Samenvatting - Sociale Psychologie, deel 2 (POM06a)

KULeuven Psychologie




Samenvatting

Sociale psychologie, deel 2

2022 - 2023




KULEUVEN

1

©Minne Pouders Sociale psychologie, deel 2

,KULeuven Psychologie




2

©Minne Pouders Sociale psychologie, deel 2

,KULeuven Psychologie



Les 1: Inleiding

Wat is sociale psychologie?

= wetenschappelijk onderzoek naar manier waarop gedachten, gevoelens
en gedragingen worden beïnvloed door anderen.

 Invloed van anderen:
 Die fysiek aanwezig zijn.
 Die in gedachten aanwezig zijn.
 Die geïmpliceerd zijn  ervaringen als mens.
 Die digitaal aanwezig zijn.

 Gebruikt wetenschappelijke methode om theorieën te construeren
en te testen.
 Bevindt zich op het kruispunt van verschillende verwante disciplines
en subdisciplines.


Methoden in sociale psychologie

 Psychologie gaat over sociale invloed op gevoelens, gedachten en
gedrag  impliceert causaliteit: experimentele methode.
 Psychologie gaat over hoe gevoelens, gedachten en gedrag sociaal
gekleurd zijn:
 Beperkingen experimentele methode.
 Meer aandacht voor andere methoden ook.


Wetenschappelijke methode

 Om sociaal gedrag te bestuderen.
 Methode onderscheidt wetenschap van andere benaderingen van
kennis.
 Omvat het formuleren van hypothesen (voorspellingen) o.b.v.
voorkennis, speculatie en toevallige of systematische observatie:
 Zo geformuleerd zodat ze empirisch getoetst kunnen worden
om te zien of ze waar zijn.
 Ondersteund?  vertrouwen in juistheid ervan neemt toe.

 Belangrijk kenmerk  replicatie:
 Beschermt tegen mogelijkheid dat bevinding gebonden is aan
specifieke omstandigheden waarin test is uitgevoerd.
 Beschermt tegen fraude.




3

©Minne Pouders Sociale psychologie, deel 2

, KULeuven Psychologie




Experimenten

= hypothesetest waarbij iets wordt gedaan om het effect op iets anders te
zien.


Kenmerken

 Belangrijk: causaliteit, manipulatie en controle.
 Afhankelijke variabele (AV): uitkomstmaat  zal variëren als gevolg
van het variëren van de OV.
 Onafhankelijke variabele (OV): heeft effect en kan worden
gevarieerd in condities.
 Storende variabelen zoveel mogelijk uitsluiten door de rest constant
te houden.
 Toevallige toewijzing van participanten aan condities  kans
verkleinen op systematische verschillen tussen deelnemers in 2
condities.
 Interne validiteit = mate waarin je met zekerheid kunt stellen dat
vastgestelde oorzaak-gevolgrelatie niet door andere factoren kan
worden verklaard.
 Externe validiteit = mate waarin resultaten kunnen worden
gegeneraliseerd en toegepast in andere contexten.


Laboratorium vs. veldexperimenten

Laboratorium Veld
 Hoge interne, lage externe = naturalistische omgeving
validiteit:
 Hoog intern: controle  Lage interne, hoge
over storende variabelen externe validiteit:
 experimenteel realisme.  Laag intern: minder
 Laag extern: niet controle over
generaliseerbaar naar externe variabelen.
omstandigheden in ‘echte’  Hoog extern:
wereld  alledaags generaliseerbaar,
realisme. want meestal niet
bewust van
 Oorzaak-gevolgrelaties tussen experiment.
variabelen.
 Gevaar op  Minder controle op
vraagkarakteristieken, beperking storende factoren.
van spontaan gedrag (“subject
effects”)…  vb.: jeugdkamp Sherif
 oplossing voor vraag-  vb.: CILS volgorde
karakteristieken: double-blind vragenlijsten

4

©Minne Pouders Sociale psychologie, deel 2