Samenvatting Interdisciplinaire perspectieven op arbeid en gezondheid - deel prof. Vlerick

SAMENVATTING:
INTERDISCIPLINAIRE
PERSPECTIEVEN OP ARBEID EN
GEZONDHEID – DEEL PROF.
PETER VLERICK




Academiejaar 2022-2023
UGENT



0

, Samenvatting powerpoints




Voor deze samenvatting werden zowel de powerpoints, lesinhoud als de beschikbaar gestelde artikels gebruikt
van het vak interdisciplinaire perspectieven op arbeid en gezondheid gedoceerd door prof. Peter Vlerick aan
UGent.


1

, LES 1: Arbeidspsychologische modellen
1. Conceptueel kader




- Rechts: afhankelijke variabelen (psychologisch functioneren/gezondheid)  willen we voorspellen
o Vb gedrag: burn-out
o Vb welzijn: job satisfactie
o Vb attitude: rekening houden met straling op het OK
- Links: onafhankelijke variabelen (hebben invloed op afhankelijke variabelen - 5 A’s)
o Arbeidsinhoud
 Werkdruk
 Teveel administratie
o Arbeidsomstandigheden
 Tekort aan (gepast) materiaal
 Beschermingsmateriaal
o Arbeidsvoorwaarden
 Verlof niet opnemen wegens drukte
 Ploegenstelsel
o Arbeidsverhoudingen
 Slechte sfeer tussen collega’s
 Hoofdverpleegkundige die niet betrokken is
o Arbeidsorganisatie
 Schaalvergroting (fusioneren ZH)
- Moderatoren: derde variabele die niets te maken heeft met (on)afhankelijke variabele, maar wel
invloed heeft op relatie tussen AV en OV
 Persoonlijkheid
 Coping mechanismen
 Geslacht, leeftijd
- Mediatoren: derde variabele die afhankelijk is van de OV & effect van OV ‘omzet’ in AV, een
verklaringsmechanisme
o Vb. goede relatie met baas  vertrouwen in baas (mediator)  performanter werken
o Vb. fomo  meer ICT gebruik (mediator)  verminderde slaapkwaliteit
o Vb. mentale stress  immuniteit (mediator)  fysieke gezondheid
 Soms kan een mediator ook een moderator zijn, afhankelijk van hoe je de variabele formuleert



2

, 2. Arbeidspsychologische modellen (n=9)

2.1 Michigan model (Kahn et al.,1964)




- G
ezondheid en ziekte begrijpen?  hangt samen met stress-reacties
- Stress hangt ook samen met subjectieve omgeving (subjectieve betekenis die mensen geven aan
gebeurtenissen)
o Deze subjectieve omgeving (bv. wat je denkt van iemand) speelt een grotere rol in de stress
reacties dan de objectieve omgeving
- 2 soorten moderatoren (EXAMEN):
o Persoonlijkheid (individueel kenmerk)
o Sociale ondersteuning (omgevingskenmerk)
 Goede sociale steun kan de relatie tussen stress en gezondheid/ziekte doen
afzwakken
2.2 Job characteristics Model (Hackman & Oldman, 1976)




- Afhankelijke variabelen/outcomes (rechts)
o Job satisfactie
o Intrinsieke motivatie
o Werk effectiviteit
o Verminderde afwezigheid
o Verminderde omzet


3