Samenvatting - Anatomie

H4: Weefselniveau
Verschillende cellen hebben verschillende opbouw en kunnen hierdoor beperkt een aantal functies
vervullen

De combinatie van diverse soorten weefsel vormt dan een orgaan.

 Histologie = celleer
 Histologen onderscheiden 4 types weefsels:
- Epitheel
- Bindweefsel
- Spierweefsel
- Zenuwweefsel

Epitheelweefsel

 Epitheel:
- Lagen cellen die inwendige oppervlakten bedekken: maag, long, hart
- Lagen cellen die uitwendige oppervlakten bedekken: huid, binnenzijde van maagdarmstelsel
 Klieren:
- Cellen die ‘producten’ kunnen aanmaken en afscheiden
o Er bestaan hormoonproducerende cellen, binnenzijde van de dunne darm maakt
hormonen aan die de pancreas aanzetten tot het produceren van
spijsverteringsenzymen of die de galblaas laten samentrekken
 Kenmerken van epitheel:
- Cellen liggen dicht opeengeplakt
- Het vrije (apicaal) oppervlak is blootgesteld aan een intern of extern compartiment
- Cellen liggen op een basaalmembraan, zorgt voor diepere verbinding met onderliggende
bindweefsel
- A-vasculair: geen bloedvaten aanwezig, voor voeding afhankelijk van dieper gelegen lagen
- Beschadigde epitheelcellen worden vervangen

Epitheel:

- Bekleed inwendige transportbuizen die in verbinding staan met de buitenwereld
o Maagwandklieren: geven hun productie af aan de binnenzijde van de maag
o Transurethrale klieren: geven hun productie af aan de binnenzijde van de urethra
- Vormt een selectieve barrière tussen de uitwendige omgeving en de dieper gelegen lagen
o Het endocard van het hart (wordt gevormd door epitheelcellen) vormt de scheiding
tussen het bloed dat in het hart zit en de dieper gelegen spierlaag
 Functie epitheel:
o Minder wrijving tussen onderdelen = minder slijtage
 Vochtige substantie tussen de twee pleura
o Vloeistofsamenstelling van inwendige holte wordt gereguleerd
 Regulering hoeveelheid hersenvocht
o De mate van selectieve barrière bepaalt de communicatie tussen bloed en
weefselvocht:

,  Capillairen bestaan slechts uit een laag cellen, die spieren bevat: doorgang is
moeilijk
o Vorming van gespecialiseerde klierproducten
 Exocriene klieren: geven product af aan het externe milieu
(spijsverteringsenzymen)
 Endocriene klieren: geven product af aan het interne milieu (hormonen)



 Epitheel en verbinding tussen cellen:
- Noodzaak van onderlinge verbinding en verbinding met het basale membraan
- Tight junction;
o Verbinding van aaneengrenzende lipide lagen van het plasmamembraan
o Verbinding loopt door in het cytoskelet
o Waar? Opbouw van epitheelcellen in het spijsverteringskanaal
- Gap junction
o Verbinding tussen cellen die snelle communicatie mogelijk maakt
o Waar? Hartspiercellen voor het coördineren van het samentrekken van de hartspier
- Desmosoom
o Soort van extra, verstevigende verbinding tussen cellen
o Waar? Huid, plaats die onderhevig zijn aan mechanisme belasting

Het epitheel oppervlak & basaal membraan

 Is de blootstelling aan het interne of externe milieu
- Inwendige transportbuizen: bevatten meer of minder villi
 Basaalmembraan:
- Is een verbinding tussen de epitheelcellen en de rest van het lichaam
o Ligt tussen de cellen en het onderliggende bindweefsel
- Is een verbinding van eiwitvezels die geen cellen bevat
- Cellen zijn verbonden met dit membraan via (hemi)desmosomen
- Zorgt voor stevigheid, voorkomt vervorming en vormt een barrière met de buitenwereld
 Basaal zijn kiemcellen aanwezig in het epitheel
- Deling van deze cellen geeft vernieuwing in functie van de noodzaak aan cellen

Vorm en aantal lagen

Indeling:

 Eenlagig versus meerlagig
 Type:
- Plaveiselepitheel
- Kubisch epitheel
- Cilindrisch epitheel
 Eenlagig:
- Een laag cellen op een basaalmembraan
- Waar? Plaatsen waar opname of afgifte van toepassing is