Samenvatting bestuursrecht begrepen

Bestuursrecht begrepen
Vierde druk
9789462907522

Samenvatting


Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1; Algemene inleiding, wat is bestuursrecht?.......................................................................1
Hoofdstuk 2; De basisbeginsel en kenmerken van het bestuursrecht....................................................5
Hoofdstuk 3; De Awb; structuur en kenmerken...................................................................................11
Hoofdstuk 4; Besluiten in de zin van de Awb........................................................................................12
Hoofdstuk 5; De bestuursrechtelijke normering van besluiten............................................................16
Hoofdstuk 8; Bestuursrechtelijke voorprocedures...............................................................................18




Auteur: Danielle Kerkhof
Datum: 30-1-2023
Onderwijs: Hanzehogeschool Groningen




Hoofdstuk 1; Algemene inleiding, wat is bestuursrecht?
Openbaar bestuur; Het deel van de overheid dat zich bezig houdt met besturen.

1

,Bestuursorganen; Onderdelen van de bestuursorganisatie. (Bijv. de gemeenteraad en het college van
burgermeesters en wethouders.

Nederlandse bestuursorganisatie; alle verschillende lagen van het openbaar bestuur.




Overheid Openbaar
bestuur




Openbare besturen, besturen op verschillende niveaus; gemeentelijk, provinciaal, landelijk etc.
Organisatiestructuur openbare besturen;

1. Gemeentelijk niveau
Op gemeentelijk niveau is er een college van burgermeesters en wethouders (art 34 lid 1 Gemw). Dit
college is belast met het dagelijks bestuur (art 160 lid 1 en onder a Gemw). Het college van
burgermeesters en wethouders wordt gecontroleerd door de gemeenteraad (art. 169 Gemw). De
gemeenteraad wordt eens in de vier jaar door inwoners van de desbetreffende gemeente gekozen.
De gemeenteraad vertegenwoordigd de gemeente (art 7 Gemw).

2. Rijksniveau
De regering vormt het dagelijks bestuur. De regering bestaat uit de koning en ministers (art. 42 Gw).
De ministers worden door het parlement (1 e + 2e kamer) gecontroleerd.

3. Waterschap
Houdt zich bezig met het onderhoud van dijken en het beheren van beken en rivieren. Artikel 10 van
de Waterschapswet bepaalt dat het bestuur van een waterschap bestaat uit een algemeen bestuur ,
een dagelijks bestuur en een voorzitter. Artikel 78 van de Waterschapswet kent aan het algemeen de
bevoegdheid toe om verordeningen te maken die het nodig oordeelt voor de taken die aan het
waterschap zijn opgedragen.

Het openbaar bestuur bestaat dus uit verschillende besturen. Het openbaar bestuur moet een
algemeen belang behartigen. De behartiging van het algemeen belang moet dan ook altijd centraal
staan bij de uitoefening van bestuurstaken.

Manieren van belangen behartigen openbaar bestuur;
1. Het openbaar bestuur reguleert en stuurt met het oog op een bepaald algemeen belang
onder meer activiteiten van burgers. (bijv. subsidie toekennen aan sportvereniging ->
volksgezondheid algemeen belang)
2. Daarnaast verricht het bestuur publieke taken (bijv. aanleggen/ onderhouden van wegen)

Openbaar bestuur houdt zich met de behartiging van zeer uiteenlopende algemene belangen bezig.
Daarnaast manifesteert zich op verschillende niveaus in verschillende vormen.
Centraal niveau (landelijk) en decentraal (o.a. provincie en gemeente).
Bestuursbevoegdheden provincies en gemeenten;
1. Autonome bestuursbevoegdheden (art 124 lid 1 GW)
2. Bestuursbevoegdheden die op grond van medebewind worden uitgeoefend (art 124 lid 2
GW).

2

, Autonome bestuursbevoegdheden; Houdt o.a. in dat provinciale staten en gemeenteraden
verordeningen kunnen maken op het terrein van hun ‘’huishouding’.

Bestuursbevoegdheden op grond van medebewind; Medebewind is de plicht van lagere overheden
om medewerking te geven aan de uitvoering van regelingen van de hogere overheid. Zo moet een
gemeente bijvoorbeeld meehelpen aan de uitvoer van de wet op de sociale zekerheid als een
persoon daar volgens de rijksoverheid voor in aanmerking komt.

Wetgever geeft het bestuur bevoegdheden gegeven die terug te vinden zijn in wetten;
 Vergunningsbevoegdheid
 Bestuurlijke handhavingsbevoegdheid -> ‘Opleggen last onder bestuursdwang’
 Vrijstelling of ontheffing verlenen van wettelijke voorschriften

Het bestuur in de democratische/sociale rechtsstaat is verbonden aan een aantal regels. Het bestuur
mag in beginsel niet handelen, mits de wetgever dit heeft toegestaan -> Het bestuur moet over een
op de wet gebaseerde bevoegdheid beschikken om bestuurshandelingen te mogen verrichten =
Beginsel van wetmatigheid, oftewel; het legaliteitsbeginsel. Waarborgt de vrijheid voor burgers en
zorgt voor rechtszekerheid en rechtsgelijkheid. Wetgever bepaald welke belangen worden behartigd
(niet het bestuur zelf).

Specialiteitsbeginsel; Dit beginsel houdt in dat iedere bestuursbevoegdheid door de wetgever met
en bepaald doel in het leven is geroepen. -> doel: Behartigen van een bepaald onderdeel van het
algemeen belang. Bestuursorganen mogen alleen belangen afwegen die worden beschermd door de
wet (art. 3:4 lid 1 Awb)

Samengevat; Kernelement is dat de wetgever bevoegdheden aan het bestuur verleent en deze
bevoegdheden ook beperkt, en dat het bestuur alleen op grond van en in overeenstemming met
deze beperkte bevoegdheden mag handelen.

Bestuursrecht; Recht dat waarborgen biedt tegen de onrechtmatige oefening van bestuursdwang.

Bestuursbevoegdheid; Instrument om te besturen. Type bestuursrechtelijke bevoegdheid die door
een bestuursorgaan wordt uitgeoefend.

Drie soorten publiekrechtelijke bevoegdheden (Trias politica);
1. De wetgevende bevoegdheid van de wetgevende macht, Art 81 GW
2. De rechtsprekende bevoegdheid van de rechtsprekende macht, rechter
3. De uitoefende van bestuursbevoegdheden door de uitvoerende macht, bestuursorganen

Publiekrechtelijke bevoegdheden, kenmerken;
 Gaat om bevoegdheden -> vermogen van een orgaan om rechtsgevolgen tot stand te
brengen.
 Kunnen en mogen per definitie alleen door een overheidsorgaan worden uitgeoefend
 Uitoefening van publiekrechtelijke bevoegdheden vindt in de regel eenzijdig plaats

Bestuursrecht; Rechtsverhouding tussen bestuur en burgers -> Heeft betrekking op de
bevoegdheden waarover het bestuur beschikt om in het algemeen belang in te grijpen en in de
rechtspositie van burgers, om deze rechtsposities te wijzigen of vast te stellen.

Onderscheid in het bestuursrecht:
1. Formeel v.s. materieel recht;

3