Samenvatting Management Bar/bia62 - les 8

Markt & economie les 8 – Handel – 08/05/2023

HOOFDSTUK 1: DE PRODUCTIEKETEN

1. Specialisatie

1.1. Specialisatie als basiselement

Specialisatie vormt een belangrijke basis in de economie
 Verhoogde productiviteit (hogere welvaart)
 Nood aan samenwerking
=> Zich toeleggen op één of beperkt aantal taken

Talenten/grondstoffen maximaal benutten

 Mensen verschillende talenten
 Mensen verschillende ervaringen
 Grondstoffen verschillende eigenschappen
=> Elk heeft specifieke aspecten waar men beter in is => specialisatie betekent
focus op die zaken

1.2. Comparatieve productiviteit

Verschillende personen werken samen om te produceren?
=> Trade-offs / Optimaliseren
=> Schaarse middelen met vele bestedigingsmogelijkheden
=> Geldt ook voor arbeid => benutting comparatieve productiviteit

Wie moet wat doen om tot maximale welvaart te komen?

Elke persoon heeft individuele productiemogelijkhedencurves (PMC)




1

, Belang
specialisatie

Specialisatie moet focussen op de domeinen waar men het productiefste is
 Goede arbeidsverdeling is cruciaal
 Geldt ook tussen bedrijven, landen, beroepen, etc.
 Enorme belang van productiviteit voor welvaartscreatie
 Automatisatie / opleidingen / werklust

1.3. Adam Smith & Specialisatie

The Wealth Of Nations: ‘verdeling van arbeid, specialisatie’
=> kritiek Marx: ‘vervreemding van arbeid, afstompende arbeid’

VS. Massale toepassing in de communistische staten

1.4. Taylorism

Frederick Winslow Taylor verhief specialisatie en productiviteit tot een mantra
binnen industrieële productie eind 19de – begin 20ste eeuw

‘Scientific Management’ = Taylorisme (denken aan Daens praktijken)
 Efficiëntie en productiviteit
 Rationaliteit
 Denken vs. Doen
 Standaardisatie

Ford en de lopende band

Henry Ford ontwikkelde de lopende band voor de productie van Ford Model T ca.
1910
= Taylorisme in praktijk
= Enorm verloop bij arbeiders, spectaculaire productiviteitsstijging

Kritiek op taylorism

2

,  Uitwringen van de mens als werktuig zonder dat de mens er
zelfontplooiende werken aan ondervind
 Jef Bezos die distributiecentra van amazon, lange dagen, repitief werk =
vorm van Taylorism

Evenwicht tussen specialisatie en zingeving

Specialisatie moet evenwichtig gebeuren
=> respect voor de gezondheid van de mens (stress) => automatisatie
neemt de rol van de mens over

Zorgen voor zingeving en kadering binnen een groter geheel (motivatie) = Taak
manager

1.5. Productiviteit

In België
 Een hoge productiviteit was altijd een van de grootste troeven van België
 Toont het belang van opleiding
 Door de coronacrisis nam de productiviteit een duik, maar herstelde zich
weer
 Dit drukt op onze lonen (afspraken groeinorm lonen)
 Inzetten op
o Innovatie
o Specialisatie
o Opleiding

2. De productieketen

2.1. Producten vs. Onderdelen

 Een auto bestaat uit duizenden onderdelen
 Een gebouw bestaat uit honderden materialen
 Een balpen bestaat uit inkt, een veer, een huls, een punt…
=> Vele onderdelen zijn totaal verschillend van elkaar

=> De productie ervan vergt telkens andere vaardigheden, machines,
grondstoffen, kennis
=> Bedrijven dienen zich te focussen op hun ‘core business’

2.2. Core business vs. Uitbesteden

Een bedrijf tracht enkel te doen waar men het productiefste in is
=> ‘Core Business’
=> Wat hier niet in zit: uitbesteden (leveranciers)

Typische voorbeelden van taken die bedrijven uitbesteden aan leveranciers
 Poetsen en onderhoud
 IT-beheer
 Advertenties en publiciteit
 Beveiliging
 Call center
 Gespecialiseerde onderdelen (leveranciers)

3