Eigen samenvatting Biologische grondslagen
Inhoudsopgave
1. Hersenanatomie........................................................................................................................................ 2
2. Het brein in ontwikkeling........................................................................................................................... 9
PDF Development of the Human brain Hoofdstuk 23........................................................................................13
3. Het brein in beeld.................................................................................................................................... 15
4. Horen....................................................................................................................................................... 20
5. Aandacht................................................................................................................................................. 27
6. Actie........................................................................................................................................................ 33
7. Geheugen................................................................................................................................................ 39
8. Executieve functies.................................................................................................................................. 45
9. Emoties.................................................................................................................................................... 50
,1. Hersenanatomie
Hoofdverdeling zenuwstelsel:
o Centraalzenuwstelsel (CZS)
Hersenen en ruggenmerg
o Perifeer zenuwstelsel
Netwerk van zenuwcellen
Onderverdeeld in:
o Somatische zenuwstelsel = communicatie CZS met zintuigen en motorische
functies naar buitenwereld
o Autonome zenuwstelsel = communicatie CZS met internse organen (hartslag,
spijsvertering)
Onderverdeeld in:
Sympatisch systeem = rol in mobiliseren en gebruik energie (reageert
op emotie) (grote pupillen, snelle hartslag)
Parasympatisch = energie opslaan, kalmeren na sympatische toestand
(kleine pupillen, langzame hartslag). R van Rust
Grove Anatomie:
- Hersenstam: Hartslag, ademhaling, biologische klok.
- Tussen de schedel en brein zitten 3 hersenvliezen
huid
o Dura mater
o Arachnoid
o Pia mater
Hersenen
- Hersenschors / cerebral cortex = Buiten aanzicht van hersenen, vooral grijze stof
o Sulcus: de groeven
o Gyrus: de bobbels er tussen
o Fissuur: de scheiding tussen de linker en rechter hersen helft.
Corpus Callosum: De linker en rechter hersenen worden bij elkaar
gehouden door de Corpus Callosum (hersenbalk) = zorgt voor goede
communicatie tussen de helften
Tentamen:
Hersenschors/ cerebral cortex is verdeeld in 4 kwabben/lobes:
- Frontaalkwab / frontal lobe = motoriek, planning beweging en keuzes
o Motorische cortex = aansturing beweging
o Somato sensorische cortex = zintuigelijk gevoel/tast
o Prefrontale cortex = goede beslissingen (nieuwst)
- Pariëtaal kwab / parietal lobe = integratie zintuigelijke prikkels
- Temporale kwab / temporal lobe = langetermijn geheugen, verwerking auditieve
info
- Occiptaal kwab / occipital lobe = visuele info verwerkt naar beeld
Ventrikel = holtes met hersenvocht (stootbescherming)
,Brodmanngebieden = indelen van de cortex via de celstructuur (cytoarchitectuur)
, Subcorticale structuren (subcortex): het deel onder de cortex, wat voornamelijk grijze stof
(en dus kernen) bevat.
- Basale ganglia (basal ganglia): verantwoordelijk voor gedragsverandering, vrijwillige
beweging maken en indiceren, leren van vaardigheden en leren op basis van
beloning.
o Bestaande uit: caudate nucleus, putamen en globus pallidus.
o Verwante ziektebeelden: Parkinson en Huntington.
- Limbisch systeem (limbic system): systeem van interne kernen/structuren die
verantwoordelijk is voor de verwerking van emoties en het geheugen.
- Hypocampus: belangrijk voor de verwerking van het geheugen. Ziet eruit als een
‘hoorn’.
- Amygdala: verwerking van emoties; een hoge activatie betekent hoge emotie. Zit
aan het uiteinde van de ‘hoorn’, waardoor herinnering en emotie nauw met elkaar
betrokken zijn.
o Olfactory bulbs: geuren en hormonen voor stemming en herinnering.
o Mamillary bodies: herinneringen.
- Tussenhersenen/diëncefalon (diencephalon): verantwoordelijk voor het meer
primitieve deel van de hersenen.
- Thalamus: prikkels die wij binnenkrijgen komt eerst binnen in de Thalamus (behalve
geur), voordat het naar een corticale structuur (een kwab) gaat. Het een soort
tussenstation.
- Hypothalamus: regelt de werking van het autonome zenuwstelsel en de hypofyse,
zoals lichaamstemperatuur, honger, dorst of seksuele activiteit.
Middenhersenen (midbrain) = vooral regulatie van zintuigelijke en motorische functies en
spelen (grijze stof)
- Superior colliculi = integreert infor van verschillende zintuigen, oogbewegingen
- Inferior colliculo = doorschakelen gehoor
- Substantia nigra = reguleert basale ganglia (oa door dopamine)
Achterhersenen = controle over willekeurige bewegingen, regelt autonome zenuwstelsel
- Kleine hersenen / cerebellum = perfectionering van behendigheid en coördinatie van
beweging en balans, geheugen voor reflexmatige handelingen
- Pons = verbinding tussen grote en kleine hersenen
- Medulla oblongata = aansturing vitale functies; ademhalen, slikken, hartslag, ritme
-
Inhoudsopgave
1. Hersenanatomie........................................................................................................................................ 2
2. Het brein in ontwikkeling........................................................................................................................... 9
PDF Development of the Human brain Hoofdstuk 23........................................................................................13
3. Het brein in beeld.................................................................................................................................... 15
4. Horen....................................................................................................................................................... 20
5. Aandacht................................................................................................................................................. 27
6. Actie........................................................................................................................................................ 33
7. Geheugen................................................................................................................................................ 39
8. Executieve functies.................................................................................................................................. 45
9. Emoties.................................................................................................................................................... 50
,1. Hersenanatomie
Hoofdverdeling zenuwstelsel:
o Centraalzenuwstelsel (CZS)
Hersenen en ruggenmerg
o Perifeer zenuwstelsel
Netwerk van zenuwcellen
Onderverdeeld in:
o Somatische zenuwstelsel = communicatie CZS met zintuigen en motorische
functies naar buitenwereld
o Autonome zenuwstelsel = communicatie CZS met internse organen (hartslag,
spijsvertering)
Onderverdeeld in:
Sympatisch systeem = rol in mobiliseren en gebruik energie (reageert
op emotie) (grote pupillen, snelle hartslag)
Parasympatisch = energie opslaan, kalmeren na sympatische toestand
(kleine pupillen, langzame hartslag). R van Rust
Grove Anatomie:
- Hersenstam: Hartslag, ademhaling, biologische klok.
- Tussen de schedel en brein zitten 3 hersenvliezen
huid
o Dura mater
o Arachnoid
o Pia mater
Hersenen
- Hersenschors / cerebral cortex = Buiten aanzicht van hersenen, vooral grijze stof
o Sulcus: de groeven
o Gyrus: de bobbels er tussen
o Fissuur: de scheiding tussen de linker en rechter hersen helft.
Corpus Callosum: De linker en rechter hersenen worden bij elkaar
gehouden door de Corpus Callosum (hersenbalk) = zorgt voor goede
communicatie tussen de helften
Tentamen:
Hersenschors/ cerebral cortex is verdeeld in 4 kwabben/lobes:
- Frontaalkwab / frontal lobe = motoriek, planning beweging en keuzes
o Motorische cortex = aansturing beweging
o Somato sensorische cortex = zintuigelijk gevoel/tast
o Prefrontale cortex = goede beslissingen (nieuwst)
- Pariëtaal kwab / parietal lobe = integratie zintuigelijke prikkels
- Temporale kwab / temporal lobe = langetermijn geheugen, verwerking auditieve
info
- Occiptaal kwab / occipital lobe = visuele info verwerkt naar beeld
Ventrikel = holtes met hersenvocht (stootbescherming)
,Brodmanngebieden = indelen van de cortex via de celstructuur (cytoarchitectuur)
, Subcorticale structuren (subcortex): het deel onder de cortex, wat voornamelijk grijze stof
(en dus kernen) bevat.
- Basale ganglia (basal ganglia): verantwoordelijk voor gedragsverandering, vrijwillige
beweging maken en indiceren, leren van vaardigheden en leren op basis van
beloning.
o Bestaande uit: caudate nucleus, putamen en globus pallidus.
o Verwante ziektebeelden: Parkinson en Huntington.
- Limbisch systeem (limbic system): systeem van interne kernen/structuren die
verantwoordelijk is voor de verwerking van emoties en het geheugen.
- Hypocampus: belangrijk voor de verwerking van het geheugen. Ziet eruit als een
‘hoorn’.
- Amygdala: verwerking van emoties; een hoge activatie betekent hoge emotie. Zit
aan het uiteinde van de ‘hoorn’, waardoor herinnering en emotie nauw met elkaar
betrokken zijn.
o Olfactory bulbs: geuren en hormonen voor stemming en herinnering.
o Mamillary bodies: herinneringen.
- Tussenhersenen/diëncefalon (diencephalon): verantwoordelijk voor het meer
primitieve deel van de hersenen.
- Thalamus: prikkels die wij binnenkrijgen komt eerst binnen in de Thalamus (behalve
geur), voordat het naar een corticale structuur (een kwab) gaat. Het een soort
tussenstation.
- Hypothalamus: regelt de werking van het autonome zenuwstelsel en de hypofyse,
zoals lichaamstemperatuur, honger, dorst of seksuele activiteit.
Middenhersenen (midbrain) = vooral regulatie van zintuigelijke en motorische functies en
spelen (grijze stof)
- Superior colliculi = integreert infor van verschillende zintuigen, oogbewegingen
- Inferior colliculo = doorschakelen gehoor
- Substantia nigra = reguleert basale ganglia (oa door dopamine)
Achterhersenen = controle over willekeurige bewegingen, regelt autonome zenuwstelsel
- Kleine hersenen / cerebellum = perfectionering van behendigheid en coördinatie van
beweging en balans, geheugen voor reflexmatige handelingen
- Pons = verbinding tussen grote en kleine hersenen
- Medulla oblongata = aansturing vitale functies; ademhalen, slikken, hartslag, ritme
-
