THEMA 3: DIAGNOSTIEK VAN INTELLIGENTIE EN PERSOONLIJKHEID
HOOFDSTUK 1: DIAGNOSTIEK VAN INTELLIGENTIE EN PERSOONLIJKHEID
TESTEN NAAR ONTWIKKELINGSNIVEAU
Bayley-III-NL – Bayley Scales of infant and Toddler Development
Doel/ Peilt naar de vroegkinderlijke ontwikkeling/ontwikkelingsniveau van jonge kinderen.
Gebruik Erop gericht om algemene mentale en motorische ontwikkeling vast te stellen
kinderen met risico op ontwikkelingsachterstand opgespoord worden en handelingsgerichte adviezen
kunnen krijgen.
Indeling Vijf schalen:
Cognitie – Taal – motoriek – Sociaal-emotionele ontwikkeling – Adaptief gedrag
- Observatielijst voor cognitie – Taal – Motoriek
- Oudervragenlijsten voor sociaal-emotionele ontwikkeling en adaptief gedrag
Norm NL/VL
Kenmerken - Nog geen echte intelligentietest, eerder omschreven als een test die peilt naar cognitief ontwikkelingsniveau.
- Bij oudere kinderen (vanaf 22 maanden): sommige items verwijzen al wat naar bepaalde BCV zoals
gedefinieerd in CHC-model (vb. reeks afmaken: Gf) maar beperkte correlatie met intelligentie op latere leeftijd.
Afname - Gedragingen uitlokken bij kind (afname vereist hierdoor inzicht en training in vroegkinderlijke ontwikkeling)
- Verloopt gestandaardiseerd maar zekere flexibiliteit van diagnosticus is nodig: volgorde subtesten staan niet
vast, variatie in subtesten die je wel of niet afneemt.
-
Nadelen 1. Sommige componenten van intelligentie moeilijk te meten bij erg jonge kinderen.
2. Vergelijkingsgroep (voor interpreteren van normscores) bevat te veel hoogopgeleide moeders en te veel
autochtone kinderen.
INTELLIGENTIETESTEN – WECHSLERTRADITIE
Deze testen zijn kwaliteitsvol die frequent worden gebruikt in Vlaanderen en Nederland.
Overlap leeftijdsbereik tussen WPPSI en WISC; WISC en WAIS: wat de doen met cliënten die in dit overlappend leeftijdsbereik vallen?
Keuze mede bepalen door verwachte intelligentieniveau en eventuele bekendheid met één van de testen.
1
Inleiding tot de psychodiagnostiek
, Vb. bij 6-jarig kind waarvan je vermoedt dat het cognitief sterker is: beter WISC afnemen ipv WPPSI
WPPSI-IV-NL - Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence
Doel/ Meten van intelligentie bij erg jonge kinderen
Gebruik
Indeling Meeste invloed van CHC-model in globale indeling (wel anders geformuleerd dan in CHC-model)
- 2.6 – 3.11 jarigen: 3 primaire indexen => verbaal begrip, visueel-ruimtelijk, werkgeheugen
- 4 – 6.11 jarigen: 5 primaire indexen => verbaal begrip VBI, visueel-ruimtelijk VRI, werkgeheugen WgI,
verwerkingssnelheid VsI, fluïde redeneren
Verschillen in subtesten die gebruikt worden voor berekenen totaal-IQ
Norm NL/VL
Kenmerken - Meeste invloed van CHC-model in globale indeling
- Structuur verschilt naargelang leeftijdsgroep
Nadelen 1. Op deze erg jonge leeftijd: nog veel variabiliteit qua gedrag en stabiliteit van intelligentie neemt nog toe:
voorzichtigheid bij interpreteren van WPPSI-resultaten.
WISC-V-NL - Wechsler Intelligence Scale for Children
Doel/ Meten van intelligentie bij kinderen
Gebruik
Indeling 5 primaire indexen die perfect overeenkomen met 5 BCVs vanuit CHC-model.
Gf – Gc – Gwm – Gv – Gs
Norm NL/VL
WAIS-IV-NL - Wechsler Adult Intelligence Scale
Doel/ Meten van intelligentie bij jongeren en volwassenen
Gebruik
Indeling Niet alle primaire indexen komen mooi overeen met BCVs vanuit CHC-model.
4 primaire indexen: Perceptueel Redeneren PRI – Verbaal Begrip VBI – Werkgeheugen WgI –
Verwerkingssnelheid VsI
Norm NL én VL
Kenmerken - Oudste testversie (2012) van de hedendaagse Wechslertraditie ➔ minder duidelijke invloed van CHC-model
2
Inleiding tot de psychodiagnostiek
HOOFDSTUK 1: DIAGNOSTIEK VAN INTELLIGENTIE EN PERSOONLIJKHEID
TESTEN NAAR ONTWIKKELINGSNIVEAU
Bayley-III-NL – Bayley Scales of infant and Toddler Development
Doel/ Peilt naar de vroegkinderlijke ontwikkeling/ontwikkelingsniveau van jonge kinderen.
Gebruik Erop gericht om algemene mentale en motorische ontwikkeling vast te stellen
kinderen met risico op ontwikkelingsachterstand opgespoord worden en handelingsgerichte adviezen
kunnen krijgen.
Indeling Vijf schalen:
Cognitie – Taal – motoriek – Sociaal-emotionele ontwikkeling – Adaptief gedrag
- Observatielijst voor cognitie – Taal – Motoriek
- Oudervragenlijsten voor sociaal-emotionele ontwikkeling en adaptief gedrag
Norm NL/VL
Kenmerken - Nog geen echte intelligentietest, eerder omschreven als een test die peilt naar cognitief ontwikkelingsniveau.
- Bij oudere kinderen (vanaf 22 maanden): sommige items verwijzen al wat naar bepaalde BCV zoals
gedefinieerd in CHC-model (vb. reeks afmaken: Gf) maar beperkte correlatie met intelligentie op latere leeftijd.
Afname - Gedragingen uitlokken bij kind (afname vereist hierdoor inzicht en training in vroegkinderlijke ontwikkeling)
- Verloopt gestandaardiseerd maar zekere flexibiliteit van diagnosticus is nodig: volgorde subtesten staan niet
vast, variatie in subtesten die je wel of niet afneemt.
-
Nadelen 1. Sommige componenten van intelligentie moeilijk te meten bij erg jonge kinderen.
2. Vergelijkingsgroep (voor interpreteren van normscores) bevat te veel hoogopgeleide moeders en te veel
autochtone kinderen.
INTELLIGENTIETESTEN – WECHSLERTRADITIE
Deze testen zijn kwaliteitsvol die frequent worden gebruikt in Vlaanderen en Nederland.
Overlap leeftijdsbereik tussen WPPSI en WISC; WISC en WAIS: wat de doen met cliënten die in dit overlappend leeftijdsbereik vallen?
Keuze mede bepalen door verwachte intelligentieniveau en eventuele bekendheid met één van de testen.
1
Inleiding tot de psychodiagnostiek
, Vb. bij 6-jarig kind waarvan je vermoedt dat het cognitief sterker is: beter WISC afnemen ipv WPPSI
WPPSI-IV-NL - Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence
Doel/ Meten van intelligentie bij erg jonge kinderen
Gebruik
Indeling Meeste invloed van CHC-model in globale indeling (wel anders geformuleerd dan in CHC-model)
- 2.6 – 3.11 jarigen: 3 primaire indexen => verbaal begrip, visueel-ruimtelijk, werkgeheugen
- 4 – 6.11 jarigen: 5 primaire indexen => verbaal begrip VBI, visueel-ruimtelijk VRI, werkgeheugen WgI,
verwerkingssnelheid VsI, fluïde redeneren
Verschillen in subtesten die gebruikt worden voor berekenen totaal-IQ
Norm NL/VL
Kenmerken - Meeste invloed van CHC-model in globale indeling
- Structuur verschilt naargelang leeftijdsgroep
Nadelen 1. Op deze erg jonge leeftijd: nog veel variabiliteit qua gedrag en stabiliteit van intelligentie neemt nog toe:
voorzichtigheid bij interpreteren van WPPSI-resultaten.
WISC-V-NL - Wechsler Intelligence Scale for Children
Doel/ Meten van intelligentie bij kinderen
Gebruik
Indeling 5 primaire indexen die perfect overeenkomen met 5 BCVs vanuit CHC-model.
Gf – Gc – Gwm – Gv – Gs
Norm NL/VL
WAIS-IV-NL - Wechsler Adult Intelligence Scale
Doel/ Meten van intelligentie bij jongeren en volwassenen
Gebruik
Indeling Niet alle primaire indexen komen mooi overeen met BCVs vanuit CHC-model.
4 primaire indexen: Perceptueel Redeneren PRI – Verbaal Begrip VBI – Werkgeheugen WgI –
Verwerkingssnelheid VsI
Norm NL én VL
Kenmerken - Oudste testversie (2012) van de hedendaagse Wechslertraditie ➔ minder duidelijke invloed van CHC-model
2
Inleiding tot de psychodiagnostiek