Algemene psychologie
Hoofdstuk 1: Geest, gedrag en psychologische
wetenschap
1. Wat is psychologie en wat niet?
Psychologie: Wetenschap van gedrag en mentale processen.
Psychologie houdt zich niet alleen bezig met geestelijke processen, maar ook met gedragingen.
Psychologie: - interne geestelijke processen: kunnen we indirect waarnemen, zoals denken, voelen,
begeren
- externe waarneembare gedragingen, zoals praten, glimlachen en lopen
Wetenschappelijk onderdeel van de psychologie is gebaseerd op objectieve, verifieerbare
gebeurtenissen.
Psychologen: drie groepen:
- experimenteel psychologen: doen onderzoek naar elementaire psychologische processen.
- docenten psychologen: primaire taak is het geven van onderwijs. Op MBO, HBO en WO.
- toegepast psychologen: passen de door experimenteel psychologen vergaarde kennis toe
om problemen van mensen op te lossen.
Psychiatrie: medisch specialisme dat zich richt op de diagnose en behandeling van mentale
stoornissen (maakt geen deel uit van de psychologie).
Pseudopsychologie: niet-onderbouwde psychologische aannamen die zich als wetenschappelijke
waarheid voordoen.
Kritisch denken:
1. Wat is de bron?
2. Is de bewering redelijk of extreem?
3. Wat is het bewijsmateriaal?
4. Kan de conclusie door bias zijn beïnvloed?
- Emotionele bias: de neiging om oordelen te vellen gebaseerd op attitudes en gevoelens, in
plaats van op basis van een rationele analyse van het bewijsmateriaal.
- Confirmation bias: de neiging om informatie die niet bij je opvattingen aansluit te negeren of te
bekritiseren en om informatie te zoeken waar je het wel mee eens bent.
5. Worden veel voorkomende denkfouten door alleen goed nadenken vermeden?
6. Zijn er voor het probleem verschillende standpunten nodig?
2. Hoe vergaren psychologen nieuwe kennis?
Psychologen gebruiken de wetenschappelijke methode om hun ideeën empirisch te toetsen.
Wetenschappelijke methode: een uit vijf stappen bestaande procedure voor empirisch onderzoek
van een hypothese, waarbij de omstandigheden zo zijn gekozen dat vooroordelen en subjectieve
oordelen worden uitgesloten.
Empirisch onderzoek: onderzoeksbenadering waarbij gegevens worden verzameld door middel van
sensorische ervaring en observatie.
Theorie: toetsbare verklaring voor een aantal feiten of observaties.
Hoofdstuk 1: Geest, gedrag en psychologische
wetenschap
1. Wat is psychologie en wat niet?
Psychologie: Wetenschap van gedrag en mentale processen.
Psychologie houdt zich niet alleen bezig met geestelijke processen, maar ook met gedragingen.
Psychologie: - interne geestelijke processen: kunnen we indirect waarnemen, zoals denken, voelen,
begeren
- externe waarneembare gedragingen, zoals praten, glimlachen en lopen
Wetenschappelijk onderdeel van de psychologie is gebaseerd op objectieve, verifieerbare
gebeurtenissen.
Psychologen: drie groepen:
- experimenteel psychologen: doen onderzoek naar elementaire psychologische processen.
- docenten psychologen: primaire taak is het geven van onderwijs. Op MBO, HBO en WO.
- toegepast psychologen: passen de door experimenteel psychologen vergaarde kennis toe
om problemen van mensen op te lossen.
Psychiatrie: medisch specialisme dat zich richt op de diagnose en behandeling van mentale
stoornissen (maakt geen deel uit van de psychologie).
Pseudopsychologie: niet-onderbouwde psychologische aannamen die zich als wetenschappelijke
waarheid voordoen.
Kritisch denken:
1. Wat is de bron?
2. Is de bewering redelijk of extreem?
3. Wat is het bewijsmateriaal?
4. Kan de conclusie door bias zijn beïnvloed?
- Emotionele bias: de neiging om oordelen te vellen gebaseerd op attitudes en gevoelens, in
plaats van op basis van een rationele analyse van het bewijsmateriaal.
- Confirmation bias: de neiging om informatie die niet bij je opvattingen aansluit te negeren of te
bekritiseren en om informatie te zoeken waar je het wel mee eens bent.
5. Worden veel voorkomende denkfouten door alleen goed nadenken vermeden?
6. Zijn er voor het probleem verschillende standpunten nodig?
2. Hoe vergaren psychologen nieuwe kennis?
Psychologen gebruiken de wetenschappelijke methode om hun ideeën empirisch te toetsen.
Wetenschappelijke methode: een uit vijf stappen bestaande procedure voor empirisch onderzoek
van een hypothese, waarbij de omstandigheden zo zijn gekozen dat vooroordelen en subjectieve
oordelen worden uitgesloten.
Empirisch onderzoek: onderzoeksbenadering waarbij gegevens worden verzameld door middel van
sensorische ervaring en observatie.
Theorie: toetsbare verklaring voor een aantal feiten of observaties.