Klassieke Mythologie
Les 1
Inleiding:
Condition postmoderne: alle grote verhalen (politiek &religieus) zijn in onze tijd
ineen gestort. Wij hebben geen verhalen meer die ons leven zin geven en ons bij de
hand nemen tijdens ons leven.
Onze tijd wordt gekenmerkt door fragmentarisatie, wij vinden onze
levensverhalen en wijsheden een beetje overal en bij iedereen
Het lijkt alsof wij geen verhalen, ideologieën meer volgen maar het
tegenovergestelde is waar. Zulke ideologieën bestaan wel nog overal in de
wereld, maar ze hebben geen concrete namen meer zoals “communisme” of
“christendom”, toch bestaan ze wel en zijn ze overal (bv. In de media).
Mythes: verhalen die je leven structureren zonder er echt bewust van te zijn.
Eerste dia:
Sirene (vrouw afgebeeld): verleidelijke, vrouwelijke wezens die op de
dodelijke kliffen zitten en de schepen lokken met hun gezang en zo storten
die te pletter. Zij lokt de schepen met haar schoonheid en stem. Odysseus laat
zichzelf vastbinden aan de mast en zo hoort hij toch het gezang van de
sirenes, zonder dat hij erbij sterft. Zo kan hij navertellen wat zij zeiden tegen
Odysseus. De sirenes zeiden hem dat ze hem zouden vertellen over alle
verhalen, specifiek het verhaal van Troje waarin Odysseus de hoofdrol
speelde. Het lokmiddel van de sirenes is dat ze hem zullen vertellen over zijn
eigen levensverhaal, wat net de kracht is van een mythe die pretendeert te
kunnen zeggen wie jij bent en wat jij voelt of hebt doorgemaakt. Maar, een
mythe houdt ook een zeker gevaar in zoals de rotsen waar men op te pletter
kan storten.
Waarom mythologie studeren?
Wat doen verhalen met mensen? Met kassieke mythen kan men ook afstand
nemen van zijn eigen levenswereld en met een afstand andere werelden
bekijken.
Hoe worden die mythes verteld doorheen de geschiedenis? Welke
betekenissen werden eraan toegevoegd naargelang de cultuur/tijd waarin
een mythe terecht kwam.
Met mythes kan men verschillende hedendaagse kunsten begrijpen (kunst,
theater, film,…) Vb. Elektra, toneel over figuur uit de Griekse mythologie, zo
zijn er vaak nieuwe bewerkingen over Griekse mythes. Ander vb.
Tentoonstelling van Rubus met afbeelding van Pan, geile sater die nymfen
achterna zit, een van die nymphen verandert in een rietstengel om aan Pan te
ontsnappen waarna Pan een panfluit maakt van die rietstengel. Nog een
ander vb. zijn dagelijkse uitdrukkingen die verwijzen naar mythes, zoals een
tantaluskwelling (Tantalus die gestraft werd door nooit zijn honger en dorst te
kunnen stillen, telkens wanneer hij wou eten van vruchten week de tak met
Les 1
Inleiding:
Condition postmoderne: alle grote verhalen (politiek &religieus) zijn in onze tijd
ineen gestort. Wij hebben geen verhalen meer die ons leven zin geven en ons bij de
hand nemen tijdens ons leven.
Onze tijd wordt gekenmerkt door fragmentarisatie, wij vinden onze
levensverhalen en wijsheden een beetje overal en bij iedereen
Het lijkt alsof wij geen verhalen, ideologieën meer volgen maar het
tegenovergestelde is waar. Zulke ideologieën bestaan wel nog overal in de
wereld, maar ze hebben geen concrete namen meer zoals “communisme” of
“christendom”, toch bestaan ze wel en zijn ze overal (bv. In de media).
Mythes: verhalen die je leven structureren zonder er echt bewust van te zijn.
Eerste dia:
Sirene (vrouw afgebeeld): verleidelijke, vrouwelijke wezens die op de
dodelijke kliffen zitten en de schepen lokken met hun gezang en zo storten
die te pletter. Zij lokt de schepen met haar schoonheid en stem. Odysseus laat
zichzelf vastbinden aan de mast en zo hoort hij toch het gezang van de
sirenes, zonder dat hij erbij sterft. Zo kan hij navertellen wat zij zeiden tegen
Odysseus. De sirenes zeiden hem dat ze hem zouden vertellen over alle
verhalen, specifiek het verhaal van Troje waarin Odysseus de hoofdrol
speelde. Het lokmiddel van de sirenes is dat ze hem zullen vertellen over zijn
eigen levensverhaal, wat net de kracht is van een mythe die pretendeert te
kunnen zeggen wie jij bent en wat jij voelt of hebt doorgemaakt. Maar, een
mythe houdt ook een zeker gevaar in zoals de rotsen waar men op te pletter
kan storten.
Waarom mythologie studeren?
Wat doen verhalen met mensen? Met kassieke mythen kan men ook afstand
nemen van zijn eigen levenswereld en met een afstand andere werelden
bekijken.
Hoe worden die mythes verteld doorheen de geschiedenis? Welke
betekenissen werden eraan toegevoegd naargelang de cultuur/tijd waarin
een mythe terecht kwam.
Met mythes kan men verschillende hedendaagse kunsten begrijpen (kunst,
theater, film,…) Vb. Elektra, toneel over figuur uit de Griekse mythologie, zo
zijn er vaak nieuwe bewerkingen over Griekse mythes. Ander vb.
Tentoonstelling van Rubus met afbeelding van Pan, geile sater die nymfen
achterna zit, een van die nymphen verandert in een rietstengel om aan Pan te
ontsnappen waarna Pan een panfluit maakt van die rietstengel. Nog een
ander vb. zijn dagelijkse uitdrukkingen die verwijzen naar mythes, zoals een
tantaluskwelling (Tantalus die gestraft werd door nooit zijn honger en dorst te
kunnen stillen, telkens wanneer hij wou eten van vruchten week de tak met
