DEMENTIE
DEMENTIE
DEFINITIE
Dementie = Syndroom ten gevolge van een hersenaandoening, meestal chronisch of progressief van aard,
waarbij er een verstoring is van multiple corticale hersenfuncties, zoals geheugen, begrips-
vermogen, denken, oriëntatie, rekenen, taal en beoordelingsvermogen, … Er is geen
verminderde bewustzijnstoestand. Verlies van verstandelijke functies gaat gepaard met, of
in mindere mate voorafgegaan door, een deterioratie van emotionele controle, sociaal
gedrag en motivatie.
Een invaliderende ziekte met cognitieve, gedragsmatige, affectieve en functionele symptomen.
RISICOFACTOREN
Oorzaak: multifactoriële aandoeningen
samenspel van genetische gevoeligheid en omgevingsfactoren
DETERMINANTEN MET VEEL BEWIJSLAST DETERMINANTEN MET MINDER BEWIJSLAST
Leeftijd Geslacht
Erfelijke aanleg Opleiding
Risicofactoren voor hart- en vaatziekten Geneesmiddelen, hormonen en vitamines
Bepaalde aandoeningen Ernstig hoofdletsel
Boksen (en andere sporten) Overige factoren
DIAGNOSE
DSM-IV: Criteria van het dementiesyndroom: cognitief
- Geheugenstoornissen (amnesie): kort en lang
o Eén of meerdere van de volgende cognitieve stoornissen
Afasie (stoornis taalgebruik)
Apraxie (stoornis handelen)
Agnosie (stoornis herkennen)
Stoornissen in uitvoerende functies (vb. planning, consecutief handelen, organisatie)
- Significante verstoring van het sociaal en beroepsmatig functioneren
- Progressief verloop van de ziekte en significante beperking ten opzichte van het vroegere niveau
- Stoornissen komen niet voor tijdens delirium
- Symptomen kunnen niet verklaard worden door een andere psychische ziekte (vb. schizofrenie)
, Andere dingen uitsluiten: - labo onderzoek: - algemeen nazicht
- vitamine B12, foliumzuur en ferritine
- schildklierfunctie (hypo-thyreas kan dementie geven)
- EKG: tekens van ischaemie of oud infarct
- RX – Thorax: tekens van infectie
- CT – schedel: - atrofie van de hersencortex
- multiple kleine infarcten
- functionele MRI (hersenen)
Diagnose stellen via: - gedragsobservatie, neuropsychologische evaluatie
- heteroanamnese: gegevens van de patiënt en de familie
- familiale anamnese
- observatieschalen: MMSE
- DSM-IV
SYMPTOMEN/VERSCHIJNSELEN
NEUROPSYCHOLOGISCH/COGNITIEF
- Oriëntatie in tijd, ruimte en plaats
- Geheugen: - korte termijngeheugen
- vergeten van feiten/inprenting
- lange termijngeheugen
- Afasie
o Woordvinding: juiste woord vinden
o Begrip: begrijpt niet wat gevraagd wordt/letterlijk opvatten
o Persevereren: herhalen, hetzelfde vragen/zeggen
o Taalverarming
o Woordwisseling
- Agnosie
o Herkenning van voorwerpen, zintuigelijke waarnemingen, personen
o Ervaart zijn omgeving (in latere fase ook eigen lichaam) als ‘vreemd’
- Apraxie
o Uitvoering van doelgerichte handelingen
o Onhandig
o Vergeten van handelingen
- Abstract denken en oordelen
o Verbanden leggen
o Plannen, organiseren, problemen oplossen
o Handelingsschema
NEUROPSYCHIATRISCHE
Psychotische symptomen (niet altijd, pas in gevorderd stadium)
- Hallucinatie: zien, horen wat er niet is
- Waan: verkeerde gedachtegang over de werkelijkheid
- Misidentificaties
- Paranoïde gedachtegang
DEMENTIE
DEFINITIE
Dementie = Syndroom ten gevolge van een hersenaandoening, meestal chronisch of progressief van aard,
waarbij er een verstoring is van multiple corticale hersenfuncties, zoals geheugen, begrips-
vermogen, denken, oriëntatie, rekenen, taal en beoordelingsvermogen, … Er is geen
verminderde bewustzijnstoestand. Verlies van verstandelijke functies gaat gepaard met, of
in mindere mate voorafgegaan door, een deterioratie van emotionele controle, sociaal
gedrag en motivatie.
Een invaliderende ziekte met cognitieve, gedragsmatige, affectieve en functionele symptomen.
RISICOFACTOREN
Oorzaak: multifactoriële aandoeningen
samenspel van genetische gevoeligheid en omgevingsfactoren
DETERMINANTEN MET VEEL BEWIJSLAST DETERMINANTEN MET MINDER BEWIJSLAST
Leeftijd Geslacht
Erfelijke aanleg Opleiding
Risicofactoren voor hart- en vaatziekten Geneesmiddelen, hormonen en vitamines
Bepaalde aandoeningen Ernstig hoofdletsel
Boksen (en andere sporten) Overige factoren
DIAGNOSE
DSM-IV: Criteria van het dementiesyndroom: cognitief
- Geheugenstoornissen (amnesie): kort en lang
o Eén of meerdere van de volgende cognitieve stoornissen
Afasie (stoornis taalgebruik)
Apraxie (stoornis handelen)
Agnosie (stoornis herkennen)
Stoornissen in uitvoerende functies (vb. planning, consecutief handelen, organisatie)
- Significante verstoring van het sociaal en beroepsmatig functioneren
- Progressief verloop van de ziekte en significante beperking ten opzichte van het vroegere niveau
- Stoornissen komen niet voor tijdens delirium
- Symptomen kunnen niet verklaard worden door een andere psychische ziekte (vb. schizofrenie)
, Andere dingen uitsluiten: - labo onderzoek: - algemeen nazicht
- vitamine B12, foliumzuur en ferritine
- schildklierfunctie (hypo-thyreas kan dementie geven)
- EKG: tekens van ischaemie of oud infarct
- RX – Thorax: tekens van infectie
- CT – schedel: - atrofie van de hersencortex
- multiple kleine infarcten
- functionele MRI (hersenen)
Diagnose stellen via: - gedragsobservatie, neuropsychologische evaluatie
- heteroanamnese: gegevens van de patiënt en de familie
- familiale anamnese
- observatieschalen: MMSE
- DSM-IV
SYMPTOMEN/VERSCHIJNSELEN
NEUROPSYCHOLOGISCH/COGNITIEF
- Oriëntatie in tijd, ruimte en plaats
- Geheugen: - korte termijngeheugen
- vergeten van feiten/inprenting
- lange termijngeheugen
- Afasie
o Woordvinding: juiste woord vinden
o Begrip: begrijpt niet wat gevraagd wordt/letterlijk opvatten
o Persevereren: herhalen, hetzelfde vragen/zeggen
o Taalverarming
o Woordwisseling
- Agnosie
o Herkenning van voorwerpen, zintuigelijke waarnemingen, personen
o Ervaart zijn omgeving (in latere fase ook eigen lichaam) als ‘vreemd’
- Apraxie
o Uitvoering van doelgerichte handelingen
o Onhandig
o Vergeten van handelingen
- Abstract denken en oordelen
o Verbanden leggen
o Plannen, organiseren, problemen oplossen
o Handelingsschema
NEUROPSYCHIATRISCHE
Psychotische symptomen (niet altijd, pas in gevorderd stadium)
- Hallucinatie: zien, horen wat er niet is
- Waan: verkeerde gedachtegang over de werkelijkheid
- Misidentificaties
- Paranoïde gedachtegang
