1. Hoofdstuk 1: Inleiding
Kostencalculatie: onderdeel van management accounting
= verzamelen van informatie om managementbeslissingen te ondersteunen
Voorbeelden van managementbeslissingen
Herlokaliseren naar een ander land
o Redenen
Dichter bij afzetmarkt Milieuregelgeving
Lagere Energiekosten
bezoldigingskosten Inflatie
Brexit Indexering
Invoerrechten
(handelsbarrières)
o België: één van de duurste landen ter wereld voor loon-, energie- en milieukost
Stopzetten van de productie en/of verkoop van een bepaald artikel
Voorbeelden van impact cost accounting op die management beslissingen
Colruyt en Nutella/Ferrero (2021): niet meer aanbieden omdat ze geen hogere marges
kregen
Impact inflatie op cost accounting
Inflatie België: automatisch loonindexering ↑ loonkost
Impact energiekost op cost accounting
↑ energiekost (ijsblokje)
o bedrijven sluiten/stoppen deels met productie in Europa + gaan buiten Europa
o bedrijven produceren ’s nachts i.p.v. overdag (goedkoper – bv. Scandinavië)
Impact droogte op cost accounting
Voor bepaalde producenten te duur/niet waard om nog te oogsten (appels & peren)
1.1. Management accounting
Soorten ondernemingen
Industriële onderneming
Handelsonderneming: kopen en verkopen bv. Kledingwinkel,
Delhaize
Dienstenonderneming bv. Hogent, Telenet,
artsen
Overheid
o Federale
o Vlaams, Waals en Brussels Hoofdstedelijk gewest
o Vlaamse, Waalse en Duitstalige gemeenschap
o Provincies
o Gemeentes
Non-profit
o Mogen winst maken (! Niet doel van O)
o Verschil met gewone O: vzw mag de winst niet uitkeren
o Stopzetting vzw: kapitaal/vzw schenken aan andere soortgelijke vzw (verkopen mag niet)
, o Grote VZW’s: Kom op tegen kanker, Rode Kruis, Artsen zonder grenzen
Criteria voor ondernemingen
Microvennootschap Kleine onderneming Grote onderneming
Jaargem personeel 10 50 50
Balanstotaal 350 000 4 500 000 4 500 000
Jaaromzet 700 000 9 000 000 9 000 000
Onderverdeling accounting
Financial accounting Management accounting
Gegevens voor het opstellen van de JR Gegevens voor planning en controle
Neerlegging: nbb-balanscentrale (gratis) Planning: budgetteren (bewaken)
Controle: is opvolgen, vergelijken van
de werkelijkheid met wat was voorzien
Externe gebruiker = voor iedereen beschikbaar Interne gebruiker = niet bekendmaking
Informatie voor externe doeleinden Informatie voor interne doeleinden
! Let op: niet alle info die intern beschikbaar is wordt aan externen bekend gemaakt!
Cost accounting= verzamelen van kosteninformatie en alloceren (=toerekenen) aan een kostenobject
Manier waarop die zinvol kan worden toegewezen worden aan mogelijke kostenobjecten
o Producten bv. kost voor speculooskoekje, boek (verlieslatend/winstgevend)
o Diensten bv. kost voor 1 uur kine, psycholoog
o Klanten bv. kost van 1 klant (aan welke verdien je iets)
o Markten bv. automarkt
o Distributiekanalen bv. ordinaire winkel, online, (woensdag)markt
Doel: mgt kan winstgevendheid van producten, distributiekanalen, klanten, markten,
diensten evalueren
Kostprijsinformatie
Gebruikt voor verschillende doeleinden
o Naargelang doel: andere info nodig
= different costs for different purposes
Belangrijke beleidsbeslissingen die worden genomen o.b.v. accountinginformatie
Strategische en LT-planning
o Verhuizen naar ander land
KT-planning en besluitvorming
o Korting geven (i.p.v. product weggooien)
o Stopen van productieproces (te dure componenten)
Kostprijsberekening
Management controle
Externe verslaggeving
Onderderneming Badlin + Voorbereiding oefening pg 23
Producent van badjassen en badhanddoeken
Afzetmarkt: grote winkelketens met scherpe prijzen
‘low cost producer’-strategie
o Zo laag mogelijke kostprijs om verkoopprijs laag te houden
, Groeiplannen v/e O
Nood aan bijkomende financieringsmiddelen
o Reden
Investeringen
Meer arbeid
Meer bedrijfskapitaal: meer voorraad en grondstoffen
o Manieren
Toename eigen inbreng (BV) of eigen kapitaal (NV)
Winst maken en reserveren in vennootschap (= niet uitkeren)
Crowdfunding
Winwinlening
(Bankleningen
Nieuw aandelenkapitaal op de beurs (hiervoor moet je beursgenoteerd zijn)
Obligatiehouders
Particuliere investeerders)
Evaluatie v management: a.d.h.v. resultaat afgelopen jaar
o Indien ok: verdere groeistrategie bepalen
Mogelijke groeistrategieën
Zelfde product op nieuwe markt
o Negatief
Mogelijks ook reeds negatief beeld
o Positief
Grotere afzetmarkt
Spreiding: bepaalde gebieden die ↓ muntwaarde hebben
Nieuw product op bestaande markt (= grote winkelketens)
Nieuw product op nieuwe markt (bv. meer gericht op hoge kwaliteit, design, exclusiviteit)
Verschillende groeialternatieven vereisen winstgevendheidsanalyse
o Op KT
o Op LT
Winst/verlies moet bekeken worden voor de verschillende productgroepen
Nut van boekhouding
Redenen
o Externe verslaggeving
o Management accounting doeleinden
Informatie over bezittingen, schulden, eigen vermogen, kosten en opbrengsten
JR = document dat overzicht biedt van de financiële toestand van de O in haar geheel
o Opgesteld volgens bepaalde standaarden
o Moet betrouwbaar, begrijpbaar en vergelijkbaar zijn met andere O
Belanghebbenden
o Intern: management, andere personeelsleden, open boek relatie Leverancier – klant
specifieke info
o Extern: investeerders, banken, leveranciers algemene info
Doelstellingen van cost accounting
Informatie over kostprijs van producten en diensten voor externe verslaggeving