Kwantitatieve onderzoeksmethoden in de gezondheidswetenschappen
Research problems, research questions and hypotheses
Onderzoeksprobleem (kennisgebrek) > onderzoeksvraag > hypothese
Onderzoeksprobleem Probleemtoestand binnen breed onderwerp
Probleemstelling Argument om oz uit te voeren waarom deze studie?
Onderzoeksvraag Spec vraag die onderzoeker wil beantwoorden mbv onderzoek
Hypothese Predictie/voorspelling over antwoord op oz-vraag
Doelomschrijving Samenvatting v doel/nut van het onderzoek
Onderzoeksdoel/-objectieven Prestaties die men wil verwezenlijken met dit onderzoek
Kwantitatief onderzoek Kwalitatief onderzoek
Vnl. concepten die al redelijk ontwikkeld zijn Exploreren van brede context & betekenis van
- Er is al bestaand bewijs minder begrepen fenomenen
- Er zijn al betrouwbare meetmethoden Exploreren, verklaren
Vergelijken van bepaalde zaken Adhv interviews, gesprekken, …
Adhv gevalideerde vragenlijst
Bronnen v onderzoeksproblemen: klinische ervaringen tijdens werk, poging tot
kwaliteitsverbetering, literatuur, sociale problemen, theorieën, ideeën van externe bronnen, …
Developing & refining research problems:
Stap 1 = topic selecteren:
- Creatief proces = brainstormen, thema’s exploreren, wat kan gefinancierd worden, …
- Preliminary ideas = eerste ideeën
- Ordenen op vlak van interesse, kennis over onderwerp, haalbaarheid
Is onderzoek mogelijk? bv. kwetsbare groepen, bep competenties nodig, …
Kiezen van meest “vruchtbare” idee
Stap 2 = topic vernauwen:
- Ruime vragen stellen:
Bv. wat is de betekenis van…? Welke factoren dragen bij tot…?
- Opletten voor te brede/complexe problemen
- Verschillende onderzoeksproblemen kunnen naar voor komen
Elk probleem zou anders onderzocht worden (paradigma) = kwantitatief/kwalitatief
Stap 3 = kritische evaluatie van onderzoeksproblemen 4 aspecten:
1) Significantie (belang) v/h probleem = moet bijdrage of voordeel leveren
2) Onderzoekbaarheid = morele/ethische vragen kunnen niet onderzocht worden, want geen
juist of foute antwoorden (enkel standpunten)
3) Haalbaarheid
Tijd deadline haalbaar?
Ervaring vd onderzoeker
Beschikbaarheid van participanten
Medewerking van anderen
Ethische overwegingen
Faciliteiten en materiaal
Financiële capaciteit
4) Interesse v/d onderzoeker ook belangrijk!
Communicating research problems & questions:
Statements of purpose = doelstelling = samenvatting van onderzoeksdoelen:
, The purpose (aim, goal, intent, objective) of this study was…
Kwantitatief onderzoek Kwalitatief onderzoek
PICO elementen: Kernconcept & groep, community of setting
- P = populatie waar het onderzoek over gaat
- I = interventie
- C = controle/vergelijking Gebruikte werkwoorden: beschrijven,
- O = outcome exploreren, begrijpen, ontdekken, ontwikkelen,
Gebruikte werkwoorden = testen, evalueren, genereren, …
vergelijken, …
Onderzoeksvragen = doelstelling vragend geformuleerd:
Simpel en direct nodigt uit tot antwoorden
Helpt om te focussen op type data dat nodig is
Kwantitatieve onderzoeksvragen Kwalitatieve onderzoeksvragen
Vragen conceptualiseren itv variabelen: Bevat fenomeen & groep/populatie dat men
- Onafhankelijke var (IV) onderzoekt
- Afhankelijke var (DV) Vragen kunnen worden aangepast
Moderator var = beïnvloed de invloed van IV op gedurende verloop vd studie
DV, maar wordt zelf niet beïnvloed door IV
Mediating var = w beïnvloed door IV &
beïnvloed zelf DV
Beschrijvende onderzoeksvragen enkel
observeren, geen interventie uitvoeren
Probleemstelling: bevat meestal:
1) Identificatie vh probleem
2) Achtergrond (context)
3) Omvang vh probleem = grootte, # mensen getroffen
4) Gevolgen (als het niet w opgelost)
5) Gebreken/gaten in kennis
6) Voorgestelde oplossing
Onderzoekshypothesen:
= predictie of voorspelling over de relatie tssn variabelen
Soms gebaseerd op een theorie
Leidt tot kritisch denken & voorzichtige interpretatie van bewijs
Onafhankelijke var testbare relatie in populatie afhankelijke var
Inductieve hypothese Deductieve hypothese
Startpunt = waarnemingen generalisatie Startpunt = theorie
Bronnen: Als theorie juist is bep uitkomsten
- Klinische ervaringen Hypothese ondersteund = theorie versterkt
- Kwalitatieve studies
Formulering van de hypothese:
- Tegenwoordige tijd (we onderzoeken het NU)
- Duidelijk verwoord, kort & bondig
- Over populatie, niet over steekproef
- Directioneel = geven richting aan relatie tssn var
- Niet-directioneel = geven geen richting aan
- Simpel complex
, Onderzoekshypothese Nulhypothese
= substantieve of wetenschappelijke hypothese = statistische hypothese
Verwacht relatie tssn var Gaat uit van geen relatie tssn var
Hypothesen worden aanvaard/ondersteund of verworpen, maar NOOIT BEWEZEN
Eerder garantie dat bekomen resultaat (niet) overeenstemt met realiteit
H7: Ethiek in onderzoek:
Onderzoek met mensen rechten moeten beschermd worden = ethisch handelen
Ethische vereisten kunnen moeilijk zijn conflict met nood om streng bewijs te verzamelen
Codes of Ethics:
Schending v mensenrechten “in naam vd wetenschap” voorkomen Ethische codes:
- Nuremberg code (1947) = internationale standaarden nav Nazi-misdrijven
- Declaration of Helsinki (1964) = internationale standaarden herbekeken in 2013
Meeste disciplines hebben eigen ethische code opgesteld:
- ANA = Americain Nurses Association
Ethische code voor verpleegkundigen met interpretatieve uitspraken
Voor werkende verpleegkundigen en verpleegkundigen in onderzoek
- Canadian nurses association
- Australië – 3 nursing organisations
- ICN = International Council of Nurses code of ethics for nurses
Overheidsreglementering voor bescherming van onderzoeksparticipanten:
Overheid sponsort onderzoek & stelt regels op voor nakomen van de ethische principes
Verenigde Staten: Nationale Commissie voor de bescherming van menselijke proefpersonen van
biomedisch & behavioristisch onderzoek
Belmont report = Ethische principes & richtlijnen voor onderzoek met menseljike proefpersonen
Bv. onderzoeken door NINR = National Institute for Nursing Research
3 kernprincipes:
1) Weldadigheid = beneficence
2) Respect voor menseljke waardigheid = respect for human dignity
3) Rechtvaardigheid = justice
Ethische dillema’s bij uitvoeren v onderzoek:
Schending van ethische principes niet om met opzet schade te berokkenen
Meestal gevolg van zeer nodig onderzoek op lange termijn
Rechten vd participanten studievereisten conflict = ethisch dillema
Bij verpleegkundigen: rol als onderzoeker kan ook in strijd zijn met rol als verpleegkundige
Ethische principes voor bescherming van onderzoeksparticipanten:
1) Weldadigheid (beneficence) = vrijgevigheid
2) Respect voor menselijke waardigheid (respect for human dignity)
3) Rechtvaardigheid (justice)
1 – Beneficence = weldadigheid:
Beneficence = minimaliseren schade (nonmaleficence) & maximaliseren voordelen
, The right to freedom from harm & discomfort = recht op vrijheid van schade en ongemak:
Schade en ongemak = fysiek, emotioneel, sociaal of financieel
Sensitiviteit voor psychologische gevolgen gespecialiseerde/gekwalificeerde onderzoekers
Bij risico op schade onderzoek stoppen
Bij testen medicatie: eerst onderzoek op dieren of weefselculturen
The right to protection from exploitation = recht op bescherming tegen uitbuiting:
Deelname mag niet tegen participanten gebruikt worden
Bv. druggebruik doorgeven aan autoriteiten
Participanten stappen in speciale relatie met onderzoeker risico uitbuiting:
Openlijk (overt) & kwaadaardig (bv. seksuele uitbuiting)
Ongrijpbaar (bv. ipv 30’ toch 90’)
Bij verpleegkundigen & vroedvrouwen: onderzoeker-participant EN verpleging-patiënt relatie
Nog meer risico uitbuiting
2 – Respect for human dignity = respect voor menselijke waardigheid:
The right to self-determination = recht op zelfbeschikking:
Mensen hebben recht:
- Om vrijwillig te beslissen of ze deelnemen of niet, zonder risico of nadelige behandeling
- Om vragen te stellen
- Om te weigeren info te geven
- Om zich terug te trekken
Vrijheid van dwang:
- Dreigen met sancties als men niet meedoet of beloning beloven als men wel mee doet
Opletten verpleging-patiënt relaties onderzoeker heeft autoriteitspositie & heeft invloed
op beslissing van potentiële participanten
The right to full disclosure = recht op volledige informatie/openheid:
Volledige informatie & openheid over:
- Het onderzoek
- Het recht om participatie te weigeren
- De verantwoordelijkheden van de onderzoeker
- De risico’s en voordelen
MAAR dit kan zorgen voor vertekeningen & problemen bij werven v participanten
Hoe oplossen?
Coverte data collectie (verbergen) = datacollectie zonder dat participanten dit weten of
hiermee ingestemd hebben (bv. verborgen camera’s)
Enkel acceptabel als recht op privacy niet geschonden wordt
Misleiding (deception) = opzettelijk achterhouden van info of valse info geven
MAAR dit interfereert met recht om geïnformeerde beslissingen te maken = ethisch
dillema
Modern probleem: data verzamelen online consent nodig?
3 – Justice = rechtvaardigheid:
The right to fair treatment = recht op eerlijke behandeling
Distributieve rechtvaardigheid = eerlijke distributie van voordelen en lasten vh onderzoek
- Selectie v deelnemers obv studievereisten en niet obv de kwetsbaarheid van een groep
Research problems, research questions and hypotheses
Onderzoeksprobleem (kennisgebrek) > onderzoeksvraag > hypothese
Onderzoeksprobleem Probleemtoestand binnen breed onderwerp
Probleemstelling Argument om oz uit te voeren waarom deze studie?
Onderzoeksvraag Spec vraag die onderzoeker wil beantwoorden mbv onderzoek
Hypothese Predictie/voorspelling over antwoord op oz-vraag
Doelomschrijving Samenvatting v doel/nut van het onderzoek
Onderzoeksdoel/-objectieven Prestaties die men wil verwezenlijken met dit onderzoek
Kwantitatief onderzoek Kwalitatief onderzoek
Vnl. concepten die al redelijk ontwikkeld zijn Exploreren van brede context & betekenis van
- Er is al bestaand bewijs minder begrepen fenomenen
- Er zijn al betrouwbare meetmethoden Exploreren, verklaren
Vergelijken van bepaalde zaken Adhv interviews, gesprekken, …
Adhv gevalideerde vragenlijst
Bronnen v onderzoeksproblemen: klinische ervaringen tijdens werk, poging tot
kwaliteitsverbetering, literatuur, sociale problemen, theorieën, ideeën van externe bronnen, …
Developing & refining research problems:
Stap 1 = topic selecteren:
- Creatief proces = brainstormen, thema’s exploreren, wat kan gefinancierd worden, …
- Preliminary ideas = eerste ideeën
- Ordenen op vlak van interesse, kennis over onderwerp, haalbaarheid
Is onderzoek mogelijk? bv. kwetsbare groepen, bep competenties nodig, …
Kiezen van meest “vruchtbare” idee
Stap 2 = topic vernauwen:
- Ruime vragen stellen:
Bv. wat is de betekenis van…? Welke factoren dragen bij tot…?
- Opletten voor te brede/complexe problemen
- Verschillende onderzoeksproblemen kunnen naar voor komen
Elk probleem zou anders onderzocht worden (paradigma) = kwantitatief/kwalitatief
Stap 3 = kritische evaluatie van onderzoeksproblemen 4 aspecten:
1) Significantie (belang) v/h probleem = moet bijdrage of voordeel leveren
2) Onderzoekbaarheid = morele/ethische vragen kunnen niet onderzocht worden, want geen
juist of foute antwoorden (enkel standpunten)
3) Haalbaarheid
Tijd deadline haalbaar?
Ervaring vd onderzoeker
Beschikbaarheid van participanten
Medewerking van anderen
Ethische overwegingen
Faciliteiten en materiaal
Financiële capaciteit
4) Interesse v/d onderzoeker ook belangrijk!
Communicating research problems & questions:
Statements of purpose = doelstelling = samenvatting van onderzoeksdoelen:
, The purpose (aim, goal, intent, objective) of this study was…
Kwantitatief onderzoek Kwalitatief onderzoek
PICO elementen: Kernconcept & groep, community of setting
- P = populatie waar het onderzoek over gaat
- I = interventie
- C = controle/vergelijking Gebruikte werkwoorden: beschrijven,
- O = outcome exploreren, begrijpen, ontdekken, ontwikkelen,
Gebruikte werkwoorden = testen, evalueren, genereren, …
vergelijken, …
Onderzoeksvragen = doelstelling vragend geformuleerd:
Simpel en direct nodigt uit tot antwoorden
Helpt om te focussen op type data dat nodig is
Kwantitatieve onderzoeksvragen Kwalitatieve onderzoeksvragen
Vragen conceptualiseren itv variabelen: Bevat fenomeen & groep/populatie dat men
- Onafhankelijke var (IV) onderzoekt
- Afhankelijke var (DV) Vragen kunnen worden aangepast
Moderator var = beïnvloed de invloed van IV op gedurende verloop vd studie
DV, maar wordt zelf niet beïnvloed door IV
Mediating var = w beïnvloed door IV &
beïnvloed zelf DV
Beschrijvende onderzoeksvragen enkel
observeren, geen interventie uitvoeren
Probleemstelling: bevat meestal:
1) Identificatie vh probleem
2) Achtergrond (context)
3) Omvang vh probleem = grootte, # mensen getroffen
4) Gevolgen (als het niet w opgelost)
5) Gebreken/gaten in kennis
6) Voorgestelde oplossing
Onderzoekshypothesen:
= predictie of voorspelling over de relatie tssn variabelen
Soms gebaseerd op een theorie
Leidt tot kritisch denken & voorzichtige interpretatie van bewijs
Onafhankelijke var testbare relatie in populatie afhankelijke var
Inductieve hypothese Deductieve hypothese
Startpunt = waarnemingen generalisatie Startpunt = theorie
Bronnen: Als theorie juist is bep uitkomsten
- Klinische ervaringen Hypothese ondersteund = theorie versterkt
- Kwalitatieve studies
Formulering van de hypothese:
- Tegenwoordige tijd (we onderzoeken het NU)
- Duidelijk verwoord, kort & bondig
- Over populatie, niet over steekproef
- Directioneel = geven richting aan relatie tssn var
- Niet-directioneel = geven geen richting aan
- Simpel complex
, Onderzoekshypothese Nulhypothese
= substantieve of wetenschappelijke hypothese = statistische hypothese
Verwacht relatie tssn var Gaat uit van geen relatie tssn var
Hypothesen worden aanvaard/ondersteund of verworpen, maar NOOIT BEWEZEN
Eerder garantie dat bekomen resultaat (niet) overeenstemt met realiteit
H7: Ethiek in onderzoek:
Onderzoek met mensen rechten moeten beschermd worden = ethisch handelen
Ethische vereisten kunnen moeilijk zijn conflict met nood om streng bewijs te verzamelen
Codes of Ethics:
Schending v mensenrechten “in naam vd wetenschap” voorkomen Ethische codes:
- Nuremberg code (1947) = internationale standaarden nav Nazi-misdrijven
- Declaration of Helsinki (1964) = internationale standaarden herbekeken in 2013
Meeste disciplines hebben eigen ethische code opgesteld:
- ANA = Americain Nurses Association
Ethische code voor verpleegkundigen met interpretatieve uitspraken
Voor werkende verpleegkundigen en verpleegkundigen in onderzoek
- Canadian nurses association
- Australië – 3 nursing organisations
- ICN = International Council of Nurses code of ethics for nurses
Overheidsreglementering voor bescherming van onderzoeksparticipanten:
Overheid sponsort onderzoek & stelt regels op voor nakomen van de ethische principes
Verenigde Staten: Nationale Commissie voor de bescherming van menselijke proefpersonen van
biomedisch & behavioristisch onderzoek
Belmont report = Ethische principes & richtlijnen voor onderzoek met menseljike proefpersonen
Bv. onderzoeken door NINR = National Institute for Nursing Research
3 kernprincipes:
1) Weldadigheid = beneficence
2) Respect voor menseljke waardigheid = respect for human dignity
3) Rechtvaardigheid = justice
Ethische dillema’s bij uitvoeren v onderzoek:
Schending van ethische principes niet om met opzet schade te berokkenen
Meestal gevolg van zeer nodig onderzoek op lange termijn
Rechten vd participanten studievereisten conflict = ethisch dillema
Bij verpleegkundigen: rol als onderzoeker kan ook in strijd zijn met rol als verpleegkundige
Ethische principes voor bescherming van onderzoeksparticipanten:
1) Weldadigheid (beneficence) = vrijgevigheid
2) Respect voor menselijke waardigheid (respect for human dignity)
3) Rechtvaardigheid (justice)
1 – Beneficence = weldadigheid:
Beneficence = minimaliseren schade (nonmaleficence) & maximaliseren voordelen
, The right to freedom from harm & discomfort = recht op vrijheid van schade en ongemak:
Schade en ongemak = fysiek, emotioneel, sociaal of financieel
Sensitiviteit voor psychologische gevolgen gespecialiseerde/gekwalificeerde onderzoekers
Bij risico op schade onderzoek stoppen
Bij testen medicatie: eerst onderzoek op dieren of weefselculturen
The right to protection from exploitation = recht op bescherming tegen uitbuiting:
Deelname mag niet tegen participanten gebruikt worden
Bv. druggebruik doorgeven aan autoriteiten
Participanten stappen in speciale relatie met onderzoeker risico uitbuiting:
Openlijk (overt) & kwaadaardig (bv. seksuele uitbuiting)
Ongrijpbaar (bv. ipv 30’ toch 90’)
Bij verpleegkundigen & vroedvrouwen: onderzoeker-participant EN verpleging-patiënt relatie
Nog meer risico uitbuiting
2 – Respect for human dignity = respect voor menselijke waardigheid:
The right to self-determination = recht op zelfbeschikking:
Mensen hebben recht:
- Om vrijwillig te beslissen of ze deelnemen of niet, zonder risico of nadelige behandeling
- Om vragen te stellen
- Om te weigeren info te geven
- Om zich terug te trekken
Vrijheid van dwang:
- Dreigen met sancties als men niet meedoet of beloning beloven als men wel mee doet
Opletten verpleging-patiënt relaties onderzoeker heeft autoriteitspositie & heeft invloed
op beslissing van potentiële participanten
The right to full disclosure = recht op volledige informatie/openheid:
Volledige informatie & openheid over:
- Het onderzoek
- Het recht om participatie te weigeren
- De verantwoordelijkheden van de onderzoeker
- De risico’s en voordelen
MAAR dit kan zorgen voor vertekeningen & problemen bij werven v participanten
Hoe oplossen?
Coverte data collectie (verbergen) = datacollectie zonder dat participanten dit weten of
hiermee ingestemd hebben (bv. verborgen camera’s)
Enkel acceptabel als recht op privacy niet geschonden wordt
Misleiding (deception) = opzettelijk achterhouden van info of valse info geven
MAAR dit interfereert met recht om geïnformeerde beslissingen te maken = ethisch
dillema
Modern probleem: data verzamelen online consent nodig?
3 – Justice = rechtvaardigheid:
The right to fair treatment = recht op eerlijke behandeling
Distributieve rechtvaardigheid = eerlijke distributie van voordelen en lasten vh onderzoek
- Selectie v deelnemers obv studievereisten en niet obv de kwetsbaarheid van een groep
