Samenvatting Biologie: facet microbiologie

1


âaôâ -→oˢM
zfGEDDEEeEEaazˢ Micro-organismen MEI-BERG
MICROBIOLOGIE
Medische
microbiologie
Pathogene ( ziekteverwekkende ) micro-organismen
◦




ziekenhuislaboratoria : isoleren , opkweken determineren
, Virologie virussen : ÏÏÏ: ÷


Bacteriologie 1, , ,
, :::

Technische
microbiologie Mycologie Schimmels
Micro-organismen in levensmiddelen (
voeding )
Parasitologie Protozoën
Laboratoria
'
van
bedr ven: bereiden bewaren Kwaliteitscontrole
, .




Biotechnologie
Micro-organismen in
producten


VORMEN VAN SYMBIOSE samenlevingsvormen
meeste
saprofagen ( leven dood
organisch afval anorganische stoffen )
micro-organismen van →

autonoom .




Parasitisme
leven ten koste van een ander
◦
Pathogeen ziekteverwekkend
◦ Facultatief overleeft in gastheer EN natuur vb E. coli .




•

Obligaat overleeft enkel gastheer vb virussen
in .




Mutualisme
beide een voordeel
vb bacteriën ild vle koe
.


maag
vb stikstofbindende bacteriën
.




Commensalisme
beide voor en nadelen
evenwicht (als het evenwicht verstoord wordt ,
kan de commensaal ziekte veroorzaken )
gastheer Vecht om commensaal in
bedwang te houden




1 .




ij

,Micro-organismen 2
-




Eigenschappen PROKARYOOT vs EUKARYOOT
Volume klein 11 soms)
- GROOT ( tot 105M )
'




Vorm eencellig meercellig eencellig of
of
draadvormig , draadvormig
celwand
stevig ,
bevat polysachariden stevig bevat polysachariden ;
,


met aminozuren en
peptidoglycaan b planten cellulose
- :



b fungi chitine
-
:

-


b dieren :
geen
celwand

Kerndubbel kerndubbe / membraan wel een kerndubbe / membraan
geen
membraan

C- en materiaal los circulair DNA lineair DNA in chromosomen

Deling binaire
deling mitose


Celmembraan bevat fosfolipiden en eiwitten bevat fosfolipiden eiwitten ,
en sterolen :


bi ; cyanobacteriën fagocytose of pinocytose
- :
opgevouwen
Het fotosynthetische pigmenten
Organellen geen organellen wel
organellen
Ribosomen klein 17051 los ,
in
cytoplasma .
18051 los ,
in
cytoplasma of aan ER

Flagellen enkele microtubuli
groot 9 2
rangschikking v/d microtubuli


Opslag vetzuren
glycogeen fosfaat korrels
b dieren glycogeen of vetten
-

:
, , ,


zware / korrels , . . .
b planten zetmeel :




2 .




ij

,Micro-organismen 3

IIR.DK/:t.T
Horizontale overdracht 2 individuen zonder familierelatie

-> DIRECTE OVERDRACHT
- fysiek contact
- besmette voorwerpen of oppervlakten
Vb: herpes, wratten
-> INDIRECTE OVERDRACHT (met tussenstof)
- vector: > lucht = aerosols
> besmet water/ voedsel
> lichaamsvloeistoffen
Vb: griep, cholera, malaria, HIV (kan ook direct), salmonella

-> ACTIEVE HORIZONTALE OVERDRACHT (meest voorkomend)
- drager = geïnfecteerd (kan asymptomatisch)

-> PASSIEVE HORIZONTALE OVERDRACHT (meest voorkomend)
- drager = NIET geïnfecteerd
- onvoldoende hygiëne

Verticale overdracht
'

Generatie op generatie (kan genetisch)

-> MOEDER => KIND
- in de baarmoeder
- bloedcontact tijdens geboorte
- borstvoeding
1 Vb: rubella (rode hond), CMV, HIV,
Vb: toxoplasmose (kattenfecies)
1 hepatitis B, syfilis

-> VADER => KIND
- genen MO. in sperma 1
Contaminatie Besmetting
-> LABORANT => EXPERIMENT -> EXPERIMENT => LABORANT
- probleem met betrouwbaarheid - probleem met veiligheid
- voor betreden labo: handen - voor betreden labo: handen
wassen + steriliseren wassen + steriliseren
3 .

, 4

EaÈÈÉzaaÙdWanTMZ
aGmm→Ea3→- Bacteriën BETAALDAG

BOUW BACTERIËN


µ
ÏËË:ËÈ
plasmiden
of
~ kapsel sl mlaag
circulair chromosoom ] °



Fimbria of
pili
"" """ "



celwand
opslag korrels of inclusies


ribosoom
"
"

cytoplasma : komt niet
b elke bacterie voor




Algemene bouw
- klein: 0,2 - 0,5 µm
- meestal heterotroof, soms autotroof (fotosynthese)
- prokaryoot
- geen mitochondriën of endoplasmatisch reticulum


Cytoplasma
- colloïdeachtig milieu (= met opgeloste moleculen)
°

°
,
0
g




=> osmotische druk •



•
÷
:÷÷÷÷ :
" °




:
"




- omgeven door semipermeabel membraan
.
.




Ribosomen
- bacteriële ribosomen < eukaryoten ribosomen
- polysomen = rijtje ribosomen die mRNA aflezen Ë :O .




- eiwitsynthese

4 .



ijij ij