Samenvatting Sociaal gedrag

Sociaal gedrag
BABYTIJD
 Symbiotische relatie met volwassenen
 “There is no such thing as a baby, only a mother-baby-unit”
 Baby ziet zichzelf nog niet als individu


Wederkerigheid: reciproke spiraal
Aangeboren bouwstenen bij baby
 Maakt behoeften kenbaar: huilen, lachen, …
 Voorkeur voor bewegingen en contrastrijke voorwerpen
□ 1° enkel contrasten (donker – licht)
□ 2° contrasten v.d. ogen, neus en mond
□ 3° zicht en spraak samenbrengen
 Interpreteren en coderen v. gezichtsuitdrukkingen
□ Silent face
□ Visual clif
 Imitatie
 Blikken volgen
 Glimlachen:
□ Pasgeborene spontane beweging, geen eigenlijke glimlach
□ 5 weken glimlachen als reactie op stimuli
□ 8-10 weken veelvuldig glimlachen bij menselijke gezichten
en voorwerpen
□ Vanaf 5 maand meer glimlachen bij bekende gezichten
eerste werkelijke sociale interactie
Ouders zijn sensitief en responsief
 Verzorgen en troosten
 Overdrijven v. gezichtsuitdrukkingen en vocale uitingen
 Babytaal
 Imiteren v. baby (herhalen v. geluiden en bewegingen)  wederzijdse imitatie
 Kiekeboe- spelletjes

Babytaal
Veranderen in taalgebruik bij het praten met baby’s (0 – 1 jaar)
 Eenvoudige, korte zinnen
 Hogere toon
 Meer variatie in frequentie
 Gevarieerde intonatie
 Herhaling v. woorden
 Beperkte onderwerpen, tot concrete objecten
 Grappige geluiden
 Imiteren v. prelinguïstische spraak v. baby’s
 Telegramstijl

Hechting
Afect-attunement communicatie < 9 maanden


SOCIAAL GEDRAG 1

,  = constante stroom v. moederprikkels die op baby afkomt, met name
afectieve kleuringen daarvan en signalen die de baby zelf afgeeft in
samenhang met vitale behoeftebevrediging
 Afstemming op elkaar


PEUTER EN KLEUTERLEEFTIJD
Loskomen uit symbiotische relatie + ontwikkeling v. autonomie

Begin v. socialisering: voldoen aan wensen en eisen uit
omgeving
 Psychoanalytische modellen beheersen v. biologische bepaalde
driften
 Sociale leertheorie imitatie v. gedrag bij anderen door
observatie v. consequenties
 Evolutionaire visie kind is v. nature geneigd zich te voegen
aan omgevingseisen
overleven door bij de groep te horen

Autonomie (koppigheidsfase)
 ‘neen’ en ‘zelf doen’
 Kind wordt bewust v. eigen doelgerichte acies
 Ontwikkeling v. besef v.d. eigen persoon: ‘ik’ en ‘mij’
□ Rouge-test
− Er wordt een rode stip op het voorhoofd v.h. kind geplaatst, vervolgens
laat men het kind in de spiegel kijken
− Is het kind in staat een verband te leggen tussen wat het in de spiegel
ziet en zichzelf?
− < 18 maand: kind is niet in staat verband te leggen
 Psychologische separatie
 2 jaar: onderscheid tussen zichzelf en ander


Theory of mind (zie sociale cognitie)
 Iemands kennis en opvattingen over de mentale wereld
 Mogelijkheid te bedenken hoe andere denken en waarom ze zich op bepaalde
manier gedragen
 Begrijpen dat anderen een andere mentale toestand hebben

Spel (zie spel en fantasie)

Ontwikkeling v. prosociaal gedrag
 Altruïsme onbaatzuchtige drang om andere te helpen
 Empathie vermogen om emotionele reactie v. andere te
herkennen en adequaat te reageren
 ! Nog geen vermogen om zich aan te passen aan behoeften v.d. ander
Bv.: mama is verdrietig  eigen beertje geven om te troosten


SOCIAAL GEDRAG 2