Hoofdstuk 1 scheiden en reageren
1.1 Chemie om je heen
1.2 Zuivere sto en en mengsels
Een zuivere stof is een stof en heeft zijn eigen unieke combinatie van stof eigenschappen.
Er zijn geen twee verschillende sto en bekend met precies dezelfde stof eigenschappen. De
meeste sto en bestaan uit moleculen.
Als de bouwstenen van zo'n zuivere stof uit één soort atomen bestaan, dan doen we de stof een
element.
Bestaan de bouwstenen uit twee of meer soorten atomen, dan doen we de stof een verbinding.
Een mengsel bestaat uit twee of meer sto en, dus ook uit twee of meer soorten bouwstenen. Een
zuivere stof heeft een smeltpunt en het kookpunt. Een mengsel heeft een smelttraject en een
kooktraject.
Er zijn meerdere soorten mengsels, drie moet je er kennen: oplossingen, suspensies en emulsies:
- Oplossing —> een mengsel van vloeisto en of van een vaste stof en een vloeistof die tot aan
de bouwstenen zijn gemengd. Een oplossing is altijd helder en doorzichtig en kan kleurloos zijn
of gekleurd.
- Suspensie —> een mengsel van een vaste stof en een vloeistof, maar bij de vaste stof niet is
opgelost. Een suspensie is altijd troebel en ondoorzichtig. Een suspensie kan wit zijn of
gekleurd.
- Emulsie —> een mengsel van twee vloeisto en, die eigenlijk niet goed mengbaar zijn. Een
emulsie kan wit of gekleurd zijn. Een emulsie is altijd troebel. Door het verschil in dichtheid van
de twee vloeisto en zie je dat de twee boven elkaar gegaan. We noemen dit
tweelagensysteem.
Sto en die goed of redelijk mengen met water noemen we hydro el.
Sto en die slecht of niet met water mengen, noemen we hydrofoob.
Een emulsie zal dus vrij snel weer ontmengen, Met een hulpstof, die je emulgator noemt, kun je
ervoor zorgen dat een emulsie niet ontmengt.
Zo’n emulgator-molecuul heeft een vrij lange “staart” die bestaat uit C- en H-atomen en een
kleine “kop” waarin O-atomen voorkomen. Hierdoor ontstaat er een molecuul waarvan de staart
hydrofoob is en de kop hydro el.
1.3 Scheidingsmethoden
Bij chemische reacties ontstaat meestal niet één reactieproduct, maar een mengsel van
reactieproducten.
Wil je maar één stof uit dit reactiemengsel hebben, dan moet je het mengsel scheiden.
Bij het scheiden van een mengsel ben je bezig met het sorteren van de moleculen.
De sto en waaruit een mengsel bestaat, verschillen in een aantal stofeigenschappen. Je maakt
gebruik van de verschillen om een mengsel te scheiden.
Er zijn verschillende scheidingsmethoden:
- Filtreren —> berust op het verschil in deeltjes grootte. De vloeistof noemen we het ltraat, de
vaste stof heet het residu.
- Bezinken —> berust op het verschil in dichtheid. Dit proces kun je versnellen door te
centrifugeren.
ff ff
ff ff ff fi ff ffff ff fi fi
1.1 Chemie om je heen
1.2 Zuivere sto en en mengsels
Een zuivere stof is een stof en heeft zijn eigen unieke combinatie van stof eigenschappen.
Er zijn geen twee verschillende sto en bekend met precies dezelfde stof eigenschappen. De
meeste sto en bestaan uit moleculen.
Als de bouwstenen van zo'n zuivere stof uit één soort atomen bestaan, dan doen we de stof een
element.
Bestaan de bouwstenen uit twee of meer soorten atomen, dan doen we de stof een verbinding.
Een mengsel bestaat uit twee of meer sto en, dus ook uit twee of meer soorten bouwstenen. Een
zuivere stof heeft een smeltpunt en het kookpunt. Een mengsel heeft een smelttraject en een
kooktraject.
Er zijn meerdere soorten mengsels, drie moet je er kennen: oplossingen, suspensies en emulsies:
- Oplossing —> een mengsel van vloeisto en of van een vaste stof en een vloeistof die tot aan
de bouwstenen zijn gemengd. Een oplossing is altijd helder en doorzichtig en kan kleurloos zijn
of gekleurd.
- Suspensie —> een mengsel van een vaste stof en een vloeistof, maar bij de vaste stof niet is
opgelost. Een suspensie is altijd troebel en ondoorzichtig. Een suspensie kan wit zijn of
gekleurd.
- Emulsie —> een mengsel van twee vloeisto en, die eigenlijk niet goed mengbaar zijn. Een
emulsie kan wit of gekleurd zijn. Een emulsie is altijd troebel. Door het verschil in dichtheid van
de twee vloeisto en zie je dat de twee boven elkaar gegaan. We noemen dit
tweelagensysteem.
Sto en die goed of redelijk mengen met water noemen we hydro el.
Sto en die slecht of niet met water mengen, noemen we hydrofoob.
Een emulsie zal dus vrij snel weer ontmengen, Met een hulpstof, die je emulgator noemt, kun je
ervoor zorgen dat een emulsie niet ontmengt.
Zo’n emulgator-molecuul heeft een vrij lange “staart” die bestaat uit C- en H-atomen en een
kleine “kop” waarin O-atomen voorkomen. Hierdoor ontstaat er een molecuul waarvan de staart
hydrofoob is en de kop hydro el.
1.3 Scheidingsmethoden
Bij chemische reacties ontstaat meestal niet één reactieproduct, maar een mengsel van
reactieproducten.
Wil je maar één stof uit dit reactiemengsel hebben, dan moet je het mengsel scheiden.
Bij het scheiden van een mengsel ben je bezig met het sorteren van de moleculen.
De sto en waaruit een mengsel bestaat, verschillen in een aantal stofeigenschappen. Je maakt
gebruik van de verschillen om een mengsel te scheiden.
Er zijn verschillende scheidingsmethoden:
- Filtreren —> berust op het verschil in deeltjes grootte. De vloeistof noemen we het ltraat, de
vaste stof heet het residu.
- Bezinken —> berust op het verschil in dichtheid. Dit proces kun je versnellen door te
centrifugeren.
ff ff
ff ff ff fi ff ffff ff fi fi
