woorden : 2 zelfstandige tandartsen die samen
willen werken, dan vorm je een maatschap. Er is geen minimum startkapitaal maar
onbeperkte aansprakelijkheid en moet fiscaal transparant zijn.
In deze cursus focussen we op de BV (besloten vennootschap), NV (naamloze
vennootschap) en CV (coöperatieve vennootschap). Deze hebben de meest volledige
boekhouding.
COÖPERATIEVE VENNOOTSCHAP (CV)
Meerdere vennoten (min 3) en bijzondere doelstelling : voldoen aan behoeften
coöperanten en/of economische en sociale activiteiten ontwikkelen. Geen verseist min
inbreng. Voorbeeld : samen energie kopen.
BESLOTEN VENNOOTSCHAP (BV)
o Standaard vennootschapsvorm voor KMO
o Een of meer aandeelhouders. Aandelen op naam -> elk aandeel staat een naam op
o Een of meer bestuurders
o Geen vereist minimum inbreng maar toereikend aanvansvermogen (= in je FP
financieel plan, moet je heel gedetailleerd zijn en een toereikend aanvangsvermogen
maken)
o Inbreng kan geld, nature of belofte tot arbeid zijn
AANDEELHOUDERS BESTUURSORGAAN
(benoemt)
Jij bent eigenaar maar als je groot wordt heb je bestuursorganen (die gaat de
onderneming besturen) nodig want je kan het niet meer alleen
NAAMLOZE VENNOOTSCHAP (NV)
o Een of meer aandeelhouders . Aandelen op naam of gedematerialiseerd (enkel de
bank en overheid weet wie aandeelhouder is)
1. DE BOEKHOUDKUNDIGE GELIJKHEID
INLEIDING (A)
Boekhouden is de identificatie, registratie en samenvatting van financiële informatie en
rapportering naar belanghebbenden.
Boekhoudkundige informatie is belangrijk voor iedereen die een beslissing wenst te
nemen met een economische impact.
Stakeholders / gebruikers : partijen die belang hebben bij de activiteiten van de
onderneming :
o Aandeelhouders/beleggers : willen weten of een onderneming een goede investering
is
o Crediteuren (schuldeisers zoals banken en leveranciers) : willen weten of ze krediet
kunnen verstreken, hoeveel en voor hoe lang
o Klanten : willen weten of ze kunnen vertrouwen op een goede na-verkoop dienst
o Overheid
o Overige
Boekhoudkundige domeinen :
- Algemeen (financieel) boekhouden = external boekhouding (wordt in dit vak
gedetailleerd)
- Management accounting = internal boekhouding, intern in het bedrijf. Vb : wanneer
we vis verkopen is dit onze marge, bij koeken is dit de marge (wordt in dit vak niet
gedetailleerd)
Algemeen Boekhouden Management Accounting
Voornaams Externen : aandeelhouders, Intern : managers
te crediteuren, klanten, overheid
gebruikers
Rapporten Samenvattende verslagen die Gedetailleerde verslagen over delen
over de volledige onderneming van het bedrijf (producten,
worden opgesteld, gewoonlijk op afdelingen, landen), vaak op
kwartaal-of jaarbasis dagelijkse of wekelijkse basis
Tijdspanne - Vertraagd, historisch - Actueel, toekomstgericht
- Vb: cijfers over 2017 worden - Vb: budget van 2018 wordt in
in 2018 gerapporteerd 2017 opgesteld
- 1 jaar - 1 à 15 jaar
, Vormvereis Gereguleerd, strenge Geen regels, systemen en informatie
ten vormvereisten (GAAP + bepaald door management en
standaardschema van de tegemoet te komen aan strategische
jaarrekening) en operationele behoeften
VORMVEREISTEN
Generally Accepted Accounting Principles :
Algemeen aanvaardbare boekhoudkundige beginselen (GAAP) = geheel van afspraken
die zijn overeengekomen om op enige consistente manier gebeurtenissen te boeken
Het is belangrijk om jaarrekeningen te kunnen vergelijken. Hiervoor is het belangrijk
dat alle bedrijven dezelfde format volgen: GAAP. Ieder land heeft zijn eigen gaat
waardoor kleine verschillen tussen landen ontstaan
BOEKHOUDKUNDIGE ENTITEIT
Een afzonderlijke economische eenheid. Vb : rechtspersoon, groep van vennootschappen,
technische eenheid, zelfstandige. Helpt om te bepalen of een gebeurtenis binnen of
buiten de entiteit valt. Zaken die plaatsvinden buiten de onderneming mogen niet in de
boekhouding belanden.
BOEKHOUDKUNDIGE TRANSACTIE
Gebeurtenis die financiële toestand beïnvloed EN betrouwbaar in geld is uit te drukken.
Uitleg : financiële toestand want er gaat geld weg v/ je rekening EN kan in geld uitgedrukt
worden.
Employee op zich heeft geen waarde -> loon is wel een financiële transactie maar puur
de aanwerving kost ons niet dus is geen boekhoudkundige transactie (uitzondering =
voetbal -> de voetballer heeft een waarde). (Ex. De prof staat niet in de jaarrekening van
de VUB)
REALISATIE
Opbrengsten is gerealiseerd als :
- De verdiend = goederen of diensren verstrekt aan klant
- Geconcretiseerd = geld of vordering verkregen van de klant.
+ andere : overeenstemming (matching), continuïteit, materliatiteit, consistentie (zie
volgende hoofdstukken)
Doordat ieder land toch zijn eigen regels had ontstond er een ander systeem van
boekhouden dat wel door een groot deel van de landen wordt gebruikt = International
Financial Reporting Standards (IFRS)
- Wereldwijde harmonisatie voor de financiële verslaggeving van ondernemingen
,- Jaarrekeningen van verschillende ondernemingen in de wereld met elkaar
vergelijkbaar te maken
- Gemaakt door International Accounting Standards Board (IASB) -> Publiceren en
opstellen van IFRS
- Binnen de Europese Unie moeten beursgenoteerde ondernemingen sinds januari 2005
hun geconsolideerde jaarrekening opstellen in overeenstemming met de IFRS
- Alle beursgenoteerde bedrijven moeten sinds deze regeling hun jaarrekening
opstellen in overeenstemming met IFRS
- In 140 van de 166 rechtsgebieden ter wereld is IFRS verplicht voor beursgenoteerde
bedrijven
- Ieder berdrijf maakt een jaarrekening maar als een bedrijf groot genoeg is, in beurs
staat en dochterbedrijven geeft moet een jaarrekeking niet alleen gemaakt worden
voor het bedrijf maar ook voor het geheel.
JURIDISCH KADER (B)
1975: eerste boekhoudkundige wet → beginselen Europese richtlijnen. Wie moet er een
boekhouding voeren ?
De Belgische wetgever verplicht in principe alle ondernemingen om een boekhouding te
voeren en bepaald hoe ze dat moet doen. Wetboek Economisch Recht definieert een
onderneming als:
NATUURLIJKE PERSONEN DIE ZELFSTANDIG EEN BEROEPSACTIVITEIT
UITOEFENEN
= Eenmanszaken
Is in principe voor iedere zelfstandige (bestuurders, beoefenaars van een vrij beroep, …).
Dit soort business is eenvoudig op te richten, er is geen minimum startkapitaal. MAAR je
belastingen zijn persoonbelastingen en je bent onbeperkt aansprakelijk.
In andere woorden : Nadeel : schulden -> dan ben je persoonlijk aansprakelijk. Ze kunnen
je privebezittingen inzetten + je winst zijn in de personenbelasting belastbaar (kan gaan
tot 50%)
RECHTSPERSONEN
VENNOOTSCHAPPEN : WINSTUITKERING MOGELIJK
- Onbeperkt en hoofdelijk -> vennootschap onder firma, commanditaire vennootschap
- Beperkt -> besloten vennootschap (BV), naamloze vennootschap (NV), coöperatieve
vennootschap (CV). Beperkt aansprakelijk tot de inbreng dat je hebt gedaan, ze zullen
niets nemen van je privébezittingen. Nadeel : je boekhouding moet zeer transparant
zijn + financieel plan moet zeer nauwkeurig zijn, als dit roekeloos gedaan wordt en je
gaat binnen de 3 jaar failliet dan ben je wel financieel aansprakelijk!
VERENIGINGEN : WINSTUITKERING VERBODEN
VZW en stichting -> winst dient om de vereniging beter te maken
, Ter info : je hebt geld in de pot gelegd en wordt dan aandeelhouder. Als je wilt stoppen
krijg je je geld terug. Als onderneming het goed doet, is er misschien winst en dan mag
die winst uitkeren aan haar aandeelhouders. Bij een VZW mag je minsten maken maar
moeten die gebruikt worden om de VZW te verbeteren.
ORGANISATIES ZONDER RECHTSPERSOONLIJKHEID
Hieronder vallen ondermeer de maatschappen. Dit is een business waarin 2 of meer dan
2 personen in samenwerking gaan. Belofte om samen te werken als groep zonder
individualiteit te verliezen. In andere woorden : 2 zelfstandige tandartsen die samen
willen werken, dan vorm je een maatschap. Er is geen minimum startkapitaal maar
onbeperkte aansprakelijkheid en moet fiscaal transparant zijn.
In deze cursus focussen we op de BV (besloten vennootschap), NV (naamloze
vennootschap) en CV (coöperatieve vennootschap). Deze hebben de meest volledige
boekhouding.
COÖPERATIEVE VENNOOTSCHAP (CV)
Meerdere vennoten (min 3) en bijzondere doelstelling : voldoen aan behoeften
coöperanten en/of economische en sociale activiteiten ontwikkelen. Geen verseist min
inbreng. Voorbeeld : samen energie kopen.
BESLOTEN VENNOOTSCHAP (BV)
o Standaard vennootschapsvorm voor KMO
o Een of meer aandeelhouders. Aandelen op naam -> elk aandeel staat een naam op
o Een of meer bestuurders
o Geen vereist minimum inbreng maar toereikend aanvansvermogen (= in je FP
financieel plan, moet je heel gedetailleerd zijn en een toereikend aanvangsvermogen
maken)
o Inbreng kan geld, nature of belofte tot arbeid zijn
AANDEELHOUDERS BESTUURSORGAAN
(benoemt)
Jij bent eigenaar maar als je groot wordt heb je bestuursorganen (die gaat de
onderneming besturen) nodig want je kan het niet meer alleen
NAAMLOZE VENNOOTSCHAP (NV)
o Een of meer aandeelhouders . Aandelen op naam of gedematerialiseerd (enkel de
bank en overheid weet wie aandeelhouder is)
