Samenvatting Les 19 en 20 relatie tussen kinderen en pesten school en pedagogishe psychologie

Les 19 & 20 – relatie tussen kinderen en
pesten
Inleiding

 Pesten heeft een gigantische invloed op de ontwikkeling van
kinderen
 Ernstige gevolgen (zelfs tot in de volwassenheid)

Enkele stellingen: WAAR of NIET WAAR
- Onderzoek wijst uit dat de prevalentie van pesten afneemt door
o.a. Acties zoals ‘Week tegen pesten, Beken kleur tegen pesten, …’.
 Niet waar. Wel kennis die toeneemt.

- Tegenwoordig komt cyberpesten meer voor dan ‘gewoon’ pesten.
 Niet waar

- Meisjes blijken meer te pesten dan jongens als je relationeel pesten mee in rekening brengt.
 Niet waar. Meisjes worden wel meer gepest

- Wie meer en intensiever wordt gepest loopt een hoog risico om in problemen te komen en
voelt de gevolgen nog 40 jaar na de feiten.  waar.



Concepten sociale relaties tussen kinderen

 Pesten in een vorm van een sociale relatie.
Sociale relaties van kinderen in kaart brengen. Kunnen we doen op 2 manieren:
- Sociometrie
o Beschrijft relaties tussen kinderen in een groep op basis van beoordelingen die
kinderen elkaar geven. “die vind ik aardig/onaardig”
- Sociale competenties of sova


Sociometrie

3 manieren om relaties in groep in kaart te brengen:
- Sociometrische status
- Sociale netwerkanalyses
- Sociogram

Sociometrische status

= de combinatie van beoordeling van groepsgenoten over een bepaald
kind.
- Populaire kinderen: worden veel aardig en weinig onaardig
bevonden.

, - Verworpen: worden door veel kinderen onaardig en door weinig kinderen aardig bevonden.
- Controversieel: door veel kinderen zowel aardig als onaardig bevonden
- Genegeerd: worden niet genoemd in het onderzoek.
 Methode geeft geen beschrijving rond het gedrag van het kind.
o Wel van een hele klas
 Zegt niets over kwaliteit van de relaties.

Onderscheid:
- Sociometrische nominaties
o  kinderen kiezen zelf wie ze beoordelen
- Sociametrische ratings
o kinderen moeten iedereen beoordelen
o Meest nauwkeurig


Sociale netwerkanalyse

- Meer genuanceerde beschrijving.
- Wie vinden ze aardig/onaardig?
- Meer gedetailleerd: wie vindt nu juist wie onaardig?
- Belangrijke relaties die vastgesteld worden:
o Vriendschappen
 Bv D en C.
o Ook asymmetrische relaties
 Bv C vindt B leuk maar niet omgekeerd
o Antagonie (wederzijds negatief)
 Bv: E en A, vinden elkaar niet leuk.
o Ook groepen en klikjes in kaart brengen


Sociogram

- Complexer
- Aard van de relaties in de groep weergeven.
- Kinderen die elkaar aardig vinden staan dicht bij elkaar in het
sociogram
- Relaties worden met pijlen weergegeven
- Je tekent dit op basis van een aantal vragen
o Bv met welke kind kan je goed samenwerken, wie kan er van
wie gemakkelijk iets gedaan krijgen,…
- Ingeven op computer  maakt sociogram
- Wanneer gebruiken we dit?
o Kan een stage opdracht zijn
o Als je wat problemen ondervind in een groep en je kan er niet aan uit


Sociale competentie of sova

- Sociale competentie is niet hetzelfde als populariteit!

, - Welke sociale vaardigheden bezitten welke kinderen in de klas?

Waardoor worden sociale vaardigheden bepaald?
- Sociale informatieverwerking
- Theory of mind
o De mate waarbij kinderen in staat zijn zich in anderen te verplaatsen (= TOM)
- Moreel redeneren


Hoe sociale competentie in kaart brengen?
- Sociale informatieverwerking
o Sociaal gedrag wordt gestuurd door de manier
waarop kinderen sociale situaties waarnemen en
begrijpen.
o Ook moreel redeneren en TOM zijn hier belangrijk.
- Kinderen die pesten hebben vaak wel een goeie TOM
o Ze zetten deze in om anderen te manipuleren.




-  de manier waarop binnenkomende info
geïnterpreteerd en verwerkt wordt.
- Mensen kunnen zich in vergelijkbare situaties toch
verschillend gedragen door de aanwezige info die
door die 2 mensen op een verschillende manier
verwerkt wordt.
- Die verwerking van info leidt tot 5 stappen  stap 6
= gedrag


- Vb: Iemand loopt tegen mij
o Interpretatie: heeft geen respect  agressieve reactie
o Interpretatie: persoon heeft mij niet gezien  negeren


Kenmerken en begrippen pesten

Illustratie
- Adolescenten maken zich los van volwassenen
o Gepest worden = hulpeloos worden  gaat tegen deze taak in  ze zeggen niets.
- Het is aan volwassen om in te grijpen


Wat is pesten?

4 hoofdkenmerken die in onderzoek terugkomen:
• Herhaling
• Intentioneel
• Agressie (fysiek, verbaal, psychologisch)
• Machtsverhouding