Samenvatting Hoofdstuk 3: Het geheugen

Psychologie: Hoofdstuk 3
Het geheugen
o Betrouwbaarheid van ons geheugen
o Ons geheugen is niet altijd betrouwbaar
 VB: Steve Titus
 Werd als dader gezien van een verkrachting, want zijn auto en
uiterlijk leken op de dader
 Hij werd schuldig verklaard en werd ten onrechte in de
gevangenis gezet
 Doet zijn verhaal aan een journalist, deze gaat te werk en vindt
de echte dader
 Hij heeft veel woede ontwikkeld in de cel, zijn vrouw wilt
scheiden want ze kan niet met al deze woede om
 Hij sterft later aan een stress gerelateerde hartaanval

o Het onderzoek naar valse herinneringen. Mensen kunnen hun herinneringen
sturen en zijn hier sterk van overtuigd. Soms laten we de herinneringen
sturen door bepaalde suggesties en/of situaties
 VB: “weet je niet nog dat, …” en dit ga je zo aanpassen in je
herinneringen
 Resultaat o.b.v. dit onderzoek -> ons geheugen is geen harde schijf!
 Ons geheugen is zoals Wikipedia -> de informatie die opgeslagen is
kan door jou of andere gewijzigd worden.

Het driefasenmodel
o We hebben drie delen in ons geheugen:
o Zintuiglijke geheugen
o Korttermijngeheugen
o Langtermijngeheugen

Het zintuiglijk (sensorisch) geheugen
o Bestaat uit 2 delen:
o Iconisch
o Echoïsch
o Prikkels blijven slechts een fractie van een seconde aanwezig vooraleer ze, al of niet,
naar het KTG worden gestuurd.
o Tijd: zeer beperkt -> 0,25 à 2 seconden
o Selectieve aandacht voor overdracht van stimuli naar KTG
o Afhankelijk van behoefte aan informatie en opvallendheid van stimuli
o Filter -> verzwakken van niet belangrijk/relevante stimuli

, Kortt ermijngeheugen of werkgeheugen
o Ontvangt waarnemingen die binnenkomen via zintuigelijk geheugen
o = werkgeheugen -> we bewerken informatie, geven er betekenis aan
o 2 kenmerken:
o Beperkte capaciteit:
 Beperkt aantal elementen  5 à 7
o Beperkte tijd:
 Vasthouden informatie in KTG duurt niet lang  +/- 30 seconden

o Te beschouwen als een tijdelijk opslagsysteem voor informatie. De informatie die
daarin terechtkomt, is afhankelijk van onze waarnemingen
o Voortdurende blootstelling aan stimuli -> worden niet allemaal opgenomen en
bewerkt door beperkte opnamecapaciteit  moeten selecteren

Lange termijngeheugen
o Onbeperkte opname- en opslagcapaciteit
o Informatie kan op 3 manieren worden opgeslagen
o Verbale code: symbolen -> woorden, betekenissen, categorieën, getallen
o Sensorische code: visuele beelden, geluiden, geuren, …
o Motorische code: bewegingen -> eenmaal het de vaardigheid bezit en het
heeft geautomatiseerd, hoeft het die niet meer bewust uit het LTG op te
halen
 VB: zwemmen, fietsen, …

o Opslag van informatie vergemakkelijken
o A.d.h.v. samenhang is effectiever
o Tweevoudige codering
 Vergemakkelijkt het opslaan en herinneren
 Wanneer bepaalde woorden of begrippen niet alleen als een verbale
code worden opgeslagen, maar ook als een beeldcode
o Verwerkingsniveau
 De mate waarin er actief en intensief met de stof tijdens het
leerproces wordt omgegaan.
 Niet alleen lezen, maar ook de belangrijkste elementen te
onderstrepen of met een fluostift te markeren
o Verdiepende herhaling
 Door goede verwerking = gestructureerd cf. gestalt
 Denk aan mnemotechnische middelen
 Plaatsmethode= Loci -> informatie-eenheden koppelen aan
beelden om zoveel mogelijk te herinneren
 Verhaal maken
 Verbeelding
 Omgeving
o Interesse