WOONCULTUUR MICRO
les 1: een huis is nog geen thuis
WAT IS WONEN?
Het fysieke huis materiële cultuur
Het gebruik van het huis handelingen en rituelen
De mentale thuis betekenis van het huis, betekenisgeving
TOON ME JE HUIS EN IK ZEG JE WIE JE BENT
Een huis verteld veel over jezelf
Wonen is een interdisciplinair gebeuren
WOONBELEID
na WOII werd het bouwen van je eigen woning gepromoot. Er waren echter twee visies:
Katholieken Socialisten
Privé initiatief via subsidies Nationaal georganiseerd via centraal
planbureau
Vooral in landelijke gebieden goedkope Vooral in steden daar is werk
grond
Voorkeur naar eengezinswoningen (familie als Hoogbouw als goede oplossing
hoeksteen van katholieke gemeenschap)
Vooral sociale huisvesting: omdat armen
ondersteund moeten worden
Wet de Taeye (1948): katholieken: geeft subsidies om te bouwen
Wet Brunfaut (1949): socialisten: voorziet sociale woningen
Impliciet woonbeleid: overheid bouwt weinig maar gaf subsidies aan mensen die zelf bouwen
nu geen subsidies meer maar belastingvermindering was mogelijk: woonbonus tot 2019 (Matteüseffect:
rijken worden rijker, armen worden armer)
DUS is de Belg geboren met een baksteen in de maag? : Nee, de overheid heeft dit gestimuleerd.
DE SPELERS
verschillende organisties/zuilen in België: Katholiek, sociaal, liberaal
(zuilen: organisatorische gehelen die dienstv erlening verschaffen (bv. Christelijke mutualiteit, De voorzorg, …)
1. Boerenbond en boerinnenbond
- Promooten het familieleven
- Boerinnenbond met een dienst Wonen
- Boerenbond met een technische dienst
2. Christelijke Arbeidersbeweging
- KAV (katholieke Arbeidsvrouwen) en KWB (katholieke werkliedenbonden)
- Promoten het privaat initiatief huis met tuin
3. Socialistische Vooruitziende vrouwen en Socialistische partij
- Promoten het sociale huisvesten
NMKL (Nationale Maatschappij voor de Kleine Landeigendom)
Sociale koopwoningen bestemd voor mensen met een bescheiden inkomen
NHM (Nationale Huisvestingsmaatschappij)
Studiedienst van de Nationale Huisvestingsmaatschappij Sociale huurwoningen
1
, DE KEUKEN
Na WOII intrede moderne keuken = symbool van techniek en comfort
Typologische evolutie van de keuken
- 19de eeuwse bediendenkeuken
Keuken in de kelderverdieping of achteraan in de woning
Goederenlift
Vanaf 20ste eeuw modernisering van de keuken bij de
Hogere klasse door dienstbodenvraagstuk;
inwonend personeel nog moeilijk te vinden door beter
betaalde jobs in de industrie
dus keuken uitrusting verbeteren om volk aan te trekken
Evolutie in Amerika: rationalisering en efficiënter maken van de keuken (zo snel mpgelijk overal
aankunnen) rationele keuken werd opgepikt in Europa door o.a. Frankfüter Küche (pionier rationele
keuken) = strakke keuken, simpel, kruk om te zitten, …
Louis-Herman De Koninck voert de Cubex keuken in = mogelijkheid zelf samenstellen van kasten
(60x60 cm), rationele keuken, vrij duur
- rationele keuken / Laboratoriumkeuken/ werkkeuken
Jaren 20 – 30 (voor WOII):
Betaalbaar voor de hogere klasse
Lagere klasse hadden een keuken met een stoof en een tafel (= een woonkeuken/leefkeuken)
Jaren 50 -60 (na WOII):
Voor iedereen betaalbaar, comfort neemt toe
‘Doorgeefluik’
Katholieke vrouw wou een kleine, compacte, efficiënte keuken
Socialistische vrouw wou in eerste instantie voor groepsfaciliteiten maar positief t.o.v werkkeuken
Rationele keuken = kinderen uit de keuken, keuken moet net blijven
- keukeneiland, grotere keukens
jaren 70 – 80:
- Open keuken / eetkeuken / sociale keuken
Jaren 70 – 80
Volgens boerinnenbond de ‘sociale keuken’ = omdat er rekeing gehouden werd met het gezinsleven
(iedereen kan eten wanneer die wil, eten maken voor veel mensen, moeder kan geholpen worden)
2
les 1: een huis is nog geen thuis
WAT IS WONEN?
Het fysieke huis materiële cultuur
Het gebruik van het huis handelingen en rituelen
De mentale thuis betekenis van het huis, betekenisgeving
TOON ME JE HUIS EN IK ZEG JE WIE JE BENT
Een huis verteld veel over jezelf
Wonen is een interdisciplinair gebeuren
WOONBELEID
na WOII werd het bouwen van je eigen woning gepromoot. Er waren echter twee visies:
Katholieken Socialisten
Privé initiatief via subsidies Nationaal georganiseerd via centraal
planbureau
Vooral in landelijke gebieden goedkope Vooral in steden daar is werk
grond
Voorkeur naar eengezinswoningen (familie als Hoogbouw als goede oplossing
hoeksteen van katholieke gemeenschap)
Vooral sociale huisvesting: omdat armen
ondersteund moeten worden
Wet de Taeye (1948): katholieken: geeft subsidies om te bouwen
Wet Brunfaut (1949): socialisten: voorziet sociale woningen
Impliciet woonbeleid: overheid bouwt weinig maar gaf subsidies aan mensen die zelf bouwen
nu geen subsidies meer maar belastingvermindering was mogelijk: woonbonus tot 2019 (Matteüseffect:
rijken worden rijker, armen worden armer)
DUS is de Belg geboren met een baksteen in de maag? : Nee, de overheid heeft dit gestimuleerd.
DE SPELERS
verschillende organisties/zuilen in België: Katholiek, sociaal, liberaal
(zuilen: organisatorische gehelen die dienstv erlening verschaffen (bv. Christelijke mutualiteit, De voorzorg, …)
1. Boerenbond en boerinnenbond
- Promooten het familieleven
- Boerinnenbond met een dienst Wonen
- Boerenbond met een technische dienst
2. Christelijke Arbeidersbeweging
- KAV (katholieke Arbeidsvrouwen) en KWB (katholieke werkliedenbonden)
- Promoten het privaat initiatief huis met tuin
3. Socialistische Vooruitziende vrouwen en Socialistische partij
- Promoten het sociale huisvesten
NMKL (Nationale Maatschappij voor de Kleine Landeigendom)
Sociale koopwoningen bestemd voor mensen met een bescheiden inkomen
NHM (Nationale Huisvestingsmaatschappij)
Studiedienst van de Nationale Huisvestingsmaatschappij Sociale huurwoningen
1
, DE KEUKEN
Na WOII intrede moderne keuken = symbool van techniek en comfort
Typologische evolutie van de keuken
- 19de eeuwse bediendenkeuken
Keuken in de kelderverdieping of achteraan in de woning
Goederenlift
Vanaf 20ste eeuw modernisering van de keuken bij de
Hogere klasse door dienstbodenvraagstuk;
inwonend personeel nog moeilijk te vinden door beter
betaalde jobs in de industrie
dus keuken uitrusting verbeteren om volk aan te trekken
Evolutie in Amerika: rationalisering en efficiënter maken van de keuken (zo snel mpgelijk overal
aankunnen) rationele keuken werd opgepikt in Europa door o.a. Frankfüter Küche (pionier rationele
keuken) = strakke keuken, simpel, kruk om te zitten, …
Louis-Herman De Koninck voert de Cubex keuken in = mogelijkheid zelf samenstellen van kasten
(60x60 cm), rationele keuken, vrij duur
- rationele keuken / Laboratoriumkeuken/ werkkeuken
Jaren 20 – 30 (voor WOII):
Betaalbaar voor de hogere klasse
Lagere klasse hadden een keuken met een stoof en een tafel (= een woonkeuken/leefkeuken)
Jaren 50 -60 (na WOII):
Voor iedereen betaalbaar, comfort neemt toe
‘Doorgeefluik’
Katholieke vrouw wou een kleine, compacte, efficiënte keuken
Socialistische vrouw wou in eerste instantie voor groepsfaciliteiten maar positief t.o.v werkkeuken
Rationele keuken = kinderen uit de keuken, keuken moet net blijven
- keukeneiland, grotere keukens
jaren 70 – 80:
- Open keuken / eetkeuken / sociale keuken
Jaren 70 – 80
Volgens boerinnenbond de ‘sociale keuken’ = omdat er rekeing gehouden werd met het gezinsleven
(iedereen kan eten wanneer die wil, eten maken voor veel mensen, moeder kan geholpen worden)
2
