H1: Het sociologisch perspectief
Handelen dat gericht is op handelen van
anderen. Het verondersteld dat actoren
Samenhandelen
handelen met agency
Handelingsvermogen
Agency
Binnen een proces van samenhandelen
refereert ieder nieuw element aan eenzelfde
Zelfreferentialiteit soort element. Als ik iets doe reageer ik
daarna weer op uw reactie daarop. Actie reactie.
Een specifiek geheel van onderlinge
Sociaal verband afhankelijkheidsverhoudingen, eventueel deel
van een ruimer sociaal netwerk
Bv: Kuleuven – De vlaamse universiteiten
Het geheel van sociale relaties, sociale
De samenleving afhankelijkheden, sociale verbanden of sociale
netwerken
, Een gevoel van verbondenheid met de
mensheid in het algemeen ervaart, dat sterker is
dan enig gevoel voor nationale of regionale
Kosmopolitisme identiteit. Een dergelijke verbondenheid wordt
ook wel aangemerkt als wereldburgerschap.
Het gaat ervan uit dat culturen aan verandering
onderhevig zijn en elkaar beïnvloeden
Nationalisme Een gevoel van verbondenheid met een eigen
‘natie’ of regionale identiteit
In brede zin: zichzelf kunnen zien als
Sociologische verbeeldingskracht knooppunt van én in talloze sociale bindingen,
verbanden & netwerken
In strikte zin: individuele moeilijkheden kunnen
zien als samenhangend met sociale problemen
Sociale blindheid Je ontsnapt niet aan afhankelijkheid, ook al zie
je het niet
,H2: Sociale stratificatie & ongelijkheid
Het verschijnsel dat baten van bepaalde
Mattheüseffect (overheids)uitgaven disproportioneel méér
vloeien naar mensen die al voldoende middelen
bezitten dan naar mensen die (te) weinig
middelen bezitten.
Een correcte voorspelling die niet uitkomt
doordat het voorspelt wordt
Self-destructing prophecy
Bv: Filevoorspelling (als je op de radio zegt dat
ergens file zal zijn, zal iedereen die plek
vermijden, en dan is er dus geen file)
Bv: Voorspellingen over toekomstige
beroepenschaarste.
Een aanvankelijk onware voorspelling zorgt
onbedoeld voor een handelen dat haar
Self-fulfilling prophecy waarmaakt.
Bv: Toiletpapiertekort in corona pandemie, er is
geen tekort, maar doordat iedereen dat
voorspelde werd er veel toiletpapier
ingeschakeld en kwam er effectief wel een
tekort.
Wanneer mensen de situatie op een bepaalde
Thomas- theorema manier definiëren, dan heeft dat reële gevolgen
alsof die situatie definitie inderdaad correct was
Een autoritair figuur maakt een voorspelling, en
de voorspelling komt uit door de machtspositie
Bandwagon effect van die persoon (bv influencer die zegt dat iets
hip is)
,Objectieve dimensie van sociale Sociale ongelijkheid op het vlak van financiële
ongelijkheid middelen, onderwijs, macht, …
Subjectieve dimensie van sociale Sociale ongelijkheid op vlak van waardering,
ongelijkheid prestige, status, …
Onderverdeling van bevolking in hiërarchisch
Sociale stratificatie geordende sociale strata (lagen)
Dus “sociale ongelijkheid” verticaal bekeken
Sociale klasse Verwijst naar objectieve dimensie van sociale
stratificatie : inkomen, opleiding & macht
Sociale rang Verwijst naar subjectieve dimensie van sociale
stratificatie
, Sociale mobiliteit De mogelijkheid om op de sociale lader te
bewegen naar boven of onder
Intergenerationele mobiliteit Sociale mobiliteit over generaties heen
Vb: opa boer, dochter secundair opgeleid,
kleindochter unief
Intragenerationele mobiliteit Sociale mobiliteit binnen 1 mensenleven
vb.: individuele loopbaan/carrière
Equality Iedereen krijgt gelijke middelen
Equity Iedereen krijgt middelen op maat, de middelen
die hij/zij nodig heeft in een bepaalde situatie.
De verdeling van middelen is hier ongelijk, want
de mensen die meer nodig hebben krijgen meer.
, De oorzaak van het probleem wordt aangepakt
Justice zodat er geen middelen nodig zijn om iemand
verder te helpen om tot een bepaald niveau te
komen.
Statusincongruentie
Statusinconsistentie
Onzekerheid over hoe te gedragen in bepaalde
Statusonzekerheid situaties door sociale mobiliteit
BV: voor de eerste keer naar de opera gaan en
niet weten hoe te kleden, gedragen, … omdat je
dit nooit eerder hebt gedaan thuis
Klasse Objectieve dimensie van sociale ongelijkheid
, Rang Subjectieve dimensie van sociale ongelijkheid
Maatschapij waar sociale mobiliteit van de ene
Klassenmaatschappij naar de andere rang, status of klasse mogelijk is
Maatschapij waar mobiliteit van de ene naar de
Standenmaatschapij andere sociale stand nauwelijks (tot niet)
mogelijk is
Endogamie Huwen binnen eigen groep
Exogamie Huwen met iemand uit een andere
groep/klasse/rang
, Kastensysteem Gesloten stelsel van sociale strata, toewijzing op
basis van afkomst en in stand gehouden via
endogamie
Verwijst in de breedste betekenis van het woord
Sociale structuur naar voorspelbare patronen van samenhang in
het sociale leven. DUS naar “sociale orde” (die
er is in plaats van chaos) en een grote mate van
voorspelbaarheid, maar geen totale
voorspelbaarheid
Sociale rol De verwachtingen die gelden ten aanzichten van
een bepaalde positie
Rational choice Sociale orde groeit uit interactie tussen
individuen die hun eigen voordeel proberen te
maximeren
Grand Theory Hierbij willen sociologen adhv hun eigen
referentiekader oog krijgen op een groot geheel
(alles wat het maatschappelijk is)
Ze zijn deductief en algemeen, waardoor hieruit
specifieke theorieën kunnen gehaald worden
Handelen dat gericht is op handelen van
anderen. Het verondersteld dat actoren
Samenhandelen
handelen met agency
Handelingsvermogen
Agency
Binnen een proces van samenhandelen
refereert ieder nieuw element aan eenzelfde
Zelfreferentialiteit soort element. Als ik iets doe reageer ik
daarna weer op uw reactie daarop. Actie reactie.
Een specifiek geheel van onderlinge
Sociaal verband afhankelijkheidsverhoudingen, eventueel deel
van een ruimer sociaal netwerk
Bv: Kuleuven – De vlaamse universiteiten
Het geheel van sociale relaties, sociale
De samenleving afhankelijkheden, sociale verbanden of sociale
netwerken
, Een gevoel van verbondenheid met de
mensheid in het algemeen ervaart, dat sterker is
dan enig gevoel voor nationale of regionale
Kosmopolitisme identiteit. Een dergelijke verbondenheid wordt
ook wel aangemerkt als wereldburgerschap.
Het gaat ervan uit dat culturen aan verandering
onderhevig zijn en elkaar beïnvloeden
Nationalisme Een gevoel van verbondenheid met een eigen
‘natie’ of regionale identiteit
In brede zin: zichzelf kunnen zien als
Sociologische verbeeldingskracht knooppunt van én in talloze sociale bindingen,
verbanden & netwerken
In strikte zin: individuele moeilijkheden kunnen
zien als samenhangend met sociale problemen
Sociale blindheid Je ontsnapt niet aan afhankelijkheid, ook al zie
je het niet
,H2: Sociale stratificatie & ongelijkheid
Het verschijnsel dat baten van bepaalde
Mattheüseffect (overheids)uitgaven disproportioneel méér
vloeien naar mensen die al voldoende middelen
bezitten dan naar mensen die (te) weinig
middelen bezitten.
Een correcte voorspelling die niet uitkomt
doordat het voorspelt wordt
Self-destructing prophecy
Bv: Filevoorspelling (als je op de radio zegt dat
ergens file zal zijn, zal iedereen die plek
vermijden, en dan is er dus geen file)
Bv: Voorspellingen over toekomstige
beroepenschaarste.
Een aanvankelijk onware voorspelling zorgt
onbedoeld voor een handelen dat haar
Self-fulfilling prophecy waarmaakt.
Bv: Toiletpapiertekort in corona pandemie, er is
geen tekort, maar doordat iedereen dat
voorspelde werd er veel toiletpapier
ingeschakeld en kwam er effectief wel een
tekort.
Wanneer mensen de situatie op een bepaalde
Thomas- theorema manier definiëren, dan heeft dat reële gevolgen
alsof die situatie definitie inderdaad correct was
Een autoritair figuur maakt een voorspelling, en
de voorspelling komt uit door de machtspositie
Bandwagon effect van die persoon (bv influencer die zegt dat iets
hip is)
,Objectieve dimensie van sociale Sociale ongelijkheid op het vlak van financiële
ongelijkheid middelen, onderwijs, macht, …
Subjectieve dimensie van sociale Sociale ongelijkheid op vlak van waardering,
ongelijkheid prestige, status, …
Onderverdeling van bevolking in hiërarchisch
Sociale stratificatie geordende sociale strata (lagen)
Dus “sociale ongelijkheid” verticaal bekeken
Sociale klasse Verwijst naar objectieve dimensie van sociale
stratificatie : inkomen, opleiding & macht
Sociale rang Verwijst naar subjectieve dimensie van sociale
stratificatie
, Sociale mobiliteit De mogelijkheid om op de sociale lader te
bewegen naar boven of onder
Intergenerationele mobiliteit Sociale mobiliteit over generaties heen
Vb: opa boer, dochter secundair opgeleid,
kleindochter unief
Intragenerationele mobiliteit Sociale mobiliteit binnen 1 mensenleven
vb.: individuele loopbaan/carrière
Equality Iedereen krijgt gelijke middelen
Equity Iedereen krijgt middelen op maat, de middelen
die hij/zij nodig heeft in een bepaalde situatie.
De verdeling van middelen is hier ongelijk, want
de mensen die meer nodig hebben krijgen meer.
, De oorzaak van het probleem wordt aangepakt
Justice zodat er geen middelen nodig zijn om iemand
verder te helpen om tot een bepaald niveau te
komen.
Statusincongruentie
Statusinconsistentie
Onzekerheid over hoe te gedragen in bepaalde
Statusonzekerheid situaties door sociale mobiliteit
BV: voor de eerste keer naar de opera gaan en
niet weten hoe te kleden, gedragen, … omdat je
dit nooit eerder hebt gedaan thuis
Klasse Objectieve dimensie van sociale ongelijkheid
, Rang Subjectieve dimensie van sociale ongelijkheid
Maatschapij waar sociale mobiliteit van de ene
Klassenmaatschappij naar de andere rang, status of klasse mogelijk is
Maatschapij waar mobiliteit van de ene naar de
Standenmaatschapij andere sociale stand nauwelijks (tot niet)
mogelijk is
Endogamie Huwen binnen eigen groep
Exogamie Huwen met iemand uit een andere
groep/klasse/rang
, Kastensysteem Gesloten stelsel van sociale strata, toewijzing op
basis van afkomst en in stand gehouden via
endogamie
Verwijst in de breedste betekenis van het woord
Sociale structuur naar voorspelbare patronen van samenhang in
het sociale leven. DUS naar “sociale orde” (die
er is in plaats van chaos) en een grote mate van
voorspelbaarheid, maar geen totale
voorspelbaarheid
Sociale rol De verwachtingen die gelden ten aanzichten van
een bepaalde positie
Rational choice Sociale orde groeit uit interactie tussen
individuen die hun eigen voordeel proberen te
maximeren
Grand Theory Hierbij willen sociologen adhv hun eigen
referentiekader oog krijgen op een groot geheel
(alles wat het maatschappelijk is)
Ze zijn deductief en algemeen, waardoor hieruit
specifieke theorieën kunnen gehaald worden
