Samenvatting communiceren - '23-'24

Communiceren
Hoofdstuk 1: theorie van de communicatie




Een goede zorg
- De “technologie” vd gezondheidszorg
o = de gereedschapskist vd zorgverlener, wat de zorgverlener allemaal kan van technieken
o Kan ook gebruiksapparaten zijn
o De cliënt snapt dit niet

- Een goede communicatie tussen cliënt en het team
o Cliënt weet wanneer het een goed gesprek is
 Bv. wanneer ze zich gehoord voelen


Communicatie = hoe je geëvalueerd wordt
Deskundigen in de communicatie:

- Neerlandicus
o Geen fouten schrijven, correcte zinnen uitspreken
- Logopedist
o Bezig met taal en communicatie, vooral met stem en spraak
- PR deskundig
o Communicatie naar grote groepen
- Psycholoog
o Wat gebeurt er met mensen als ze communiceren met elkaar, communicatiepsychologie


Communicatie = interactie
Ik <-> ander  naar beide groepen kijken

De ander kan zijn

- Leidinggevende, collega, cliënt (id zorg), familielid


De ander

- Vraagt, reageert, gaat al dan niet akkoord




Misverstanden in de communicatie
- Ergotherapeut begrijpt de cliënt niet (goed)
o Risico op een foute diagnose
- Cliënt begrijpt de ergotherapeut niet (goed)
o Risico om af te haken bij de therapie

,Communicatiemodellen

Model van David Berlo
Source – boodschapper, zender

Message – het bericht, de boodschap

- Samenhangend geheel van tekens, signalen en gegevens
- Encoderen vd boodschap
o Hoe ga ik dat zo goed mogelijk uitleggen, hoe breng ik de boodschap het best over
- Decoderen vd boodschap
o Boodschap omzetten in gevoelens & gedachten zoals door de zener is bedoeld
o Interpreteren wat de zender stuurt, zegt
- VALKUIL
o Boodschap die w verzonden komt niet altijd overeen met boodschap die w ontvangen

Channel – kanaal

- Middel waardoor de boodschap w overgebracht vd bron naar ontvanger
- Verbaal = auditief kanaal
- Lichamelijk = visueel kanaal

Receiver – de ontvanger, luisteraar

- Degene die de boodschap ontvangt en erop reageert
o Geeft feedback
 = info over hoe de boodschap is ontvangen

Zender, boodschap & ontvanger = circulair verband!!




Ruis

- Lawaai/noise
o Te luid  ontvanger ontvangt boodschap niet
- Intern lawaai
o Te veel aan je hoofd  boodschap w niet opgenomen
 Je krijgt versch informatie maar  komt niet binnen

, - Extern lawaai
o Omgeving = te grote stoorzender  je verstaat niets




Vormen van communicatie: basisbegrippen
Verbale communicatie

- Alles wat we zeggen

Paraverbale communicatie

- Manier waarop je iets verbaal zegt
o Je accenten -> vanwaar je komt
o Snel of traag praten

Non – verbale communicatie

- Alles wat je doet zonder woorden te zeggen = lichaamstaal
o Gelaatsuitdrukkingen
 Boodschappen uitzenden via het gelaat
 Een emoji sturen via een bericht (blij/boos/verdrietig)
o Uiterlijk
 BELANGRIJK!!! soms is dit het enige wat we kunnen waarnemen
 Geslacht, leeftijd, huidskleur, lichaamsgestalte, vorm van het gezicht, haarkleur, kledij
o Lichaamshouding
 Hoe je staat of zit
 Bv. leerkracht staat recht – leerling zit
o Duidelijke vorm v hiërarchie
 Zie gesprekstechnieken
o Aanrakingen
 Gebaren om woorden kracht bij te zetten
 Bv. iemand vastpakken om hem te troosten, schouderklopje geven
 Personen met een hogere status  makkelijker initiatief tot aanraken
 Onze cultuur; tijdens therapie  aanraken géén plan
 Leeftijd
 Kleine kinderen en ouderen raakt men gemakkelijker dan volwassenen
o Gebaren
 = ondersteuning vd communicatie
 Gebarentaal
 Handgebaren om gevoel uit te drukken

Oefeningen gebaren:
uitleg fotos
1. v – teken, staat voor overwinning (Churchill) f (peace teken)
2. je kunt de pot op a (omgekeerd peace teken)
3. obsceen gebaar h (middelvinger)
4. geeft de grootte van iets weer d (vingers naar elkaar toe)
5. piekfijn, oké e (prima teken)
6 het haltteken g (hand plat)
7lift gebaar c (duim omhoog)
8 opgelet, anders zal ik je b (wijsvinger in de lucht)