OT : SAMENVATTING 1.1 EN 1.2
DE BIJBEL:
- De Bijbel is een verzameling van verschillende schrijvers
- Verschillende geschriften zijn verzameld en tot één verzameling samengevoegd
- Deze verzameling steeds opnieuw gekopieerd en doorgegeven
- De oorspronkelijke teksten zijn verdwenen, omdat het materiaal waarop geschreven werden na
verloop van tijd verging
- Bijbel bestaat uit grote delen: het Oude Testament (periode voor Jezus, periode voor het begin van
onze jaartelling) en het Nieuwe Testament (begin van het leven van Jezus)
HET OUDE TESTAMENT:
OT = Joodse Tenach = Joodse heilige boek
Opgebouwd uit drie delen:
1. De wet = Tora
2. De profeten = Neviim
3. De geschriften = Chetoevim
- De verhalen zijn oorspronkelijk in het Hebreeuws geschreven
- Verzamelt verhalen over het verbond tussen het Joodse volk (Israël) en hun God (JHWH = Jahweh) :
hoe het volk de gebeurtenissen doorheen de tijden hebben ervaren en hoe ze daar Gods hand in zien
- Uit het verbond ontstaan er ook regels (bv: 10 geboden) over hoe het volk op de beste manier met
elkaar kan omgaan en leven
Verbond/overeenkomst betekent testament
Belangrijkste betekenis/rode draad van het oude testament:
- Volk dat zoekt naar “het goede”, het “beloofde land”
- Vanuit geloof in één God, die mensen oproept tot verantwoordelijkheid (relatie)
- In voortdurende confrontatie met omliggende volken
1.1 DE ONTSAANSGESCHIEDENIS VAN HET OUDE TESTAMENT
De verhalen zijn heel lang mondeling doorgegeven, verteld van generatie op generatie. Pas toen Israël een
koninkrijk werd, werden de verhalen geschreven.
Fase 1: koningstijd
Schrijvers van het koninklijke hof (= hofschrijvers) schreven de verhalen, gebeurtenissen, liederen,
hedendaagse geschiedenis neer.
1
, Fase 2: periode voor de Babylonische ballingschap
Profeten werden actief: ze gingen de geschiedenis van hun tijd en het optreden/machtsmisbruik van koningen
met een kritisch oog bekijken en neerschrijven = profetieën
Bekende profeten zijn:
Elia, Elisa, Amos, Hosea (in het Noordrijk) & Jesaja, Micha, Jeremia (in het Zuiden)
Fase 3: periode na ballingschap
Profeten maakten van de crisis een periode van bezinning en herbronning. Het volk kwam tot inzicht dat het
geloof in JHWH niet afhankelijk is van uiterlijk zaken zoals een koning en een tempel. Het volk bleef elkaar
ontmoeten in leerhuizen (synagogen) om samen de verhalen te beluisteren en te herdenken met rituelen/
feesten.
- Joden zijn alles verloren: hun land, koning, tempel, priesters, …
- het volk ging verspreid leven
- Priesters schreven in de nieuwe tempel van Jeruzalem de Tora
(Tora = eerste vijf boeken van het OT = “de vijf boeken van Mozes”)
Verdere canonisering van de Joodse Bijbel
- de Tora werd erkend als heilig schrift/ canon
- tweede deel van de Tenach: ‘de profeten’ wordt definitief voor Chr.
- het derde deel wordt pas samengesteld na Christus
- de geschriften zijn verder verspreid door secuur kopieerwerk, want de originelen gingen verloren of
werden onleesbaar
- 1947 vondst van de ‘dode zeerollen” (teksten meer dan 2000 jaar oud)): Bijbelse en niet-Bijbelse
boekrollen werden ontdekt door een herdersjongen in 11 grotten van de woestijn. (20e eeuw)
OT: gaat om de geschiedenis van een VOLK:
1. Eerst mondeling doorverteld
2. Dan neergeschreven (1ste keer aan hof van de koningen)
3. Dan veel herwerkt (bv: ten tijde van profeten)
4. Tijdens en na de Ballingschap ‘gestileerd’ tot 1 verhaal:
Door kopieerwerk opnieuw doorgegeven
Originelen zijn verloren gegaan
1.2 SITUERING VAN DE CONTEXT VAN DE OUDTESTAMENTISCHE VERHALEN
1.2.1 DE HISTORISCHE CONTEXT
- De (schrijvers van de) Tenach maakt gebruik van de geschiedenis van het volk van Israël (Joods) om de
boodschap die ze willen meegeven te kunnen illustreren.
- Gaat over een religieuze boodschap: verbond tussen mens en God
!! Er is een historische kern, maar de beschreven levenservaringen en wijsheden zijn belangrijker!
2
DE BIJBEL:
- De Bijbel is een verzameling van verschillende schrijvers
- Verschillende geschriften zijn verzameld en tot één verzameling samengevoegd
- Deze verzameling steeds opnieuw gekopieerd en doorgegeven
- De oorspronkelijke teksten zijn verdwenen, omdat het materiaal waarop geschreven werden na
verloop van tijd verging
- Bijbel bestaat uit grote delen: het Oude Testament (periode voor Jezus, periode voor het begin van
onze jaartelling) en het Nieuwe Testament (begin van het leven van Jezus)
HET OUDE TESTAMENT:
OT = Joodse Tenach = Joodse heilige boek
Opgebouwd uit drie delen:
1. De wet = Tora
2. De profeten = Neviim
3. De geschriften = Chetoevim
- De verhalen zijn oorspronkelijk in het Hebreeuws geschreven
- Verzamelt verhalen over het verbond tussen het Joodse volk (Israël) en hun God (JHWH = Jahweh) :
hoe het volk de gebeurtenissen doorheen de tijden hebben ervaren en hoe ze daar Gods hand in zien
- Uit het verbond ontstaan er ook regels (bv: 10 geboden) over hoe het volk op de beste manier met
elkaar kan omgaan en leven
Verbond/overeenkomst betekent testament
Belangrijkste betekenis/rode draad van het oude testament:
- Volk dat zoekt naar “het goede”, het “beloofde land”
- Vanuit geloof in één God, die mensen oproept tot verantwoordelijkheid (relatie)
- In voortdurende confrontatie met omliggende volken
1.1 DE ONTSAANSGESCHIEDENIS VAN HET OUDE TESTAMENT
De verhalen zijn heel lang mondeling doorgegeven, verteld van generatie op generatie. Pas toen Israël een
koninkrijk werd, werden de verhalen geschreven.
Fase 1: koningstijd
Schrijvers van het koninklijke hof (= hofschrijvers) schreven de verhalen, gebeurtenissen, liederen,
hedendaagse geschiedenis neer.
1
, Fase 2: periode voor de Babylonische ballingschap
Profeten werden actief: ze gingen de geschiedenis van hun tijd en het optreden/machtsmisbruik van koningen
met een kritisch oog bekijken en neerschrijven = profetieën
Bekende profeten zijn:
Elia, Elisa, Amos, Hosea (in het Noordrijk) & Jesaja, Micha, Jeremia (in het Zuiden)
Fase 3: periode na ballingschap
Profeten maakten van de crisis een periode van bezinning en herbronning. Het volk kwam tot inzicht dat het
geloof in JHWH niet afhankelijk is van uiterlijk zaken zoals een koning en een tempel. Het volk bleef elkaar
ontmoeten in leerhuizen (synagogen) om samen de verhalen te beluisteren en te herdenken met rituelen/
feesten.
- Joden zijn alles verloren: hun land, koning, tempel, priesters, …
- het volk ging verspreid leven
- Priesters schreven in de nieuwe tempel van Jeruzalem de Tora
(Tora = eerste vijf boeken van het OT = “de vijf boeken van Mozes”)
Verdere canonisering van de Joodse Bijbel
- de Tora werd erkend als heilig schrift/ canon
- tweede deel van de Tenach: ‘de profeten’ wordt definitief voor Chr.
- het derde deel wordt pas samengesteld na Christus
- de geschriften zijn verder verspreid door secuur kopieerwerk, want de originelen gingen verloren of
werden onleesbaar
- 1947 vondst van de ‘dode zeerollen” (teksten meer dan 2000 jaar oud)): Bijbelse en niet-Bijbelse
boekrollen werden ontdekt door een herdersjongen in 11 grotten van de woestijn. (20e eeuw)
OT: gaat om de geschiedenis van een VOLK:
1. Eerst mondeling doorverteld
2. Dan neergeschreven (1ste keer aan hof van de koningen)
3. Dan veel herwerkt (bv: ten tijde van profeten)
4. Tijdens en na de Ballingschap ‘gestileerd’ tot 1 verhaal:
Door kopieerwerk opnieuw doorgegeven
Originelen zijn verloren gegaan
1.2 SITUERING VAN DE CONTEXT VAN DE OUDTESTAMENTISCHE VERHALEN
1.2.1 DE HISTORISCHE CONTEXT
- De (schrijvers van de) Tenach maakt gebruik van de geschiedenis van het volk van Israël (Joods) om de
boodschap die ze willen meegeven te kunnen illustreren.
- Gaat over een religieuze boodschap: verbond tussen mens en God
!! Er is een historische kern, maar de beschreven levenservaringen en wijsheden zijn belangrijker!
2
