Inhoud
Hoofdstuk 1: Je missie........................................................................................................................................3
Hoofdstuk 2: kwaliteitsvol werken.....................................................................................................................3
Organizational citizenship behavior (OCB) ~ Organ (1990).............................................................................3
Contraproductief gedrag................................................................................................................................3
Hoe weet ik of ik goed werk lever als psycholoog?........................................................................................4
Hoofdstuk 3: Wie ben ik? Persoonlijkheid, vermogens en vaardigheden...........................................................5
Persoonlijkheid...............................................................................................................................................5
Big Five.......................................................................................................................................................5
MBTI...........................................................................................................................................................6
Multiculturele persoonlijkheid...................................................................................................................6
De rol van persoonlijkheid in de situatie....................................................................................................6
Ability (vermogen)......................................................................................................................................6
Hoofdstuk 4: Tevreden werken..........................................................................................................................9
Hoofdstuk 5: gemotiveerd werken...................................................................................................................11
Expectancy theorie.......................................................................................................................................11
Goal setting theorie......................................................................................................................................12
Equity theorie...............................................................................................................................................12
Empowerment..............................................................................................................................................13
Hoe belangrijk is motivatie voor je kwaliteit van werken?...........................................................................14
Hoofdstuk 6: In groep werken..........................................................................................................................15
Teamingrediënten........................................................................................................................................15
Teamrollen................................................................................................................................................16
Teamgrootte.............................................................................................................................................16
Interesse...................................................................................................................................................16
Teamvaardigheden...................................................................................................................................16
Hoe kun je een team beter helpen worden?................................................................................................17
Hoofdstuk 7: Hoe structuren en normen je werk beïnvloeden: structuur en cultuur......................................18
Structuur.......................................................................................................................................................18
Werkspecialisatie......................................................................................................................................18
Chain of command....................................................................................................................................18
Span of control.........................................................................................................................................18
Centralisatie en formalisatie.....................................................................................................................19
Dus............................................................................................................................................................19
Organisatiecultuur........................................................................................................................................19
1
, Sterkte van cultuur...................................................................................................................................20
Hoofdstuk 8: leiderschap..................................................................................................................................22
Wie wordt er leidinggevende?......................................................................................................................22
De rol van machtstypes................................................................................................................................22
Organisatiemacht.....................................................................................................................................22
Persoonlijke macht...................................................................................................................................23
Macht gebruiken om invloed te verkrijgen...................................................................................................23
Rationele overtuiging................................................................................................................................24
Vleien........................................................................................................................................................24
Persoonlijke oproep..................................................................................................................................24
Uitleggen..................................................................................................................................................24
Druk zetten...............................................................................................................................................24
Coalitie......................................................................................................................................................24
Uitwisseling...............................................................................................................................................24
Achterkamerpolitiek.....................................................................................................................................25
Effectief leiderschap.....................................................................................................................................25
Gedrag van leidinggevenden....................................................................................................................25
Contingentietheorieën.................................................................................................................................26
Transformationeel leiderschap.....................................................................................................................26
Aan de hand van 4 dimensies:..................................................................................................................27
Leader-member exchange theorie (LMX).....................................................................................................28
Dienend leiderschap.....................................................................................................................................28
Hoe beslissingen maken als leider?..............................................................................................................28
2
, Psychologen aan het werk
(boek)
Hoofdstuk 1: Je missie
Missie: geeft een algemene richting waar je naartoe wilt, eerder dan een concreet stappenplan
als plan te concreet: geen nieuwe wegen omdat je je vasthoudt aan gekozen richting
Hoofdstuk 2: kwaliteitsvol werken
Jobprestatie= goed werk leveren door goed te presteren, degelijk onderzoek doen, cliënten goede
begeleiding geven, medewerkers goed te woord te staan
= de verschillende gedragingen die je als psycholoog stelt die bijdragen aan de doelstellingen van een
organisatie
Taakprestatie= handelt over routinetaken (= taken die je dag in dag uit doet als deel van je werk als
psycholoog)
werk vereist meer dan routinetaken:
We moeten adaptief zijn
Uitkijken naar nieuwe oplossingen voor problemen die zich stellen
Goede burgers= anderen helpen en een positieve houding aannemen
Organizational citizenship behavior (OCB) ~ Organ (1990)
Helpen
Hoffelijkheid: delen van informatie met collega’s
Sportief gedrag: positief zijn in de omgang en een goede professionele attitude aanhouden
Ook organisatie gerichte OCB
Mening geven: zoeken naar proactieve oplossingen (ze aandragen)
Civic virtue: op de hoogte blijven door deel te nemen aan beleidsvergaderingen, opnemen andere
functies die je organisatie kunnen helpen
Boosterism: organisatie in positief daglicht zetten als je erover praat
Dekas en collega’s voegen nog toe (2013)
1. Zelfzorg: goed voor jezelf zorgen => kwaliteit werken ↑
veel OCB activiteiten OCB vermoeid
Contraproductief gedrag
= gedrag stellen dat zich richt tegen de organisatie of collega’s, intentioneel
Er is een verband tussen minder goed voelen op werk en plegen van diefstal ~ Jones
Sabotage= bewust iets fout doen, verkwisting van middelen, onnodig veel pauzes nemen, misbruik of
gebruik van alcohol of drugs allemaal contraproductief gedrag tegenover eigendom of efficiëntie
ook tegenover personen: roddelen, onrespectvol en onbeleefd gedrag kan erger worden =>
werkomgeving neemt toxic vormen aan = “spirals of incivility”
3
Hoofdstuk 1: Je missie........................................................................................................................................3
Hoofdstuk 2: kwaliteitsvol werken.....................................................................................................................3
Organizational citizenship behavior (OCB) ~ Organ (1990).............................................................................3
Contraproductief gedrag................................................................................................................................3
Hoe weet ik of ik goed werk lever als psycholoog?........................................................................................4
Hoofdstuk 3: Wie ben ik? Persoonlijkheid, vermogens en vaardigheden...........................................................5
Persoonlijkheid...............................................................................................................................................5
Big Five.......................................................................................................................................................5
MBTI...........................................................................................................................................................6
Multiculturele persoonlijkheid...................................................................................................................6
De rol van persoonlijkheid in de situatie....................................................................................................6
Ability (vermogen)......................................................................................................................................6
Hoofdstuk 4: Tevreden werken..........................................................................................................................9
Hoofdstuk 5: gemotiveerd werken...................................................................................................................11
Expectancy theorie.......................................................................................................................................11
Goal setting theorie......................................................................................................................................12
Equity theorie...............................................................................................................................................12
Empowerment..............................................................................................................................................13
Hoe belangrijk is motivatie voor je kwaliteit van werken?...........................................................................14
Hoofdstuk 6: In groep werken..........................................................................................................................15
Teamingrediënten........................................................................................................................................15
Teamrollen................................................................................................................................................16
Teamgrootte.............................................................................................................................................16
Interesse...................................................................................................................................................16
Teamvaardigheden...................................................................................................................................16
Hoe kun je een team beter helpen worden?................................................................................................17
Hoofdstuk 7: Hoe structuren en normen je werk beïnvloeden: structuur en cultuur......................................18
Structuur.......................................................................................................................................................18
Werkspecialisatie......................................................................................................................................18
Chain of command....................................................................................................................................18
Span of control.........................................................................................................................................18
Centralisatie en formalisatie.....................................................................................................................19
Dus............................................................................................................................................................19
Organisatiecultuur........................................................................................................................................19
1
, Sterkte van cultuur...................................................................................................................................20
Hoofdstuk 8: leiderschap..................................................................................................................................22
Wie wordt er leidinggevende?......................................................................................................................22
De rol van machtstypes................................................................................................................................22
Organisatiemacht.....................................................................................................................................22
Persoonlijke macht...................................................................................................................................23
Macht gebruiken om invloed te verkrijgen...................................................................................................23
Rationele overtuiging................................................................................................................................24
Vleien........................................................................................................................................................24
Persoonlijke oproep..................................................................................................................................24
Uitleggen..................................................................................................................................................24
Druk zetten...............................................................................................................................................24
Coalitie......................................................................................................................................................24
Uitwisseling...............................................................................................................................................24
Achterkamerpolitiek.....................................................................................................................................25
Effectief leiderschap.....................................................................................................................................25
Gedrag van leidinggevenden....................................................................................................................25
Contingentietheorieën.................................................................................................................................26
Transformationeel leiderschap.....................................................................................................................26
Aan de hand van 4 dimensies:..................................................................................................................27
Leader-member exchange theorie (LMX).....................................................................................................28
Dienend leiderschap.....................................................................................................................................28
Hoe beslissingen maken als leider?..............................................................................................................28
2
, Psychologen aan het werk
(boek)
Hoofdstuk 1: Je missie
Missie: geeft een algemene richting waar je naartoe wilt, eerder dan een concreet stappenplan
als plan te concreet: geen nieuwe wegen omdat je je vasthoudt aan gekozen richting
Hoofdstuk 2: kwaliteitsvol werken
Jobprestatie= goed werk leveren door goed te presteren, degelijk onderzoek doen, cliënten goede
begeleiding geven, medewerkers goed te woord te staan
= de verschillende gedragingen die je als psycholoog stelt die bijdragen aan de doelstellingen van een
organisatie
Taakprestatie= handelt over routinetaken (= taken die je dag in dag uit doet als deel van je werk als
psycholoog)
werk vereist meer dan routinetaken:
We moeten adaptief zijn
Uitkijken naar nieuwe oplossingen voor problemen die zich stellen
Goede burgers= anderen helpen en een positieve houding aannemen
Organizational citizenship behavior (OCB) ~ Organ (1990)
Helpen
Hoffelijkheid: delen van informatie met collega’s
Sportief gedrag: positief zijn in de omgang en een goede professionele attitude aanhouden
Ook organisatie gerichte OCB
Mening geven: zoeken naar proactieve oplossingen (ze aandragen)
Civic virtue: op de hoogte blijven door deel te nemen aan beleidsvergaderingen, opnemen andere
functies die je organisatie kunnen helpen
Boosterism: organisatie in positief daglicht zetten als je erover praat
Dekas en collega’s voegen nog toe (2013)
1. Zelfzorg: goed voor jezelf zorgen => kwaliteit werken ↑
veel OCB activiteiten OCB vermoeid
Contraproductief gedrag
= gedrag stellen dat zich richt tegen de organisatie of collega’s, intentioneel
Er is een verband tussen minder goed voelen op werk en plegen van diefstal ~ Jones
Sabotage= bewust iets fout doen, verkwisting van middelen, onnodig veel pauzes nemen, misbruik of
gebruik van alcohol of drugs allemaal contraproductief gedrag tegenover eigendom of efficiëntie
ook tegenover personen: roddelen, onrespectvol en onbeleefd gedrag kan erger worden =>
werkomgeving neemt toxic vormen aan = “spirals of incivility”
3