Samenvatting - Werkplekleren in de klas 1

WERKLPELKEREN 1 – semester 1

H1: Het lerarenberoep

1.1) decreet basiscompetenties leerkracht lager onderwijs (1996)

 Decreet basiscompetenties (1996): geeft weer over welke competenties (kennis, vaardigheden, attitudes) een leerkracht
moet beschikken = beroepsprofiel
 Focus
 Niet enkel kennisoverdracht -> de leerling
 Geen individu -> schoolteam
 Niet kennis overdragen -> leren leren
 Vernieuwen – aanpassen aan nieuwe contexten


 Decreet basiscompetenties (1996): geeft weer over welke competenties een leerkracht moet beschikken = beroepsprofiel
 Beroepsprofiel maakt onderscheid tussen 2 zaken
 Beroepscompetenties
 Basiscompetenties

1.3) nut beroepsprofiel

 Leerkrachten? Je weet wat van je wordt verwacht t.a.v. school, collega’s, lln en ouders
 Hogescholen? Oriëntering van de opleiding
 Overheid? Kwaliteitscontrole
 Scholen? Men weet wat leerkrachten kunnen

1.2) beroepsprofiel

= is een omschrijving van de kennis, vaardigheden en attitudes die een leraar moet bezitten.
 Opgesteld op basis van de verwachtingen van de brede maatschappij en het bedrijfsleven.
 Vastgelegd door de overheid
(16/4/96: decreet lerarenopleiding en nascholing)
 Ze steunen op wetenschappelijk werk en op internationale vergelijking.
 Doel: ervaren leerkracht moet deze kennis, vaardigheden en attitudes bij zijn beroepsuitoefening bezitten.




 Beroepscompetenties
Definitie = omschrijft de kennis, de vaardigheden en de attitudes van een ervaren leraar bij zijn beroepsuitoefening.




 Basiscompetenties

, Definitie = de omschrijving van de kennis, vaardigheden en attitudes, waarover iedere afgestudeerde moet beschikken
om op een volwaardige manier als beginnende leraar te kunnen fungeren. De basiscompetenties stellen de leraar in
staat door te groeien naar het beroepsprofiel
Gemeenschappelijk deel en specifiek deel
 Leraar kleuteronderwijs
 Leraar lager onderwijs
 Leraar secundair onderwijs groep 1
 Leraar secundair onderwijs groep 2


Vb: verschil beroeps- en basiscompetenties
Beroepsprofiel
3.4 met het oog op de begeleiding en oriëntering van lerende, het eigen vormingsaanbod situeren in het geheel van het
onderwijsaanbod met name de aangrenzende niveaus en het buitengewoon onderwijs, en de leerkracht is op hoogte
van de bestaande vormen van integratie tussen gewoon en buitengewoon onderwijs
Basiscompetenties
3.3 De leerkracht kan het eigen aanbod situeren (bv. CLB) in het geheel van het onderwijsaanbod met het oog op de
begeleiding en oriëntering van leerlingen.


Een leerkracht draagt verantwoordelijkheid tegenover 3 clusters:


 De leraar is verantwoordelijk voor de lerende
 De leraar is verantwoordelijk voor de school/de onderwijsgemeenschap
 De leraar is verantwoordelijk voor de maatschappij


1.4 functionele gehelen van de leraar

= verschillende kennis, vaardigheden en attitudes
= maken veelzijdigheid van beroep




Voorbeelden:
1. ouderavonden organiseren en info geven, oudercontact, ouders contacteren bij problemen (vb echtscheiding)
2. 2 leerkrachten uit 1 schoolteam gaan in interactie, deliberaties met verschillende leerkrachten, schoolfeest organiseren,
samenkomst van verschillende directeurs over problemen of instaptoetsen (voorbereiden)
 onderwijsleergemeenschap is veel breder dan een lerarenteam (netscholen, onderwijsleergemeenschap)
3. Uitstap naar museum, hoekenwerk …
4. Leren leren, stappenplan maken …
5. De leraar kan veel informatie geven over een onderwerp
6. Uitstap naar museum, scholen met andere culturen …
7. Samenwerken met lokale boeren/handelaars

,8. Klasmanagement, pestgedrag op de speelplaats
9. Bijscholingen, nieuwe zaken leren, extra uitdaging
10. deliberaties, opendeurdag organiseren, …


Opdracht:
Over welke attitudes moet een leerkracht beschikken?
beslissingsvormen Zin voor samenwerking
Relationele gerichtheid Verantwoordelijkheidszin
Kritische gerichtheid Flexibiliteit
leergierigheid Organisatievermogen

1.5) motieven ven het lerarenberoep




Opdracht:
Plaats onderstaande motieven in de juiste kolom -> intrinsieke/extrinsieke motivatie

Intrinsieke motivatie Extrinsieke motivatie
A. Kennis willen doorgeven C. Loon
B. Het vormen van toekomstige E. Vakantieregeling
kinderen
D. Bevorderen van sociale gelijkheid G. Mogelijkheid om tijd met familie door te brengen
F. Plezier beleven aan het H. Arbeidsvoorwaarden
lerarenberoep

, H2 : Didactiek als wetenschap (p.16-18)

1. Verschil algemene didactiek en vakdidactiek




1.1) Algemene didactiek

= de wetenschappelijke studie van de manier waarop men op school kennis, inzichten, vaardigheden om problemen op
te lossen en attitudes bijbrengt aan zich vormende mensen.
= de theorie van het onderwijzen en het leren

Wat zijn de hulpwetenschappen van didactiek?
2. Psychologie
3. Ontwikkelingspsychologie
4. Pedagogie
5. Neurowetenschappen
6. …

1.2) Vakdidactiek

= de discipline die (toekomstige) leraren in staat moet stellen om de inhoud van een vak in
bepaalde context te openen voor leerlingen.

o Beschikken over vakkennis
o Beschikken over de methodes, denkwijzen van dat vak
o Vakkennis en methodes, denkwijzen vertalen in vorm die kinderen kunnen begrijpen

o Vakgebieden in de opleiding -> vakdidactiek
o Muzische vorming (beeld, muziek, drama)
o Taal/Nederlands
o Wiskunde
o Frans
o Mens en maatschappij
o Wetenschap en techniek
o L.O.

o Onderwijsorganisaties

o Macroniveau (overheid)
o Sinds 1989: onderwijs bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap
o Vlaamse Gemeenschap is bevoegd voor bijna alle aspecten van het onderwijsbeleid, behalve:
 Begin en einde van de leerplicht (federaal)
 Leerplicht vanaf 1 september in jaar waar je 5 jaar wordt
 Minimumvoorwaarden voor diploma (federaal)
 Pensioenen onderwijspersoneel (federaal)
Federaal = overal in België hetzelfde