Examenmatrijs Strafrecht
1.1 De kandidaat beschrijft wat de rol is van belangrijke personen in het strafrecht (de rechter, de officier van
justitie, de rechter-commissaris, de advocaat, het slachtoffer, de verdachte, een getuige) en de rol van het
bureau voor slachtofferhulp en de (jeugd)reclassering).
Rol van de rechter: Rechters hebben het laatste woord bij conflicten, overtreding van regels of een misdaad.
Ze beslissen of iemand de wet heeft overtreden of schuldig is aan een misdrijf. In hun vonnis leggen ze een
passende maatregel of straf op.
Rol van de officier van justitie: De officier van justitie vertegenwoordigt het OM. Hij geeft leiding aan de politie
tijdens het opsporingsonderzoek en zorgt dat dit zorgvuldig en volgens de regels gebeurt.
Rol van de rechter-commissaris: De rechter-commissaris (rc) is een rechter die toezicht houdt op de voortgang
en rechtmatigheid van het opsporingsonderzoek dat onder leiding staat van de officier van justitie.
Rol van de advocaat: Een advocaat adviseert, bemiddelt, onderhandelt en procedeert over juridische zaken.
Hij of zij behartigt uw juridische belangen en zal in veel gevallen namens u contacten onderhouden met de
tegenpartij.
Rol van het slachtoffer: Zo heeft het slachtoffer onder andere recht op informatie over de strafrechtelijke
procedure, recht op (informatie over de mogelijkheden van) schadevergoeding binnen het strafproces, recht
om stukken toe te voegen aan het strafdossier, en kan het slachtoffer gebruik maken van zijn spreekrecht.
Rol van de verdachte: Denken de politie en de officier van justitie (Openbaar Ministerie) dat u een strafbaar
feit heeft gepleegd? Dan bent u een verdachte. De officier van justitie kan het strafbare feit zelf behandelen of
de strafrechter vragen om een oordeel.
Rol van een getuige: Getuigen, oftewel een goedkeuring geven aan het huwelijk. In principe is de belangrijkste
taak van een getuige de trouwakte tekenen. Daarmee geeft hij of zij de goedkeuring af voor het huwelijk dat
wordt gesloten. Bij een Kerkelijk huwelijk heeft de getuige eigenlijk geen actieve rol.
Rol van het bureau voor slachtofferhulp: Bureau Slachtofferhulp helpt slachtoffers na een misdrijf,
verkeersongeval, calamiteit of een vermissing. Zij bieden emotionele, praktische hulp en juridische
ondersteuning. Bureau Slachtofferhulp biedt een luisterend oor zodat u kunt praten over wat u is overkomen.
Rol van de (jeugd)reclassering: Reclassering Nederland heeft verschillende taken. We adviseren de
rechtbanken en het Openbaar Ministerie over daders en verdachten. De rechter of officier van justitie geeft de
reclassering de opdracht om een adviesrapport uit te brengen als zij meer over een dader of verdachte willen
weten.
1.2 De kandidaat motiveert voor een situatie of er sprake is van materieel strafrecht of formeel strafrecht.**
Het materiële strafrecht is onderdeel van het strafrecht. Het is het geheel aan rechtsvoorschriften, dat
aangeeft welke gedragingen strafbaar zijn en welke straf op welke strafbare gedraging van toepassing is.
Het formeel strafrecht wordt ook wel het strafvordering genoemd. Een andere benaming is het
strafprocesrecht. Het formeel strafrecht heeft te maken met een bepaalde procedure die gevolgd wordt
indien het materieel strafrecht is overtreden.
Het verschil tussen formeel en materieel strafrecht
Het formeel strafrecht ziet op alle procedures die omtrent het proces van een verdachte gevolgd moeten
worden, terwijl het materieel strafrecht alle strafbaarstellingen bevat.
1.1 De kandidaat beschrijft wat de rol is van belangrijke personen in het strafrecht (de rechter, de officier van
justitie, de rechter-commissaris, de advocaat, het slachtoffer, de verdachte, een getuige) en de rol van het
bureau voor slachtofferhulp en de (jeugd)reclassering).
Rol van de rechter: Rechters hebben het laatste woord bij conflicten, overtreding van regels of een misdaad.
Ze beslissen of iemand de wet heeft overtreden of schuldig is aan een misdrijf. In hun vonnis leggen ze een
passende maatregel of straf op.
Rol van de officier van justitie: De officier van justitie vertegenwoordigt het OM. Hij geeft leiding aan de politie
tijdens het opsporingsonderzoek en zorgt dat dit zorgvuldig en volgens de regels gebeurt.
Rol van de rechter-commissaris: De rechter-commissaris (rc) is een rechter die toezicht houdt op de voortgang
en rechtmatigheid van het opsporingsonderzoek dat onder leiding staat van de officier van justitie.
Rol van de advocaat: Een advocaat adviseert, bemiddelt, onderhandelt en procedeert over juridische zaken.
Hij of zij behartigt uw juridische belangen en zal in veel gevallen namens u contacten onderhouden met de
tegenpartij.
Rol van het slachtoffer: Zo heeft het slachtoffer onder andere recht op informatie over de strafrechtelijke
procedure, recht op (informatie over de mogelijkheden van) schadevergoeding binnen het strafproces, recht
om stukken toe te voegen aan het strafdossier, en kan het slachtoffer gebruik maken van zijn spreekrecht.
Rol van de verdachte: Denken de politie en de officier van justitie (Openbaar Ministerie) dat u een strafbaar
feit heeft gepleegd? Dan bent u een verdachte. De officier van justitie kan het strafbare feit zelf behandelen of
de strafrechter vragen om een oordeel.
Rol van een getuige: Getuigen, oftewel een goedkeuring geven aan het huwelijk. In principe is de belangrijkste
taak van een getuige de trouwakte tekenen. Daarmee geeft hij of zij de goedkeuring af voor het huwelijk dat
wordt gesloten. Bij een Kerkelijk huwelijk heeft de getuige eigenlijk geen actieve rol.
Rol van het bureau voor slachtofferhulp: Bureau Slachtofferhulp helpt slachtoffers na een misdrijf,
verkeersongeval, calamiteit of een vermissing. Zij bieden emotionele, praktische hulp en juridische
ondersteuning. Bureau Slachtofferhulp biedt een luisterend oor zodat u kunt praten over wat u is overkomen.
Rol van de (jeugd)reclassering: Reclassering Nederland heeft verschillende taken. We adviseren de
rechtbanken en het Openbaar Ministerie over daders en verdachten. De rechter of officier van justitie geeft de
reclassering de opdracht om een adviesrapport uit te brengen als zij meer over een dader of verdachte willen
weten.
1.2 De kandidaat motiveert voor een situatie of er sprake is van materieel strafrecht of formeel strafrecht.**
Het materiële strafrecht is onderdeel van het strafrecht. Het is het geheel aan rechtsvoorschriften, dat
aangeeft welke gedragingen strafbaar zijn en welke straf op welke strafbare gedraging van toepassing is.
Het formeel strafrecht wordt ook wel het strafvordering genoemd. Een andere benaming is het
strafprocesrecht. Het formeel strafrecht heeft te maken met een bepaalde procedure die gevolgd wordt
indien het materieel strafrecht is overtreden.
Het verschil tussen formeel en materieel strafrecht
Het formeel strafrecht ziet op alle procedures die omtrent het proces van een verdachte gevolgd moeten
worden, terwijl het materieel strafrecht alle strafbaarstellingen bevat.
