Samenvatting materialen en producten
Jaar 2022-2023
Hoofdstuk 1 : instrumentarium voor mondonderzoek en niet-chirurgische paradontale
therapie
Terminologie en definities
• Scalen: is een instrumentatie waarbij tandplaque en tandsteen mechanisch word
verwijderd van het tandoppervlak. (kan zowel supra als sub)
• Rootplanen ( SRP= scalen en rootplanen) :glad maken van cement van het
tandoppervlak na een subgingivale curettage of scaling.
→ zacht cement word word verwijderd en worteloppervlak wordt
hard hard en glad gemaakt , zowel sup als supra
→ er word ook gesproken van ‘ root surface debridement’ :
tandsteen en tandplaque word verwijderd zonder verwijderen van wortelcement , gebeurt
met licht n niet chirurgische instrumenten
• Polijsten: glad maken met instrumenten bewerkte tandoppervlakken met roterend
instrumentarium en polijstpasta
Types van instrumenten
a. Handinstrumenten
a.a instrumenten voor mondonderzoek
1= mondspiegel
2=haaksonde
3= pocketsonde
4=de SPDI/CPITN pocketsonde
5= furcatiesonde
1. De mondspiegel
Bestaat uit drie delen: handvat, schacht en het werkeinde
• Metalen spiegels = hierbij kan je de handvaten losdraaien van het werkeinde
• Wanneer spiegel niet meer voldoende licht geeft kan je er een nieuw spiegeltje
opdraaien zonder dat het handvat verloren gaat.
• Ook wegwerp mondspiegels uit plastiek
Mondpsiegel word gebruikt voor :
• Indirect zicht
• Direct zicht
• Weke weefsels weg te houden ( retractor)
• Weke weefsels te beschermen
2. de haaksonde
• werkuiteinde heeft een scherpe punt
• doel: carriers detecteren
, • beter wordt dit instrument niet meer gebruikt → door de scherpe punt heeft het een
risico om het intact glazuuroppervlak te beschadigen
3. de pocketsonde
• slank instrument met gladde,afgeronde tip
• opsporen van tandvleesziektes, plaque en tandsteen, aanhechtingsverlies en
pocketdiepte
veel verschillende types
A= Marquis probe
B= university of north carolina -15 probe
C= william’s probe
D= Michigan ‘o’ probe
E= who-cpitn probe ( heft speciale bolle tip voor opsporen tandsteen)
1ste generatie pocketsonde = manueel
2de generatie pocketsonde = manueel en constante druk
3de generatie pocketsonde = gecomputeriseerd
4. de furcatiesonde
• Nabers probe
• Furcatie → ontstaat wanneer er botverlies optreedt thv wortelstam waar twee of
meer wortels samenkomen
• Moeilijk te sonderen
• Opsporen tandsteen thv van furcaties
• Toegangkelijkheid/doorgankelijkheid van de furcatie
a.b instrumenten voor gebitsreiniging
1= scalers
2= curettes
3= vijlen
4= excavatoren
5= hakken en beitels
,Onderdelen van een instrument :
1= werkblad
2= schacht/hals
3= handvat
Scalers
• gebogen ( sikkel scaler )
• recht ( jacquette scaler)
• driekhoekig of trapeziumvormig in doorsnede
• heeft twee snijranden
• als handvat,schacht en werkblad in één vlak liggen = voor fronttanden ( vb.H6/H7)
• de schacht heeft één of meer hoeken = voor premolaar en molaren ( vb. S204)
• doel : verwijderen supragingivaal tandsteen
• door scherpe punt en twee scherpe snijranden → risico op beschadigen zachte
weefsels
curettes
• heeft 1 of 2 snijranden
• afgeronde tip
• dwarsdoorsnede : galve cirkelsegment
• supra en subgingivaal
• zeer geschikt voor rootplanning
• kans op beschadiging van parodontium en worteloppervlak is klein ( door afgeronde
tip)
3 types van curetten
a. de universle curette
• niet gebiedsspecifiek
, • met één instrument kunnen alle tandoppervlakken geinstrumenteerd worden
• twee snijranden ( even lang en lopen evenwijdig)
• voor supra ennsubgingivaal verwijderen tandsteen en tandplak op wortelvlak
b. Gracey Curette
• Gebiedsspecifiek
• Hoek van 70 graden
• 1 snijrand
• Voor subgingivaal scalen en root planen
( zie schema pagina 15)
c. Furcatiecurette
• Curreteren van furcatie ruimten
Vijlen
• Werkblad = gekarteld, vorm van rasp, kan bestaan uit een met diamant gecoat
oppervlak
• Hoek tussen 90-105 graden
• Voor tandsteen te verwijderen
• Tandoppervlak glad maken aan cement-glazuur grens
• Overhangende restauraties bijwerken
Excavatoren
• Werkblad = vorm van lepeltje
• Binnenzijde segment = vlak en de buitenzijde is bol
• Voor moeilijk te bereiken supragingivale zones te reinigen (concave vlakken)
Beitels en hakken
• Hebben recht snijdende rand van 99 graden
Jaar 2022-2023
Hoofdstuk 1 : instrumentarium voor mondonderzoek en niet-chirurgische paradontale
therapie
Terminologie en definities
• Scalen: is een instrumentatie waarbij tandplaque en tandsteen mechanisch word
verwijderd van het tandoppervlak. (kan zowel supra als sub)
• Rootplanen ( SRP= scalen en rootplanen) :glad maken van cement van het
tandoppervlak na een subgingivale curettage of scaling.
→ zacht cement word word verwijderd en worteloppervlak wordt
hard hard en glad gemaakt , zowel sup als supra
→ er word ook gesproken van ‘ root surface debridement’ :
tandsteen en tandplaque word verwijderd zonder verwijderen van wortelcement , gebeurt
met licht n niet chirurgische instrumenten
• Polijsten: glad maken met instrumenten bewerkte tandoppervlakken met roterend
instrumentarium en polijstpasta
Types van instrumenten
a. Handinstrumenten
a.a instrumenten voor mondonderzoek
1= mondspiegel
2=haaksonde
3= pocketsonde
4=de SPDI/CPITN pocketsonde
5= furcatiesonde
1. De mondspiegel
Bestaat uit drie delen: handvat, schacht en het werkeinde
• Metalen spiegels = hierbij kan je de handvaten losdraaien van het werkeinde
• Wanneer spiegel niet meer voldoende licht geeft kan je er een nieuw spiegeltje
opdraaien zonder dat het handvat verloren gaat.
• Ook wegwerp mondspiegels uit plastiek
Mondpsiegel word gebruikt voor :
• Indirect zicht
• Direct zicht
• Weke weefsels weg te houden ( retractor)
• Weke weefsels te beschermen
2. de haaksonde
• werkuiteinde heeft een scherpe punt
• doel: carriers detecteren
, • beter wordt dit instrument niet meer gebruikt → door de scherpe punt heeft het een
risico om het intact glazuuroppervlak te beschadigen
3. de pocketsonde
• slank instrument met gladde,afgeronde tip
• opsporen van tandvleesziektes, plaque en tandsteen, aanhechtingsverlies en
pocketdiepte
veel verschillende types
A= Marquis probe
B= university of north carolina -15 probe
C= william’s probe
D= Michigan ‘o’ probe
E= who-cpitn probe ( heft speciale bolle tip voor opsporen tandsteen)
1ste generatie pocketsonde = manueel
2de generatie pocketsonde = manueel en constante druk
3de generatie pocketsonde = gecomputeriseerd
4. de furcatiesonde
• Nabers probe
• Furcatie → ontstaat wanneer er botverlies optreedt thv wortelstam waar twee of
meer wortels samenkomen
• Moeilijk te sonderen
• Opsporen tandsteen thv van furcaties
• Toegangkelijkheid/doorgankelijkheid van de furcatie
a.b instrumenten voor gebitsreiniging
1= scalers
2= curettes
3= vijlen
4= excavatoren
5= hakken en beitels
,Onderdelen van een instrument :
1= werkblad
2= schacht/hals
3= handvat
Scalers
• gebogen ( sikkel scaler )
• recht ( jacquette scaler)
• driekhoekig of trapeziumvormig in doorsnede
• heeft twee snijranden
• als handvat,schacht en werkblad in één vlak liggen = voor fronttanden ( vb.H6/H7)
• de schacht heeft één of meer hoeken = voor premolaar en molaren ( vb. S204)
• doel : verwijderen supragingivaal tandsteen
• door scherpe punt en twee scherpe snijranden → risico op beschadigen zachte
weefsels
curettes
• heeft 1 of 2 snijranden
• afgeronde tip
• dwarsdoorsnede : galve cirkelsegment
• supra en subgingivaal
• zeer geschikt voor rootplanning
• kans op beschadiging van parodontium en worteloppervlak is klein ( door afgeronde
tip)
3 types van curetten
a. de universle curette
• niet gebiedsspecifiek
, • met één instrument kunnen alle tandoppervlakken geinstrumenteerd worden
• twee snijranden ( even lang en lopen evenwijdig)
• voor supra ennsubgingivaal verwijderen tandsteen en tandplak op wortelvlak
b. Gracey Curette
• Gebiedsspecifiek
• Hoek van 70 graden
• 1 snijrand
• Voor subgingivaal scalen en root planen
( zie schema pagina 15)
c. Furcatiecurette
• Curreteren van furcatie ruimten
Vijlen
• Werkblad = gekarteld, vorm van rasp, kan bestaan uit een met diamant gecoat
oppervlak
• Hoek tussen 90-105 graden
• Voor tandsteen te verwijderen
• Tandoppervlak glad maken aan cement-glazuur grens
• Overhangende restauraties bijwerken
Excavatoren
• Werkblad = vorm van lepeltje
• Binnenzijde segment = vlak en de buitenzijde is bol
• Voor moeilijk te bereiken supragingivale zones te reinigen (concave vlakken)
Beitels en hakken
• Hebben recht snijdende rand van 99 graden
