European Policy
2024 Europese verkiezingen
Deelstaten: kloof tussen meerderheid en oppositie
EU: kloof tussen instituties (Commissie, Parlement, Ministerraad)
INTRODUCTIE
Gebrek aan transparantie
2011: ‘cash-for-amendments’ schandaal
Undercover journalisten benaderen 60 parlementsleden
leden namen smeergeld aan voor amendementen
→ Nood aan hervormingen
1) Transparency register
Registratie van lobbyisten
→ Parlementsleden mogen iedereen ontmoeten
→ Commissieleden enkel geregistreerde lobbyisten
Overzicht van budget en personeel van lobbygroepen
MAAR: derde landen worden niet geregistreerd (bv. Qatar)
MAAR: assistenten hoeven niet te worden geregistreerd
2) Legislative footprint
Overzicht van stappen die stemming of wijziging zijn voorafgegaan
Rapporteur moet een lijst maken van alle vergaderingen met vertegenwoordigers
Lijst kan vooringenomenheid tonen wanneer alleen bepaalde actoren worden
ontmoet
MAAR: alleen voor rapporteurs, niet voor andere parlementsleden
3) Gedragscode voor MEP’s
MEP mag alleen in het algemeen belang handelen
MEP moet maatregelen nemen bij belangenconflict
MAAR: zakenreizen blijven ongeregeld
4) Verklaring van financiële belangen
Lijst met lidmaatschap en maandelijks inkomen
European Policy 1
, 25% van alle MEP’s heeft betaalde bijbaan
Belangrijkste probleem: handhaving
Verantwoordelijkheid van voorzitter van Europees Parlement
Verplichte raadpleging van Raadgevend Comité (MEP’s)
→ Regels worden niet toegepast
→ Slechte checks and balances
→ Nood aan onafhankelijk orgaan
Politieke geografie
Verschillende kaarten zijn belangrijk
Officiële kaart is slechts één kant van het verhaal
Belang van tijd en context (bv. migratiecrisis)
Kaarten zijn niet neutraal → mental maps
Kaarten kunnen helpen bij het verklaren van
1) Relaties en houdingen tussen lidstaten
2) Politieke dynamiek en spanningen binnen landen
3) Hoe we denken over Europa en Europese integratie
Padafhankelijkheid
Verleden van EU bepaalt heden van EU
1973: VK
Toegetreden om economische redenen
Leider in marktliberalisering en unificatie
EU neemt politieke route in jaren ‘90
→ BREXIT
1981: Griekenland
Griekenland was niet klaar voor toetreding
Geopolitieke beslissing tijdens Koude Oorlog
Financiële problemen in 2007
Fraude toegegeven in 2010
→ GREXIT
Oude grenzen bepalen huidig stemgedrag
Bv. Polen (Keizerrijk Duitsland / Rusland)
European Policy 2
, Bv. Roemenië (Oostenrijk-Hongarije / Roemenië)
Bv. Duitsland (BRD / DDR)
Bv. Oekraïne (Polen / Rusland)
Andere integratieprojecten
NAVO: uitbreiding naar oost en noord
Raad van Europa: mensenrechten
Schengen: vrij verkeer
Eurozone: monetaire unie
→ Invloed op Europese integratie
WAT IS DE EU? (H1)
Gevolgen van de Russische invasie
Verschuift het machtscentrum van de EU naar het oosten?
Einde van Frans-Duitse samenwerking als motor voor integratie?
Politieke volwassenheid van ‘nieuwe’ lidstaten in EU
Risico van een nieuwe kloof binnen de EU
Oude ↔ nieuwe lidstaten = west ↔ oost
MAAR: belangen zijn niet symmetrisch
Bv. Polen en Hongarije
Partners: rechtsstaatconflict met EU
Concurrenten: buitenlands beleid en migratie
→ Mogelijk positief voor Europese integratie
Mogelijkheid van package deals tussen landen
Samenvallende kloven kunnen ontwrichtend werken
Fundamentele verschillen kunnen leiden tot mislukking
MAAR: parameters en machtsverhoudingen doen er nog steeds toe (bv. bevolking,
defensieuitgaven)
Wat is een staat?
Bevoegdheden
Maken en handhaven wetten
Hebben een geweldsmonopolie
Leveren publieke goederen (bv. veiligheid)
European Policy 3
, Heffen en besteden belastingen
Lossen collectieve actieproblemen op
Is de EU een staat?
EU maakt wetten (richtlijnen en verordeningen)
EU omvat een internationaal erkende gebied
EU heeft gemeenschappelijke symbolen en munt
EU heeft geen geweldsmonopolie (lidstaten wel)
EU kan geen directe belastingen heffen
→ Argumenten voor, argumenten tegen
1648: Vrede van Westfalen
Kenmerken
1) Vast en bevolkt grondgebied
2) Mogelijkheid tot gezag over dat gebied
3) Juridisch en politiek onafhankelijk
4) Erkend door bevolking en andere staten
Soevereiniteit
Hoogste autoriteit over gebied en bevolking
Inmenging in andere staten niet getolereerd
Staat ↔ Natie
Staat: Politiek-juridische eenheid gedefinieerd door grondgebied en wetten op
institutionele basis
Natie: groep mensen gedefinieerd door gedeelde identiteit of cultuur op basis van
taal, etniciteit, religie, …
Natiestaat: Soevereine staat waarin een meerderheid van de bevolking verenigd is
op basis van factoren die een natie definiëren
Natie ↔ Etnische groep
Etnische groep: groep die een gemeenschappelijke taal en cultuur delen en kunnen
spreken over gedeelde voorouders
Naties (meer politiek): verenigd door het lot om gebied te controleren dat de leden
van de groep als het hunne beschouwen
Beperkingen van het concept natie
Nationalisme: staat moet gebaseerd zijn op een natie
→ Nationale superioriteit, etnocentrisme
European Policy 4
2024 Europese verkiezingen
Deelstaten: kloof tussen meerderheid en oppositie
EU: kloof tussen instituties (Commissie, Parlement, Ministerraad)
INTRODUCTIE
Gebrek aan transparantie
2011: ‘cash-for-amendments’ schandaal
Undercover journalisten benaderen 60 parlementsleden
leden namen smeergeld aan voor amendementen
→ Nood aan hervormingen
1) Transparency register
Registratie van lobbyisten
→ Parlementsleden mogen iedereen ontmoeten
→ Commissieleden enkel geregistreerde lobbyisten
Overzicht van budget en personeel van lobbygroepen
MAAR: derde landen worden niet geregistreerd (bv. Qatar)
MAAR: assistenten hoeven niet te worden geregistreerd
2) Legislative footprint
Overzicht van stappen die stemming of wijziging zijn voorafgegaan
Rapporteur moet een lijst maken van alle vergaderingen met vertegenwoordigers
Lijst kan vooringenomenheid tonen wanneer alleen bepaalde actoren worden
ontmoet
MAAR: alleen voor rapporteurs, niet voor andere parlementsleden
3) Gedragscode voor MEP’s
MEP mag alleen in het algemeen belang handelen
MEP moet maatregelen nemen bij belangenconflict
MAAR: zakenreizen blijven ongeregeld
4) Verklaring van financiële belangen
Lijst met lidmaatschap en maandelijks inkomen
European Policy 1
, 25% van alle MEP’s heeft betaalde bijbaan
Belangrijkste probleem: handhaving
Verantwoordelijkheid van voorzitter van Europees Parlement
Verplichte raadpleging van Raadgevend Comité (MEP’s)
→ Regels worden niet toegepast
→ Slechte checks and balances
→ Nood aan onafhankelijk orgaan
Politieke geografie
Verschillende kaarten zijn belangrijk
Officiële kaart is slechts één kant van het verhaal
Belang van tijd en context (bv. migratiecrisis)
Kaarten zijn niet neutraal → mental maps
Kaarten kunnen helpen bij het verklaren van
1) Relaties en houdingen tussen lidstaten
2) Politieke dynamiek en spanningen binnen landen
3) Hoe we denken over Europa en Europese integratie
Padafhankelijkheid
Verleden van EU bepaalt heden van EU
1973: VK
Toegetreden om economische redenen
Leider in marktliberalisering en unificatie
EU neemt politieke route in jaren ‘90
→ BREXIT
1981: Griekenland
Griekenland was niet klaar voor toetreding
Geopolitieke beslissing tijdens Koude Oorlog
Financiële problemen in 2007
Fraude toegegeven in 2010
→ GREXIT
Oude grenzen bepalen huidig stemgedrag
Bv. Polen (Keizerrijk Duitsland / Rusland)
European Policy 2
, Bv. Roemenië (Oostenrijk-Hongarije / Roemenië)
Bv. Duitsland (BRD / DDR)
Bv. Oekraïne (Polen / Rusland)
Andere integratieprojecten
NAVO: uitbreiding naar oost en noord
Raad van Europa: mensenrechten
Schengen: vrij verkeer
Eurozone: monetaire unie
→ Invloed op Europese integratie
WAT IS DE EU? (H1)
Gevolgen van de Russische invasie
Verschuift het machtscentrum van de EU naar het oosten?
Einde van Frans-Duitse samenwerking als motor voor integratie?
Politieke volwassenheid van ‘nieuwe’ lidstaten in EU
Risico van een nieuwe kloof binnen de EU
Oude ↔ nieuwe lidstaten = west ↔ oost
MAAR: belangen zijn niet symmetrisch
Bv. Polen en Hongarije
Partners: rechtsstaatconflict met EU
Concurrenten: buitenlands beleid en migratie
→ Mogelijk positief voor Europese integratie
Mogelijkheid van package deals tussen landen
Samenvallende kloven kunnen ontwrichtend werken
Fundamentele verschillen kunnen leiden tot mislukking
MAAR: parameters en machtsverhoudingen doen er nog steeds toe (bv. bevolking,
defensieuitgaven)
Wat is een staat?
Bevoegdheden
Maken en handhaven wetten
Hebben een geweldsmonopolie
Leveren publieke goederen (bv. veiligheid)
European Policy 3
, Heffen en besteden belastingen
Lossen collectieve actieproblemen op
Is de EU een staat?
EU maakt wetten (richtlijnen en verordeningen)
EU omvat een internationaal erkende gebied
EU heeft gemeenschappelijke symbolen en munt
EU heeft geen geweldsmonopolie (lidstaten wel)
EU kan geen directe belastingen heffen
→ Argumenten voor, argumenten tegen
1648: Vrede van Westfalen
Kenmerken
1) Vast en bevolkt grondgebied
2) Mogelijkheid tot gezag over dat gebied
3) Juridisch en politiek onafhankelijk
4) Erkend door bevolking en andere staten
Soevereiniteit
Hoogste autoriteit over gebied en bevolking
Inmenging in andere staten niet getolereerd
Staat ↔ Natie
Staat: Politiek-juridische eenheid gedefinieerd door grondgebied en wetten op
institutionele basis
Natie: groep mensen gedefinieerd door gedeelde identiteit of cultuur op basis van
taal, etniciteit, religie, …
Natiestaat: Soevereine staat waarin een meerderheid van de bevolking verenigd is
op basis van factoren die een natie definiëren
Natie ↔ Etnische groep
Etnische groep: groep die een gemeenschappelijke taal en cultuur delen en kunnen
spreken over gedeelde voorouders
Naties (meer politiek): verenigd door het lot om gebied te controleren dat de leden
van de groep als het hunne beschouwen
Beperkingen van het concept natie
Nationalisme: staat moet gebaseerd zijn op een natie
→ Nationale superioriteit, etnocentrisme
European Policy 4
