8.6 TRANSLOCATIES
Translocatie: wanneer er een stuk DNA loskomt v zijn oorspronkelijke chromosoom en
zich vervolgens vasthecht aan een heel ander, niet-homoloog chromosoom
Vaak weinig betekenis voor de drager zelf, maar wel voor de nakomelingen
Notatie: [t( ; )] (vb. 46, XX, t(14q ;21q)
H8. PRENATALE FACTOREN
1. SITUERING
Toename medische beeldvormingstechnieken -> toename belangstelling prenatale periode -> verschuiving in
conceptuele inzichten
Ontwikkeling ligt niet vast maar is een voortdurende wisselwerking tussen genotype en omgeving die
begint vanaf de conceptie
Teratologie: leer v d aangeboren misvormingen & embryologie tonen steeds vaker en duidelijker aan hoe
kwetsbaar en beïnvloedbaar de ontwikkeling is
1ste levensfase = cruciaal
2. TERATOGENE EFFECTEN
Teratogeen effect: omgevingsfactor die leidt tot geboorteafwijking (vb. drug, chemische stof, virus…)
Ouders zijn ook teratogeen effect
Baarmoeder moet deze tegenhouden maar lukt niet altijd
o Moment & mate v blootstelling bepaalt gevolgen
Altijd rekening houden met bredere sociale en culturele context
2.1 VOEDINGSPATROON V MOEDER
Gevarieerd dieet -> juiste voedingsstoffen -> minder complicaties, makkelijkere bevalling en gezondere baby
Soms advies om voedingssupplementen te nemen (vb. foliumzuur om neuraalbuisdefect te
voorkomen)
52
, Vragen uit cursus
Waarom foliumzuur?
Foliumzuur helpt bij de ontwikkeling v CZS, verbetert de groei v weefsels & placenta, verkleint kans op
aangeboren afwijkingen (vb. open ruggetje, open schedel, neuraalbuisdefect: aangeboren afwijking
ter hoogte van de hersenen of het ruggenmerg)
Voedingsstoffen met foliumzuur?
(Groene) (blad)groenten, peulvruchten, fruit
Geen rauwe eieren?
Kan Listeriabacterie bevatten -> vroeggeboorte, miskraam
Kan Salmonellabacterie bevatten -> niet echt schade maar maag- en darmproblemen zijn vervelend
Producten rauwe eieren?
Zelfgemaakte (chocolade)mousse, ijs, tiramisu, bavarois, zelfgemaakte mayonaise, aardappelpuree
met ei
Geen rauw vlees?
Bacterie
2.2 LEEFTIJD V MOEDER
Verandering in samenleving -> steeds later kinderen
Uitstel zwangerschap kan gevolgen hebben voor gezondheid v moeder & kind (vb.
zwangerschapscomplicaties, syndroom v Down)
! zwangerschapsrisico’s gelden ook voor jonge moeders (vb. tienermoeders) !
2.3 PRENATALE BEGELEIDING V MOEDER
Slechte sociale & economische omstandigheden (vb. niet genoeg geld, geen sociale ondersteuning, minder
toegang tot prenatale zorg & kraamzorg…) -> meer kans op overlijden v baby
Soms zijn slechte omstandigheden aanleiding voor zwangerschap
Vragen uit cursus
53
Translocatie: wanneer er een stuk DNA loskomt v zijn oorspronkelijke chromosoom en
zich vervolgens vasthecht aan een heel ander, niet-homoloog chromosoom
Vaak weinig betekenis voor de drager zelf, maar wel voor de nakomelingen
Notatie: [t( ; )] (vb. 46, XX, t(14q ;21q)
H8. PRENATALE FACTOREN
1. SITUERING
Toename medische beeldvormingstechnieken -> toename belangstelling prenatale periode -> verschuiving in
conceptuele inzichten
Ontwikkeling ligt niet vast maar is een voortdurende wisselwerking tussen genotype en omgeving die
begint vanaf de conceptie
Teratologie: leer v d aangeboren misvormingen & embryologie tonen steeds vaker en duidelijker aan hoe
kwetsbaar en beïnvloedbaar de ontwikkeling is
1ste levensfase = cruciaal
2. TERATOGENE EFFECTEN
Teratogeen effect: omgevingsfactor die leidt tot geboorteafwijking (vb. drug, chemische stof, virus…)
Ouders zijn ook teratogeen effect
Baarmoeder moet deze tegenhouden maar lukt niet altijd
o Moment & mate v blootstelling bepaalt gevolgen
Altijd rekening houden met bredere sociale en culturele context
2.1 VOEDINGSPATROON V MOEDER
Gevarieerd dieet -> juiste voedingsstoffen -> minder complicaties, makkelijkere bevalling en gezondere baby
Soms advies om voedingssupplementen te nemen (vb. foliumzuur om neuraalbuisdefect te
voorkomen)
52
, Vragen uit cursus
Waarom foliumzuur?
Foliumzuur helpt bij de ontwikkeling v CZS, verbetert de groei v weefsels & placenta, verkleint kans op
aangeboren afwijkingen (vb. open ruggetje, open schedel, neuraalbuisdefect: aangeboren afwijking
ter hoogte van de hersenen of het ruggenmerg)
Voedingsstoffen met foliumzuur?
(Groene) (blad)groenten, peulvruchten, fruit
Geen rauwe eieren?
Kan Listeriabacterie bevatten -> vroeggeboorte, miskraam
Kan Salmonellabacterie bevatten -> niet echt schade maar maag- en darmproblemen zijn vervelend
Producten rauwe eieren?
Zelfgemaakte (chocolade)mousse, ijs, tiramisu, bavarois, zelfgemaakte mayonaise, aardappelpuree
met ei
Geen rauw vlees?
Bacterie
2.2 LEEFTIJD V MOEDER
Verandering in samenleving -> steeds later kinderen
Uitstel zwangerschap kan gevolgen hebben voor gezondheid v moeder & kind (vb.
zwangerschapscomplicaties, syndroom v Down)
! zwangerschapsrisico’s gelden ook voor jonge moeders (vb. tienermoeders) !
2.3 PRENATALE BEGELEIDING V MOEDER
Slechte sociale & economische omstandigheden (vb. niet genoeg geld, geen sociale ondersteuning, minder
toegang tot prenatale zorg & kraamzorg…) -> meer kans op overlijden v baby
Soms zijn slechte omstandigheden aanleiding voor zwangerschap
Vragen uit cursus
53
