Samenvatting Perinatale zorg

Internationale casuïstiek 2
Perinatale gezondheidszorg
“Het mentaal welzijn van ouders en het jonge kind”.
Wat is de perinatale periode?

 Voor, tijdens en na de zwangerschap.
 Vanaf zwangerschapswens tot twee jaar de bevalling (theorie), praktijk zegt 5 jaar.
 Ook de 1001 kritische dagen genoemd.

Gevolgen:

 25% van de maternale sterfte door psychisch lijden
- Suïcide
 Impact op baby en partner
 Maatschappelijke kost

Emotionele veranderingen prenataal:

Preconceptie:

1. Wat zijn motieven van een geplande zwangerschap?
- Kan vanalles zijn, versterken relatie tussen man en vrouw, zoeken wie ben ik als
vrouw of man, druk van omgeving, onopgeloste conflicten in het verleden (kinderen
die uit een tragische situatie komen/gezin waar heel veel emotionele chantage,
trauma’s uit verleden) en loskomen van eigen moeder
2. Emotionele veranderingen bij proberen zwanger worden?
- Spanning, onzekerheid, hoop, teleurstelling, uitputting …
- Is voor iedereen anders
3. Emoties bij een positieve zwangerschapstest?
- Blij, bang, spijt hebben, ontgoocheld zijn, in shock zijn, euforisch zijn ..
- Kan van zeer negatief naar zeer positief zijn

In Vlaanderen is 22% van de ZW ongepland en 6% ongewenst.

Eerste trimester:

 Hormonen stijgen, fysieke ongemakken nemen toe
 Mentaal welzijn daalt
 Ouderschap wordt nog irreëel ervaren
4. Wat kunnen hier emotionele veranderingen zijn?
- Verdriet, veranderingen van levensstijl, angst, verlies van onafhankelijkheid,
zwangerschapsverlies, abortus, rouwen.

Tweede trimester:

 Fysieke ongemakken dalen, mentaal welzijn stabiliseert
 Lichaam verandert sterk
 Belangrijke fase in hechting (moeder-baby)
- Baby neemt verschillende zaken waren
- Baby reageert op prikkels
 Minimalen constante angst is aanwezig

, Derde trimester:

 Fysieke ongemakken stijgen, mentaal welzijn daalt
 Slaapkwaliteit is slecht
 Mannen – couvadesyndroom of mannenkraambed
- Mannen kunnen dezelfde zwangerschapsverschijnselen ervaren als de vrouwen,
sommige mannen ervaren zelfs weeën
 Aandachtspunt: seksueel misbruik in voorgeschiedenis, eerdere prematuriteit,
gecompliceerde zwangerschappen/bevalling
5. Wat zijn emotionele ongemakken in dit trimester?
- Angst voor bevalling en moederschap, afscheid nemen van de dikke buik

Tokofobie:

Pathologische angst voor zwangerschap wat kan leiden tot vermijding van de bevalling.

Prevalentie: 13% van de vrouwen

Soorten:

 Primaire tokofobie
= morbide angst voor bevallen bij een vrouw die nooit eerder een zwangerschap doormaakte.
 Secundaire tokofobie
= morbide angst voor bevallen ontwikkeld door een eerdere traumatische bevalling
- Kan ook voorkomen na een zwangerschapsverlies, doodgeboorte of een afgebroken
zwangerschap

Angsten zijn gericht op:

 Angst voor de pijn
 Eerder traumatische ervaring (misbruik in verleden)
 Gevoel van hulpeloosheid ten opzichte van de bevalling
 Nervositeit ten opzichte van het ouderschap
 Weinig tot geen steun van de omgeving
 Medicaliseren van de bevalling
 Secundaire tokofobie

We merken dat vrouwen met tokofobie neigen naar abortus of een keizersnede (vooral vrouwen met
ernstige tokofobie).

Wat kan men doen aan tokofobie?

 Meer steun uit de omgeving zorgt voor minder perinatale stress
 Netwerk opbouwen rond de mama
 Angsten bespreekbaar maken
 Doorverwijzen naar psycholoog/therapeut




Baby bleus: