Blok 1: KL: Lichamelijke Opvoeding
Wat zijn leerplannen?
● Overzicht van leerstof die behandeld moet worden
● Scholen zijn verplicht om de leerplannen te laten goedkeuren
● Het is een samenraapsel van eindtermen en ontwikkelingsdoelen
● Vlaanderen telt 3 onderwijsnetten:
○ GO! Onderwijs
○ OVSG onderwijs = gesubsidieerd officieel onderwijs
○ Katholiek onderwijs en andere vrije scholen = gesubsidieerd vrij
onderwijs
Leerplannen lichamelijke opvoeding (4 grote doelen)
● Aanzetten tot gezonde actieve levensstijl
● Lichamelijk opvoeden
● Samen leren bewegen
● Wegwijs maken in onze sport- en bewegingscultuur
1. Wat is het belang van bewegen?
Het is noodzakelijk dat kinderen dagelijks bewegen. 1 à 2 lessen L.O. is
onvoldoende om tegemoet te komen aan de bewegingsdrang van kinderen.
6x10min/dag op matige tot hoge intensiteit is aanbevolen. + 3x/week activiteit
om spieren en botten te versterken!
Binnen de huidige samenleving hebben we vanaf kleuterleeftijd een tekort aan
lichaamsbeweging, zowel thuis als op school. Lichaamsbeweging draagt bij tot
betere motorische, sociale, emotionele en cognitieve ontwikkeling:
● Motorisch: meer bewegen = beter bewegen, flexibeler, fitter
● Sociaal: verbetert de sociale vaardigheden en interactie met anderen
● Emotioneel: versterkt emotioneel welbevinden: gemoedstoestand, …
zelfvertrouwen, …
● Cognitief: zorgt voor sterkere ontwikkeling van de hersenen
2. Wat zijn de eindtermen voor het leergebied
lichamelijke opvoeding?
De leerplannen zijn opgedeeld in persoonsdoelen en bewegingsdoelen.
Deze vormen samen de 3 groepen eindtermen:
● persoonsdoelen
- Gezonde en veilige levensstijl
➢ o.a.: inspanning en ontspanning
● Bv. Een cooling down op het einde van de les L.O.
➢ Veilig en verantwoord bewegen
● Bv. Hoe kan ik veilig bewegen op de speelplaats
, ➢ Correcte lichaamshouding
● Bv. Zitten tijdens het schrijven, het juist heffen van materiaal
- Zelfconcept en sociaal functioneren
➢ Zelf bewegen
➢ Bewegen met anderen
● bv. Kunnen samenwerken, naleven van regels, kunnen
luisteren naar andere leerlingen
➢ Reflecteren op bewegen
● Bewegingsdoelen
- Motorische competenties
➢ o.a.: KLUSCE
➢ Psychomotoriek
➢ Groot-motorische vaardigheden
De eindtermen L.O. vallen onder 3 groepen van
doelstellingen:
1. Gezonde en veilige levensstijl
ontwikkelen
● Fysieke basisconditie opbouwen en onderhouden
● Ruimer dan bewegen of trainen
➔ ontwikkelen van een attitude
2. Zelfconcept en sociaal functioneren ontwikkelen
● Vanuit bewegingssituaties zichzelf en anderen leren kennen en
aanvaarden
● Samenwerken, helpen, steun verlenen
3. Motorische competenties ontwikkelen
● Bewegingsmogelijkheden van kinderen uitbouwen
- Bv. lopen, kruipen, sluipen, wandelen, slaan met een raket,...
● Basisvaardigheden ontwikkelen
● Specifieke vaardigheden leren in activiteiten die deel uitmaken van
onze bewegingscultuur
- Bv. In dagelijkse leven, in clubverband
3. Welke (leerplan)doelen streven we na met het
. leergebied lichamelijke opvoeding?
De algemene doelstellingen die nagestreefd worden met het leergebied L.O.
(GO!):
1. Aanzetten tot een gezonde en actieve levensstijl:
● Kinderen bewegen veel en graag
● Inzetten op plezierbeleving (beweegsituaties op eigen niveau)
● Belang van correcte lichaamshouding en -hygiëne
● Inzetten op blijvende attitudevorming, niet op tijdelijk fysiek resultaat
, 2. Lichamelijk opvoeden:
● Brede motorische ontwikkeling (onderdeel van de persoonsontwikkeling)
○ Grove motoriek: meerdere spiergroepen gelijkertijd in gebruik. Vb.
kruipen, lopen en zwemmen
○ Fijne motoriek: meer subtiele handelingen, zoals schrijven, knippen
en tekenen.
● Natuurlijke basisbewegingen en fijn-motorische ontwikkeling
● Fysieke fitheid stimuleren (KLUSCE)
● Ontwikkelen van adequaat zelfbeeld (gevoel van competentie positief
zelfbeeld)
● Veilig leren bewegen (met anderen, op speelplaats, in zwembad)
3. Samen leren bewegen:
● Belang van sociale vaardigheden (fairplay; accepteren en naleven van
regels, creëren van samenhorigheid)
4. Wegwijs maken in onze sport- en bewegingscultuur:
● Bewegingsonderwijs wil kinderen oriënteren
● Proeven van een breed aanbod (introductielessen; samenwerkingen met
sportclubs; sportdagen)
● Brede motorische ontwikkeling is nodig voor overstap naar
sportparticipatie
4. Wat zijn de FUNdamenten van goed onderwijs
…….in lichamelijke opvoeding?
Omdat plezier centraal moet staan en omdat we bij kinderen in de basisschool
goede fundamenten willen leggen voor een actief, sociaal en gezond leven
stellen we volgende fundamentals voorop: (~ didactische principes)
● Absolute voorwaarde = plezier beleven
○ Positieve bewegingingesteldheid
● Basis leggen voor actief, sociaal en gezond leven
● Kinderen moeten plezier/uitdaging hebben in de lessen L.O.
FUNdamental 1: Geïntegreerd aan zowel bewegings- als persoonsdoelen
. werken
● Bewegingsdoelen: kracht, lenigheid, uithoudingsvermogen, snelheid,
coördinatie en evenwicht,...
○ Sociale vaardigheid en gezonde/veilige levensstijl
● Persoonsdoelen: zelf bewegen, bewegen met anderen, veilig en
verantwoord bewegen,...
○ Sociale vaardigheden, gezonde en veilige levensstijl
!!! In elke les moeten zowel bewegings- als persoonsdoelen zitten
FUNdamental 2: Focussen op KLUS(CE)
● Ontwikkelen van fysieke fitheid is een algemene doelstelling
○ Kracht
○ Lenigheid
○ Uithouding De ‘conditionele eigenschappen’
○ Snelheid
Wat zijn leerplannen?
● Overzicht van leerstof die behandeld moet worden
● Scholen zijn verplicht om de leerplannen te laten goedkeuren
● Het is een samenraapsel van eindtermen en ontwikkelingsdoelen
● Vlaanderen telt 3 onderwijsnetten:
○ GO! Onderwijs
○ OVSG onderwijs = gesubsidieerd officieel onderwijs
○ Katholiek onderwijs en andere vrije scholen = gesubsidieerd vrij
onderwijs
Leerplannen lichamelijke opvoeding (4 grote doelen)
● Aanzetten tot gezonde actieve levensstijl
● Lichamelijk opvoeden
● Samen leren bewegen
● Wegwijs maken in onze sport- en bewegingscultuur
1. Wat is het belang van bewegen?
Het is noodzakelijk dat kinderen dagelijks bewegen. 1 à 2 lessen L.O. is
onvoldoende om tegemoet te komen aan de bewegingsdrang van kinderen.
6x10min/dag op matige tot hoge intensiteit is aanbevolen. + 3x/week activiteit
om spieren en botten te versterken!
Binnen de huidige samenleving hebben we vanaf kleuterleeftijd een tekort aan
lichaamsbeweging, zowel thuis als op school. Lichaamsbeweging draagt bij tot
betere motorische, sociale, emotionele en cognitieve ontwikkeling:
● Motorisch: meer bewegen = beter bewegen, flexibeler, fitter
● Sociaal: verbetert de sociale vaardigheden en interactie met anderen
● Emotioneel: versterkt emotioneel welbevinden: gemoedstoestand, …
zelfvertrouwen, …
● Cognitief: zorgt voor sterkere ontwikkeling van de hersenen
2. Wat zijn de eindtermen voor het leergebied
lichamelijke opvoeding?
De leerplannen zijn opgedeeld in persoonsdoelen en bewegingsdoelen.
Deze vormen samen de 3 groepen eindtermen:
● persoonsdoelen
- Gezonde en veilige levensstijl
➢ o.a.: inspanning en ontspanning
● Bv. Een cooling down op het einde van de les L.O.
➢ Veilig en verantwoord bewegen
● Bv. Hoe kan ik veilig bewegen op de speelplaats
, ➢ Correcte lichaamshouding
● Bv. Zitten tijdens het schrijven, het juist heffen van materiaal
- Zelfconcept en sociaal functioneren
➢ Zelf bewegen
➢ Bewegen met anderen
● bv. Kunnen samenwerken, naleven van regels, kunnen
luisteren naar andere leerlingen
➢ Reflecteren op bewegen
● Bewegingsdoelen
- Motorische competenties
➢ o.a.: KLUSCE
➢ Psychomotoriek
➢ Groot-motorische vaardigheden
De eindtermen L.O. vallen onder 3 groepen van
doelstellingen:
1. Gezonde en veilige levensstijl
ontwikkelen
● Fysieke basisconditie opbouwen en onderhouden
● Ruimer dan bewegen of trainen
➔ ontwikkelen van een attitude
2. Zelfconcept en sociaal functioneren ontwikkelen
● Vanuit bewegingssituaties zichzelf en anderen leren kennen en
aanvaarden
● Samenwerken, helpen, steun verlenen
3. Motorische competenties ontwikkelen
● Bewegingsmogelijkheden van kinderen uitbouwen
- Bv. lopen, kruipen, sluipen, wandelen, slaan met een raket,...
● Basisvaardigheden ontwikkelen
● Specifieke vaardigheden leren in activiteiten die deel uitmaken van
onze bewegingscultuur
- Bv. In dagelijkse leven, in clubverband
3. Welke (leerplan)doelen streven we na met het
. leergebied lichamelijke opvoeding?
De algemene doelstellingen die nagestreefd worden met het leergebied L.O.
(GO!):
1. Aanzetten tot een gezonde en actieve levensstijl:
● Kinderen bewegen veel en graag
● Inzetten op plezierbeleving (beweegsituaties op eigen niveau)
● Belang van correcte lichaamshouding en -hygiëne
● Inzetten op blijvende attitudevorming, niet op tijdelijk fysiek resultaat
, 2. Lichamelijk opvoeden:
● Brede motorische ontwikkeling (onderdeel van de persoonsontwikkeling)
○ Grove motoriek: meerdere spiergroepen gelijkertijd in gebruik. Vb.
kruipen, lopen en zwemmen
○ Fijne motoriek: meer subtiele handelingen, zoals schrijven, knippen
en tekenen.
● Natuurlijke basisbewegingen en fijn-motorische ontwikkeling
● Fysieke fitheid stimuleren (KLUSCE)
● Ontwikkelen van adequaat zelfbeeld (gevoel van competentie positief
zelfbeeld)
● Veilig leren bewegen (met anderen, op speelplaats, in zwembad)
3. Samen leren bewegen:
● Belang van sociale vaardigheden (fairplay; accepteren en naleven van
regels, creëren van samenhorigheid)
4. Wegwijs maken in onze sport- en bewegingscultuur:
● Bewegingsonderwijs wil kinderen oriënteren
● Proeven van een breed aanbod (introductielessen; samenwerkingen met
sportclubs; sportdagen)
● Brede motorische ontwikkeling is nodig voor overstap naar
sportparticipatie
4. Wat zijn de FUNdamenten van goed onderwijs
…….in lichamelijke opvoeding?
Omdat plezier centraal moet staan en omdat we bij kinderen in de basisschool
goede fundamenten willen leggen voor een actief, sociaal en gezond leven
stellen we volgende fundamentals voorop: (~ didactische principes)
● Absolute voorwaarde = plezier beleven
○ Positieve bewegingingesteldheid
● Basis leggen voor actief, sociaal en gezond leven
● Kinderen moeten plezier/uitdaging hebben in de lessen L.O.
FUNdamental 1: Geïntegreerd aan zowel bewegings- als persoonsdoelen
. werken
● Bewegingsdoelen: kracht, lenigheid, uithoudingsvermogen, snelheid,
coördinatie en evenwicht,...
○ Sociale vaardigheid en gezonde/veilige levensstijl
● Persoonsdoelen: zelf bewegen, bewegen met anderen, veilig en
verantwoord bewegen,...
○ Sociale vaardigheden, gezonde en veilige levensstijl
!!! In elke les moeten zowel bewegings- als persoonsdoelen zitten
FUNdamental 2: Focussen op KLUS(CE)
● Ontwikkelen van fysieke fitheid is een algemene doelstelling
○ Kracht
○ Lenigheid
○ Uithouding De ‘conditionele eigenschappen’
○ Snelheid
