Samenvatting Mens en Leren 2 Toegepaste Psychologie

Mens en leren

HGD en HGW
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK




Aanmelding
 Kan door leerkracht/school, ouders/voogd en/of leerling gebeuren
 De reden van aanmelding moet duidelijk zijn
 De hulpvraag kadert binnen de opdracht van de psychologisch consulent


Intake
= Info verzamelen rond hulpvraag
 Vraag verhelderen
 Wensen en verwachtingen bevragen
 Probleem analyseren
 Attributies bevragen en maatregelen en effecten beschrijven

Strategie
= Reflectie rond aanpak

 Fase 1: welke informatie heeft men op dit moment?
 Fase 2: problematische -en positieve kindfactoren clusteren, omgeving bekijken en maten van ernst
inschatten
 Fase 3: Is er nog meer informatie nodig of weet men al genoeg?
 Fase 4: Als onderzoek nodig: hypothese vormen en onderzoeksvraag opstellen


2

,Onderzoek
= Adhv geselecteerde onderzoeksmiddelen voert psychologisch consulent onderzoek uit of verwijst door
voor onderzoek. Vervolgens verwerkt hij de resultaten om een antwoord te formuleren op de
onderzoeksvragen.

Integratie/aanbeveling
= aangeven wat er aan de hand is en welke verandering wenselijk is voor de betrokken leerling

 Integratief beeld schetsen
 Wat veranderd en waarom?
 Opvoedings-, onderwijs- en ondersteuningsbehoeften formuleren
 Aanbevelingen formuleren


Advies
= Gesprek met alle betrokkenen

 Informeren
 Overleggen
 Afspreken omtrent interventies en evaluaties

Interventie + evaluatie
= Plan uitvoeren en bijsturen



Handelingsgericht werken
7 uitgangspunten
1. Onderwijs- en opvoedingsbehoeften centraal
 Vragen en ondersteuningsbehoeften van ouders, leerkracht en/of kind
 Welke aanpak, instructies, opdrachten…

2. Afstemming / wisselwerking
 Elk probleem in contextplaatsen, context kennen
 Handvaten geven om te handelen

3. Leerkracht en ouder doen er toe
 Ouders en leerkrachten hebben grote invloed op kind
 Ondersteuningsbehoeftes van hen een plaats geven

4. Positieve aspecten
 Positieve en sterke kanten aandacht geven, deze bieden tegengewicht tegen een negatief beeld




2

,5. Constructieve samenwerking
 Alle vragen, zorgen en verwachtingen ernstig nemen en respecteren
 Belang van samenwerken verwoorden
 Leerkracht en CLB-medewerker zijn professionals, ouders en leerlingen zijn
ervaringsdeskundigen = hebben elks hun aandeel
 Leerling is een belangrijke partner

6. Doelgericht
 Elke handeling/stap moet nodig en nuttig zij, in functie van afgesproken deel

7. Systematisch – transparant
 Nauwkeurigheid en volledigheid in het verzamelen van relevantie info verhogen de kans op
goed advies
 Vertrouwen is belangrijk


Faire diagnostiek
= Zorgzame & kwaliteitsvolle diagnostiek bij anderstalige en/of kansarme kinderen.

 Vertrouwensrelatie creëren
 Positief, constructief kader opbouwen
 Voldoende informatie verzamelen
 Eigen waarden en (voor)oordelen onder ogen zien
 Breed kijken, rekening houden met context
 Toegankelijk taalgebruik hanteren
 Geloven in veranderbaarheid
 Ook bij kansarmen en hun omgeving


Lage testscore

 Is het een weergave van hetgeen de test wil weergeven?
 Is er een andere oorzaak?

Gesprek met ouders en kinderen
Kinderen
Luisteren: 4 niveaus

1. Selectief luisteren en alleen horen wat ik wil
2. Kritisch luisteren of ik het al dan niet eens ben (& andere overtuigen van mijn gelijk)
3. Weten dat iedereen een ander mening heeft, maar ‘2 weten meer dan 1’
4. Ervan uitgaan dat ik van iedereen kan leren en mijn eigen denkbeeld veranderen door het luisteren
naar anderen




2

, Ouders
Boze ouders
 Boosheid serieus nemen
 Regie houden
 Geef je professionele grenzen aan

Ongeïnteresseerde ouders
 Toon begrip
 Informeer hen over het kind
 Zoek naar gemeenschappelijk belang

Perfectionistische ouders
 Spreek waardering uit
 Vraag naar concrete verwachtingen
 Stel hun perspectief bij

Professionele ouders
 Advies serieus nemen
 Wees duidelijk over de verantwoordelijkheid
 Geef grenzen aan en werk samen

Afhankelijke ouder
 Wees duidelijk
 Ondersteuning bieden
 Samenwerken

Overbezorgde/beschermende ouders
 Objectieve en eerlijke informatie geven
 Zorgen erkennen
 Ondersteuning bieden

Verwaarlozende ouders
 In gesprek gaan
 Leg de verantwoordelijkheid v/d school uit
 Overweeg doorverwijzing

Ouders uit niet – Westerse culturen
 Wat is ‘goed onderwijs’
 Toon respect voor de achtergronden en gewoonten




2