Samenvatting oplossingsgerichte vragen.
Hoofdstuk 1: oplossingsgerichte gespreksvoering
Volgens het oorzaak-gevolg-model (ook wel het medische model of probleemgerichte model
genoemd) moet eerst worden uitgezocht wat er precies aan de hand is om een goede diagnose te
kunnen stellen, voordat de remedie kan worden gegeven. Dit model is niet goed voor
gespreksvoering omdat het sterk probleemgericht is.
Stellingen van oplossingsgericht werken:
De klasse van de problemen behoort niet tot de klasse van de oplossingen.
Analyse van de problemen is niet nodig, analyse van oplossingen wel.
De cliënt is expert. De professional heeft een houding van niet-weten/
Wat niet stuk is moet je niet maken.
Als iets (beter) werkt, doe er meer van.
Differences wich make a difference.
Dit zijn de uitzonderingen op de regel van het probleem. Deze ziet de cliënt vaak over het
hoofd.
Drie specifieke gedragingen van een therapeut die ervoor zorgen dat cliënten vaker spreken over
oplossingen, veranderingen en hulpbronnen:
1. Stellen van uitnodigende vragen (wat wilt u voor het probleem in de plaats)
2. Stellen van detailvragen (wat deed u precies)
3. Geven van verbale beloningen (hoe kwam u op dat goede idee)
Tien uitgangspunten van oplossingsgerichte gespreksvoering:
1. Weerstand is geen bruikbaar begrip: het is beter een cliënt te benaderen van uiteen
samenwerkingspositie dan van uiteen positie van weerstand.
2. Er is altijd sprake van samenwerking: de hulpverlener past zich aan aan de manier van
werken van de cliënt. De cliënt leidt en de professional volgt.
3. Verandering is onvermijdelijk: de vraag is niet meer of maar wanneer een verandering
optreedt.
4. Slechts een kleine verandering is nodig: als cliënten worden aangespoord kleine
veranderingen op te merken en te waarderen, gaan ze andere verklaringen verwachten en
geloven in het sneeuwballeneffect van kleine veranderingen.
5. De meeste cliënten zijn in het bezit van de hulpbronnen die zij nodig hebben om te
veranderen: de cliënt heeft hulpbronnen en competenties die aangesproken kunnen worden.
Er zijn drie oplossingsgerichte vragen waarmee de cliënt wordt uitgenodigd succesverhalen
te vertellen:
1. Hoe deed u dat?
2. Hoe besloot u dat te doen?
3. Hoe lukte het u dat te doen?
6. Problemen zijn niet-succesvolle pogingen om moeilijkheden op te lossen: er zijn drie manieren
waarop de cliënt verkeerd met zijn problemen omgaat:
1. Er is actie nodig maar de cliënt doet niets
2. Er wordt wel actie ondernomen maar dat zou nu juist niet of minder moeten
gebeuren
3. Er wordt actie ondernomen op het verkeerde logische niveau
Hoofdstuk 1: oplossingsgerichte gespreksvoering
Volgens het oorzaak-gevolg-model (ook wel het medische model of probleemgerichte model
genoemd) moet eerst worden uitgezocht wat er precies aan de hand is om een goede diagnose te
kunnen stellen, voordat de remedie kan worden gegeven. Dit model is niet goed voor
gespreksvoering omdat het sterk probleemgericht is.
Stellingen van oplossingsgericht werken:
De klasse van de problemen behoort niet tot de klasse van de oplossingen.
Analyse van de problemen is niet nodig, analyse van oplossingen wel.
De cliënt is expert. De professional heeft een houding van niet-weten/
Wat niet stuk is moet je niet maken.
Als iets (beter) werkt, doe er meer van.
Differences wich make a difference.
Dit zijn de uitzonderingen op de regel van het probleem. Deze ziet de cliënt vaak over het
hoofd.
Drie specifieke gedragingen van een therapeut die ervoor zorgen dat cliënten vaker spreken over
oplossingen, veranderingen en hulpbronnen:
1. Stellen van uitnodigende vragen (wat wilt u voor het probleem in de plaats)
2. Stellen van detailvragen (wat deed u precies)
3. Geven van verbale beloningen (hoe kwam u op dat goede idee)
Tien uitgangspunten van oplossingsgerichte gespreksvoering:
1. Weerstand is geen bruikbaar begrip: het is beter een cliënt te benaderen van uiteen
samenwerkingspositie dan van uiteen positie van weerstand.
2. Er is altijd sprake van samenwerking: de hulpverlener past zich aan aan de manier van
werken van de cliënt. De cliënt leidt en de professional volgt.
3. Verandering is onvermijdelijk: de vraag is niet meer of maar wanneer een verandering
optreedt.
4. Slechts een kleine verandering is nodig: als cliënten worden aangespoord kleine
veranderingen op te merken en te waarderen, gaan ze andere verklaringen verwachten en
geloven in het sneeuwballeneffect van kleine veranderingen.
5. De meeste cliënten zijn in het bezit van de hulpbronnen die zij nodig hebben om te
veranderen: de cliënt heeft hulpbronnen en competenties die aangesproken kunnen worden.
Er zijn drie oplossingsgerichte vragen waarmee de cliënt wordt uitgenodigd succesverhalen
te vertellen:
1. Hoe deed u dat?
2. Hoe besloot u dat te doen?
3. Hoe lukte het u dat te doen?
6. Problemen zijn niet-succesvolle pogingen om moeilijkheden op te lossen: er zijn drie manieren
waarop de cliënt verkeerd met zijn problemen omgaat:
1. Er is actie nodig maar de cliënt doet niets
2. Er wordt wel actie ondernomen maar dat zou nu juist niet of minder moeten
gebeuren
3. Er wordt actie ondernomen op het verkeerde logische niveau
