Uitwerking voedingskundige analyse 2016-17
Literatuurbron
Vraag: Fosfor
In welke bron kun je het antwoord vinden?
Wat is de functie, waar is het voor? Fosfor of fosfaat is een mineraal (behoefte in miligrammen en niet microgrammen).
Wat is de chemische structuur? Samen met calcium geeft het stevigheid aan botten en tanden. Ook beïnvloedt fosfor de
energiestofwisseling in het lichaam.
- Spelt een essentiële rol in vele biologische processen
- Fosforbevat verbindingen die een belangrijke rol spelen bij botmineralisatie,
celstructuur, cellulair metaboslime, regulate van subcellulaire processen en
onderhoud zuurbasehuishouding.
- Ook onderdeel van DNA en RNA en daarom nuttig voor alle groeistadia.
- Assistent in het energie systeem: ATP heeft 3 fosfaat groepen nodig om zijn werk
te kunnen doen
- Veel enzymen of B-vitamines zijn alleen werkzaam als zij een fosfaat groep
bevatten
- Activeren/deactiveren enzymen: fosforylering
Totale hoeveelheid fosfor in het lichaam: 800-1200 gram
85% hiervan in het skelet en de rest 15% gelijkmatig in weefsels/cellen
Fosfor is het meest voorkomende anion in het menselijk lichaam. Anion = Een negatief
geladen ion dat voortkomt uit de distantiëring van zouten, zuren of basen in oplossing.
Het is voornamelijk een intracellulair anion en in het skelet fosfaat is algemeen
gecomplexeerd met calcium in de vorm van : hydroxypatiet.
In zacht weefsel en celmembranen bestaat fosfor voornamelijk uit fosfaatesters en in
mindere mate als fosfoproteïnen en fosfaat ionen.
In het extracellulaie vloeistof is ongeveer 1/10 gebonden aan eiwitten, 1/3 is
gecomplexeer natrium, calcium en magnesium en de rest is aanwezig als anorganisch
fosfaat. (Anorganisch heeft betrekking op alles wat niet tot de koolstofverbindingen
behoort.)
Serumfosfaatconcentraties varieren door: leeftijd (hoogste concentratie bij zuigelingen).
De concentraties dalen naar mate de leeftijd hoger is en het normale bereik bij
volwassenen is : 0,8 – 1,5 mmol/L
Hoe wordt deze stof in het lichaam verwerkt? Vertering:
, Vertering Absorptie: Fosfaat word geabsorbeerd door het epitheel van de twaalfvingerige darm en
Absorptie
de dunne darm (voornamelijk voorste deel van de dunne darm, bijna niks in de dikke
Transport
Metabolisme darm) via passieve difussie, die afhangt van de hoeveelheid fosfor in de darm en een
Opslag actief sodiumproces dat wordt gereguleerd door calcitriol.
uitscheiding
Calcitriol wordt geregeld door het serumfsofaatgehalte, zodat een afname van
fosfaatconcentratie leidt tot een toename van de synthese van calcitriol.
De netto-absorptie van een gemengde voeding ligt tussen de 55-77% bij volwassenen en
tussen de 65-90% bij zuigelingen en kinderen.
de nieren reguleer korttijdige fosfathomeostase
Transport: Als er een tekort aan fosfaat zou zijn, moet de pomp geactiveert worden.
Calcitriol activeert de transport om het bloed in te gaan. actief transport. Als er genoeg
fosfor in het lichaam aanwezig is, wordt de pomp geblokkeert.
Hormonen komen altijd vrij als reactie op ‘voer’, dus als fosfaat binnen komt in het bloed
(P inname + P opname) = PTH (Parathyreoïd hormoon vanuit de schildklier) wordt
afgegeven, maar ook FGF23 (enzymen/hormomen. Hierdoor wordt de fosfaat opname
weer minder. (dit doet het lichaam om een balans te behouden).
Metabolisme: gebruikt in ATP productie, verwerking van de mineraal.
Opslag: botten, celweefsel, celmembranen
Uitscheiding: nieren filteren de fosfaat eruit -> ontlasting
Wat is de wisselwerking met andere voedingsstoffen? Vitamine D: Door calcitriol Vitamine D3 wordt fosfaat opgenomen in het bloed.
Calcium: als je meer fosfor neemt dan calcium geeft je lichaam aan dat je calcium nodig
hebt, waardoor fosfor niet wordt opgenomen.
Wat is de Aanbevolen hoeveelheid: vrouwen 600 mg/dag Mannen: 600 mg/dag
Gemiddelde behoefte
6-20 jaar = 700 mg/dag zit je nog in de groei
Aanbevolen hoeveelheid (ADH) of
Adequate inname (AI) van deze stof? Gemiddelde behoefte: vrouwen : 450 mg/dag Mannen: 450 mg/dag
Bovengrens: 3000 mg/dag
Ondergrens 300 mg/dag
Zwanger: 700
borstvoeding: 900
Literatuurbron
Vraag: Fosfor
In welke bron kun je het antwoord vinden?
Wat is de functie, waar is het voor? Fosfor of fosfaat is een mineraal (behoefte in miligrammen en niet microgrammen).
Wat is de chemische structuur? Samen met calcium geeft het stevigheid aan botten en tanden. Ook beïnvloedt fosfor de
energiestofwisseling in het lichaam.
- Spelt een essentiële rol in vele biologische processen
- Fosforbevat verbindingen die een belangrijke rol spelen bij botmineralisatie,
celstructuur, cellulair metaboslime, regulate van subcellulaire processen en
onderhoud zuurbasehuishouding.
- Ook onderdeel van DNA en RNA en daarom nuttig voor alle groeistadia.
- Assistent in het energie systeem: ATP heeft 3 fosfaat groepen nodig om zijn werk
te kunnen doen
- Veel enzymen of B-vitamines zijn alleen werkzaam als zij een fosfaat groep
bevatten
- Activeren/deactiveren enzymen: fosforylering
Totale hoeveelheid fosfor in het lichaam: 800-1200 gram
85% hiervan in het skelet en de rest 15% gelijkmatig in weefsels/cellen
Fosfor is het meest voorkomende anion in het menselijk lichaam. Anion = Een negatief
geladen ion dat voortkomt uit de distantiëring van zouten, zuren of basen in oplossing.
Het is voornamelijk een intracellulair anion en in het skelet fosfaat is algemeen
gecomplexeerd met calcium in de vorm van : hydroxypatiet.
In zacht weefsel en celmembranen bestaat fosfor voornamelijk uit fosfaatesters en in
mindere mate als fosfoproteïnen en fosfaat ionen.
In het extracellulaie vloeistof is ongeveer 1/10 gebonden aan eiwitten, 1/3 is
gecomplexeer natrium, calcium en magnesium en de rest is aanwezig als anorganisch
fosfaat. (Anorganisch heeft betrekking op alles wat niet tot de koolstofverbindingen
behoort.)
Serumfosfaatconcentraties varieren door: leeftijd (hoogste concentratie bij zuigelingen).
De concentraties dalen naar mate de leeftijd hoger is en het normale bereik bij
volwassenen is : 0,8 – 1,5 mmol/L
Hoe wordt deze stof in het lichaam verwerkt? Vertering:
, Vertering Absorptie: Fosfaat word geabsorbeerd door het epitheel van de twaalfvingerige darm en
Absorptie
de dunne darm (voornamelijk voorste deel van de dunne darm, bijna niks in de dikke
Transport
Metabolisme darm) via passieve difussie, die afhangt van de hoeveelheid fosfor in de darm en een
Opslag actief sodiumproces dat wordt gereguleerd door calcitriol.
uitscheiding
Calcitriol wordt geregeld door het serumfsofaatgehalte, zodat een afname van
fosfaatconcentratie leidt tot een toename van de synthese van calcitriol.
De netto-absorptie van een gemengde voeding ligt tussen de 55-77% bij volwassenen en
tussen de 65-90% bij zuigelingen en kinderen.
de nieren reguleer korttijdige fosfathomeostase
Transport: Als er een tekort aan fosfaat zou zijn, moet de pomp geactiveert worden.
Calcitriol activeert de transport om het bloed in te gaan. actief transport. Als er genoeg
fosfor in het lichaam aanwezig is, wordt de pomp geblokkeert.
Hormonen komen altijd vrij als reactie op ‘voer’, dus als fosfaat binnen komt in het bloed
(P inname + P opname) = PTH (Parathyreoïd hormoon vanuit de schildklier) wordt
afgegeven, maar ook FGF23 (enzymen/hormomen. Hierdoor wordt de fosfaat opname
weer minder. (dit doet het lichaam om een balans te behouden).
Metabolisme: gebruikt in ATP productie, verwerking van de mineraal.
Opslag: botten, celweefsel, celmembranen
Uitscheiding: nieren filteren de fosfaat eruit -> ontlasting
Wat is de wisselwerking met andere voedingsstoffen? Vitamine D: Door calcitriol Vitamine D3 wordt fosfaat opgenomen in het bloed.
Calcium: als je meer fosfor neemt dan calcium geeft je lichaam aan dat je calcium nodig
hebt, waardoor fosfor niet wordt opgenomen.
Wat is de Aanbevolen hoeveelheid: vrouwen 600 mg/dag Mannen: 600 mg/dag
Gemiddelde behoefte
6-20 jaar = 700 mg/dag zit je nog in de groei
Aanbevolen hoeveelheid (ADH) of
Adequate inname (AI) van deze stof? Gemiddelde behoefte: vrouwen : 450 mg/dag Mannen: 450 mg/dag
Bovengrens: 3000 mg/dag
Ondergrens 300 mg/dag
Zwanger: 700
borstvoeding: 900
